|
YÜKÜMLÜNÜN YETKİLİ ADAMI OLMADIĞI SAPTANAN KİŞİ NEZDİNDE DÜZENLENEN
TUTANAĞIN, İŞYERİ KAPATMA CEZASINA DAYANAK ALINAMAYACAĞI HK.
Yükümlünün işyerinde yapılan denetimlerde sevk irsaliyesi düzenlemedi-
ği ... tarihli tutanakla ve ödeme kaydedici cihaz fişi vermediği ...
tarihli tutanakla saptanmış, eylemin yinelenmesi halinde işyeri kapat-
ma cezası uygulanacağı 16.2.1994 günlü yazı ile yükümlüye bildirilmiş-
tir.
... gününde ise ödeme kaydedici cihaz fişi vermediğinin tuta-
nakla tespit edilmesi üzerine valilik onayı alınarak işyerinin, işle-
min tebliğ tarihinden başlayarak 3 gün süre ile kapatılacağı, ... ta-
rihli yazı ile duyurulmuştur. ... tarihinde vergi mahkemesinde dava a-
çan yükümlü, işyeri kapatma cezasına ilişkin işlemin iptalini istemiş-
tir.
Davayı inceleyen Adana 1.Vergi Mahkemesi ... günlü ve 1994/491
sayılı kararıyla; işyeri kapatma işlemine dayanak alınan ... günlü tu-
tanağın, ...'e imzalatıldığı ancak, adı geçenin bu işyerinde çalışma-
dığı, ... tarihinde işten ayrıldığının Bölge Çalışma Müdürlüğü yazı-
sından anlaşıldığı, bu nedenle işyeri kapatma cezası için geçerli tüm
unsurların oluşmadığı gerekçesiyle işlemi iptal etmiştir.
Vergi Dairesi Müdürlüğünün temyiz başvurusunu inceleyen Danış-
tay Üçüncü Dairesi ise 4.7.1995 günlü ve 1995/2262 sayılı kararıyla;
213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 354 üncü maddesinde, 353 üncü
maddenin 1 inci ve 2 nci bentlerinde yazılı belgelerin düzenlenmediği-
nin veya kullanılmadığının üç kez tespiti, ikinci tespit üzerine mü-
kellefin bir yazı ile uyarılması ve tekerrürü halinde işyeri kapatma
cezası uygulanacağının duyurulmuş olmasının arandığı, maddede, özel u-
sulsüzlük cezası kesilmesini gerektiren belge düzenlememe fiillerinin
bir takvim yılında üç kez işlenmesi halinde işyeri kapatma cezası uy-
gulanmasının öngörüldüğü, işyeri kapatma cezası uygulamasına neden o-
lan üç ayrı tarihte yapılan tespitler üzerine yükümlü şirket adına ö-
zel usulsüzlük cezaları kesildiği anlaşıldığından, bu cezalara karşı
dava açılıp açılmadığı, açılmışsa sonuçları araştırılmadan üçüncü tes-
pitin usulüne uygun bulunmadığı gerekçesi ile işlemin iptali yolunda
verilen vergi mahkemesi kararında yasaya uygunluk görülmediği gerekçe-
siyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan Adana 1.Vergi Mahkemesi 5.10.1995 günlü
ve 1995/877 sayılı kararıyla; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 354 üncü
maddesine göre yükümlülerin işyerlerinin kapatılabilmesi için 213 sa-
yılı Yasanın 353 üncü maddesinin 1 ve 2 numaralı bentlerinde yazılı
belgelerin bir takvim yılı içinde üç defa kullanılmadığının veya bu-
lundurulmadığının saptanması gerektiği, bu saptamaların inandırıcı,
kesin, hukuka uygun ve işyeri kapatma cezası uygulanmasını sağlayacak
mahiyette olması gerektiği, maddede işyeri kapatma cezasının unsurla-
rının sayıldığı ancak, bu fiillerle ilgili olarak yapılan tespitler ü-
zerine kesilen özel usulsüzlük cezalarının kesinleşip kesinleşmediği-
nin aranacağına ilişkin herhangi bir hükme yer verilmediği, 353 üncü
maddeye yapılan yollamanın sadece kullanılması ve bulundurulması gere-
ken belgelerin belirlenmesine yönelik olduğu, kaldı ki anılan madde u-
yarınca özel usulsüzlük cezası ile işyeri kapatma cezasının, gerek ko-
şullarının ve unsurlarının tamamlanması gerekse nitelikleri yönünden
birbirinden ayrı idari işlemler olduğundan birinin uygulanmasının di-
ğerinin kesinleşmesine bağlı olmadığı, bu nedenle yapılan tespitler ü-
zerine kesilen özel usulsüzlük cezalarına karşı dava açılmamış olması-
nın, bu tespitlerin hukuka uygunluğunun işyeri kapatma cezasının ip-
tali istemiyle açılan dava aşamasında incelenmesine engel teşkil etme-
yeceği, öte yandan, olay tarihinde özel usulsüzlük cezaları miktarının
yargılama giderlerinden daha az olması nedeniyle yükümlülerin dava aç-
ma yerine, uzlaşma veya 213 sayılı Yasanın 376 ncı maddesindeki indi-
rimden yararlanmak için idareye başvurma yolunu tercih edebilecekleri,
gerek ekonomik nedenlerle, gerekse uyuşmazlığın kısa sürede çözümlen-
mesi amacıyla idare ile uzlaşma yönünde kanuni yollara başvurma hakkı-
nın kullanılmasının, cezaya dayanak alınan tespitlerin hukuka uygun
olduğunu göstermeyeceği, özel usulsüzlük cezalarına ait uyuşmazlıkla-
rın idari yollardan çözümlenmiş olmasının bunlarla ilgili tespitlerin
işyeri kapatma cezası yönünden de kesinleştiğini göstermeyeceği, işye-
ri kapatma cezasına dayanak alınan tespitlerin herhangi birisinin hu-
kuken geçerli olmaması halinde, diğer iki tespit geçerli olsa bile ce-
za için maddede öngörülen unsurlar tamamlanmamış olacağından, bu tes-
pitler üzerine kesilen özel usulsüzlük cezalarına karşı dava açılıp a-
çılmadığının araştırılması, işyeri kapatma cezasına ait davanın sonu-
cunu etkilemeyeceğinden, böyle bir araştırmaya gidilmesine gerek bu-
lunmadığı, olayda, işyeri kapatma cezasına dayanak alınan ... günlü
tutanağın ... isimli şahıs tarafından imzalandığı, oysa adı geçenin
işyerinden ... tarihinde ayrıldığının anlaşıldığı, bu durum karşısın-
da, işyerinden ayrılan personelin davacı şirketin yetkilisi durumunda
bulunmadığından bu kişi tarafından imzalanan tutanağa dayanılarak iş-
lem tesis edilemeyeceği, dolayısıyla işyeri kapatma cezası uygulaması-
nı gerektiren tüm unsurların oluşmadığı gerekçesiyle ilk kararında di-
renmiştir.
Karar, vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiş ve ka-
nuna uygun olarak düzenlenen tutanaklar esas alınmak suretiyle tesis
edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek bozulması
istenmiştir.
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi Kararın özet bölümünde
yazılı Adana 1.Vergi Mahkemesinin ... günlü ve 1995/877 sayılı direnme
kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle Kurulumuzca da uygun bulunmuş ve
temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerek-
tirecek durumda görülmemiştir.
Bu nedenle temyiz isteminin reddine karar verildi.
(MT/ES)
|