|
TEMYİZ MERCİİ TARAFINDAN BAĞLAYICI NİTELİKLİ OLARAK VERİLEN VE KESİN-
LEŞEN BOZMA KARARLARI ÜZERİNE İLK DERECE MAHKEMELERİNİN YA BOZMA KARA-
RINA UYARAK KARAR VERMESİ YA DA ESKİ KARARINDA ISRAR ETMELERİ DIŞINDA
KARAR VERMELERİNE OLANAK BULUNMADIĞI HK.
Kendi nam ve hesabına bina inşa ederek satan davacının 1991 yılında
kendi adına satışını yaptığı 8 adet bağımsız bölümün bedelini emsalle-
rine göre düşük bildirdiğinden bahisle 213 sayılı Vergi Usul Kanununun
267. maddesi uyarınca adına re'sen salınan gelir vergisi, fon payı ile
bunlara bağlı olarak kesilen kaçakçılık cezalarına karşı açılan dava-
yı; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30.maddesinde, re'sen vergi tarhı-
nın, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter kayıt ve belgelere
veya kanuni ölçülere dayanılarak tesbitine imkan bulunmayan hallerde
takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi
yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında be-
lirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden verginin tarh olunması
şeklinde tanımlandığı, olayda, davacının 1991 takvim yılında kendi a-
dına satışını yaptığı 8 adet dairenin bedelini emsallerine göre düşük
gösterdiğinden bahisle adına tarhiyat yapıldığı anlaşılmakta ise de,
tarhiyata dayanak alınan inceleme raporu ve buna bağlı tutanak, emlak
vergisi beyannameleri ile inşaat ruhsatnamesinden, davacının 1985 yı-
lında yapımına başladığı inşaatı 1989 yılında bitirdiği, dolayısıyla
1990-1991 yıllarında herhangi bir gider unsurunun bulunmadığının anla-
şıldığı, 1990-1991 yıllarındaki giderler dikkate alınmak ve toplam 7
yılın maliyet ortalamasından hareketle hasılat tesbiti yapılmak sure-
tiyle matrah farkı belirlenmesinin yerinde olmadığı, kaldı ki davacı-
nın ilgili dönemdeki beyanının aksini kanıtlayan herhangi bir tesbitin
de yapılmadığı gerekçesiyle kabul ederek cezalı tarhiyatı kaldıran ...
Vergi Mahkemesinin ... gün ve ... sayılı kararının; inceleme raporuna
dayanılarak yapılan tarhiyatta kanuna aykırılık bulunmadığı ileri sü-
rülerek bozulması istemidir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı adına 1991 takvim yılına iliş-
kin olarak yapılan tarhiyata karşı açılan dava sonucunda mahkemece
matrah farkı azaltılmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar veril-
diği, karara karşı taraflarca yapılan temyiz başvurusu sonucu, davacı
temyiz isteminin reddedildiği, vergi dairesi müdürlüğü temyiz istemi-
nin ise kabul edilerek davacının müteahhit olması nedeniyle, Bayındır-
lık birim fiyatları esas alınmak suretiyle %25 kar oranına göre matrah
belirlenmesi gerekirken taşeronlar için geçerli olan %7 kar oranına
göre matrah belirlenmesinin yerinde olmadığı gerekçesiyle mahkeme ka-
rarının bozulduğu, bozma kararı üzerine davacı tarafından yapılan ka-
rarın düzeltilmesi isteminin de Danıştay Üçüncü Dairesinin ... gün ve
... sayılı kararı ile reddedilmek suretiyle kararın kesinleştiği, ke-
sinleşen bozma kararı üzerine mahkemece; tarhiyata dayanak alınan in-
celeme raporu ve buna bağlı tutanak, emlak vergisi beyannameleri ile
inşaat ruhsatnamesinden, davacının 1985 yılında yapımına başladığı in-
şaatı 1989 yılında bitirdiği, dolayısıyla 1990-1991 yıllarında herhan-
gi bir gider unsurunun bulunmadığının anlaşıldığı, 1990-1991 yılların-
daki giderler dikkate alınmak suretiyle toplam 7 yılın maliyet ortala-
masından hareketle hasılat tesbiti yapılmak suretiyle matrah belirlen-
mesinin yerinde olmadığı, kaldıki davacının ilgili dönemdeki beyanının
aksini kayıtlayan herhangi bir tesbitin de yapılmadığı gerekçesiyle
dava kabul edilerek cezalı tarhiyatın kaldırıldığı anlaşılmaktadır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinde ya-
pılmış olan düzenleme karşısında, temyiz mercii tarafından bağlayıcı
nitelikli olarak verilen ve kesinleşen bozma kararları üzerine ilk
derece mahkemelerinin ya bozma kararına uyarak karar vermeleri ya da
eski kararlarında ısrar etmeleri dışında karar verebilmeleri olanaklı
bulunmamaktadır.
Bu durumda mahkemece Dairemizin bağlayıcı nitelikteki bozma ka-
rarına uyularak karar verilmesi ya da bozma kararına uyulmayarak ilk
kararda ısrar edilmesi gerekirken bir başka gerekçe ile tarhiyatın
kaldırılması yolunda verilen kararda yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile ... Vergi Mah-
kemesinin ... gün ve ... sayılı kararının bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:103) YÖ/ES
|