|
2577 SAYILI KANUNUN 20/1 MADDESİ UYARINCA VERGİ MAHKEMELERİNİN KENDİ-
LERİNDEN GEREKLİ ARAŞTIRMA VE İNCELEMESİ YAPILABİLECEĞİ HK.
Minibüs işletmeciliği işiyle uğraşan ve 1994/Haziran dönemine ilişkin
katma değer vergisi beyannamesini vermeyen yükümlü adına takdir edilen
matrah üzerinden re'sen salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisi-
ne karşı açılan davayı; dönem matrahının takdiri için takdir komisyo-
nuna başvurulmasında isabetsizlik bulunmadığı, ancak, takdir komisyonu
kararında genel ifadeler kullanılarak matrah takdiri yoluna gidildiği,
takdir olunan matrah kadar hizmet ifasının gerçekleştiği hususunda so-
mut bir tespitin ortaya konulmadığı gerekçesiyle kabul ederek kaçakçı-
lık cezalı tarhiyatı terkin eden ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve
... sayılı kararının; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30.maddesine da-
yanılarak yapılan cezalı tarhiyatın yerinde olduğu ileri sürülerek bo-
zulması isteminden ibarettir.
Dosyanın incelenmesinden yükümlü nezdinde düzenlenen ... tarih
ve ... sayılı yoklama fişiyle yükümlünün ... tarihinde minibüs işlet-
meciliği işine başladığı ve bu işi ... tarihinde terk ettiği, bu ta-
rihler arasında minibüs işletmeciliği işine aralıksız olarak devam et-
tiği, faaliyetiyle ilgili herhangi bir belge düzenlenmediği ve gider
belgelerinin bulunmadığının tespit edildiği, beyana çağrı yazısına
rağmen gelir ve katma değer vergisi beyannamelerini vermediği ve 1992,
1993, 1994, yıllarına ilişkin olarak işletme hesabı defteri tasdik et-
tirmediğinin de tespit edilmesi üzerine takdir komisyonunca takdir e-
dilen matrah üzerinden Haziran/1994 dönemi için kaçakçılık cezalı kat-
ma değer vergisi tarhiyatı yapıldığı, yapılan cezalı tarhiyata karşı
açılan davanın vergi mahkemesince kabul edilmesi üzerine Mülmüdürlüğü
tarafından temyiz yoluyla Danıştaya gelindiği anlaşılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30.maddesinde re'sen vergi
tarhı, vergi matranın tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere
veya kanuni ölçülere dayınalarak tespitine imkan bulunmayan hallerde
takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi
yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında be-
lirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarhı olarak tanım-
lanmış, aynı Kanunun 134.maddesinde, vergi incelemesinden maksadın, ö-
denmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve
sağlamak olduğu açıklanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 20.maddesinin 1.
bendinde, Danıştay ile idare ve vergi mahkemeleri bakmakta oldukları
davalara ait her çeşit incelemeleri kendiliklerinden yapacakları hükme
bağlanmıştır.
Bu ilke uyarınca idari yargı yerleri, uyuşmazlık konusu olayın
hukuki nitelendirmesini yapmak, olaya uygulanması gereken hukuk kural-
larını belirlemek ve sonuçta hukuki çözüme varmak yönlerinden tam bir
yetkiye sahip oldukları gibi maddi olayı belirleme yönünden de her
türlü inceleme ve araştırmayı kendiliklerinden yaparak iddia ve savun-
malarda ortaya konan maddi durumun gerçeğe uygun olup olmadığını ser-
bestçe araştırabilirler.
Yukarıda yapılan açıklamalar karşısında Vergi Mahkemesince, yü-
kümlünün vergiye tabi gerçek hasılatının saptanması amacıyla vergi da-
iresinden uyuşmazlık konusu dönemlerde aynı hatta minibüs işletmecili-
ği yapan mükelleflerin vergi beyanlarına göre ortalama hasılatın ne
kadar olduğunun sorulması, ayrıca Şoförler ve Otomobilciler Odasından
bu konuda bilgi edinilmesinden sonra bulunan sonuca göre karar veril-
mesi gerekirken bu yola gidilmeden olayda re'sen takdir nedeni olmakla
birlikte takdir komisyonu kararında genel ifadelerin kullanılması, so-
mut bir tespitin ortaya konulmaması nedeniyle yapılan cezalı tarhiya-
tın yerinde olmadığı gerekçesiyle cezalı tarhiyatın terkininde isabet
bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle...Vergi Mahkemesinin...tarih ve...sayılı kararı-
nın bozulmasına, karar verildi.
(MT/ES) (DAN-DER; SAYI:95)
|