|
1) İSTİHBARAT ARŞİVİNDEN SAĞLANAN BİLGİ VE BELGELERİN TEK BAŞLARINA
VERGİYİ DOĞURAN OLAYIN VE BU OLAYA İLİŞKİN MUAMELELERİN GERÇEK MAHİYET
LERİNİN İSPATINA YETERLİ SAYILAMAYACAĞI, ANCAK NORMAL VE MUTAD OLAN
BİR DURUMUN GERÇEK OLMADIĞININ İDDİA VE İSPATININ İDDİA EDEN TARAFIN-
DAN İSPATLANABİLECEĞİ HK;
2) GELİR VERGİSİ ZİRAİ MAHSULLER İÇİN YAPILAN %5 STOPAJ BİLDİRİM YAZI-
SINA GÖRE ELDE EDİLEN ZİRAİ KAZANÇTAN %70 GÖTÜRÜ GİDER UYGULANMAK SURE
TİYLE TAKDİR OLUNAN MATRAH ÜZERİNDEN HESAPLANAN VERGİDEN KAYNAKTA TEV-
KİF EDİLEN VERGİ MAHSUP EDİLEREK BAKİYESİNİN SALINACAĞI;
3) VERGİ ZİYAINA NEDEN OLUNAN MATRAH FARKI 213 SAYILI VUK 344.MADDESİN
DE ÖNGÖRÜLEN ASGARİ HADDİN ALTINDA KALMASI HALİNDE KAÇAKÇILIK CEZASI
KESİLEMİYECEĞİ HK.
Uyuşmazlık, 1982 takvim yılında Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.ne top-
lam ... şeker pancarı sattığı Bor Şeker Fabrikasınca gönderilen gizli
istihbarat fişiyle saptanan ve beyanname vermeyen davacı hakkında, tak
dir komisyonunca anılan satış tutarından %70 götürü gider düşülmek su-
retiyle takdir edilen matrah üzerinden re'sen salınan gelir ve mali
denge vergileri ile kesilen kaçakçılık cezasını kaldıran Vergi Mahkeme
si kararının temyizen bozulması istemine ilişkindir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30.maddesinin 2365 sayılı Kanunla de-
ğişik 2.fıkrasının 1.bendinde; vergi beyannamesinin kanuni sürenin so-
nundan başlayarak 15 gün geçmesine rağmen verilmemiş olması halinde
matrah yada matrah farkının re'sen takdir olunacağı; aynı kanunun 3.
maddesinin (B) bendinde de; vergilendirmede, vergiyi doğuran olayın ve
bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu; vergiyi
doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin yemin
hariç her türlü dellile ispatlanabileceği; iktisadi, ticari ve teknik
icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan
bir durumun iddia olunması halinde ispat külfetinin bunu iddia eden ta
rafa ait olduğu açıklanmış bulunmaktadır.
Herne kadar, 21.7.2951 gün ve 7864 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak
yürürlüğe giren "Mali İstihbarat Arşivi Yönetmeliği" uyarınca, vergi
ile ilgili faaliyet, muamele ve mükelleflerin servet ve hesap durumla-
rı ile üçüncü şahısların vergi karşısındaki durumlarının tayin, tespit
ve kontroluna imkan sağlamak amacıyla kurulan istihbarat arşivindeki
gizli bilgi ve belgelerin tek başlarına vergiyi doğuran olayın ve bu
olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetlerinin ispatına yeterli ol-
dukları düşünülemezsede, dava dilekçesine ekli Türkiye Şeker Fabrikala
rı Müdürlüğünün "Gelir Vergisi Zirai Mahsuller için yapılan %5 stopaj
Bildirimi" yazısındaki bilgiler karşısında; davacının kendi ürettiği
şeker pancarını sattığının ve bu satıştan zirai kazanç elde ettiğinin
kabulü zorunludur. Normal ve mutad olan bu durumun gerçek olmadığının
iddia ve ispatı mümkün ise de; davacının bu konuda herhangi bir iddia-
sı bulunmadığı gibi, aksine, dava ve temyiz dilekçelerinde yaptığı
açıklamalar bu durumu doğrulayıcı niteliktedir. Tarhiyata esas alınan
zirai kazanç miktarı, söz konusu satıştan elde edilenle aynı olduğun-
dan, davacının bu satış dışında başkaca bir hasılatının olup olmadığı-
nın araştırılmasına da gerek bulunmamaktadır.
Öte yandan, İdari Yargılama Usulü Hukuku ilkelerine göre bir idari iş-
lemin kaldırılması veya değiştirilerek işleme hukukilik kazandırılması
yasalarla idareye tanınmış bir yetki olup yargılama yetkisi hukuka uy-
gunluk denetimi ile sınırlı bulunan idari yargıcın, hukuka aykırılığı-
nı saptadığı idari işlemin iptaline karar verecek yerde kaldırılmasına
karar vermiş olması, idari yetki alanına bir tecavüz sonucunu doğuraca
ğından kararda yargılama yetkisinin bu yolda kullanılmasının isabetsiz
liği de açıktır.
Yine aynı ilkelere göre ancak hukuk düzeninde mevcut bir idari işlemin
yargı organınca iptali; idarece geri alınması, kaldırılması ve değiş-
tirilmesi mümkün bulunduğundan, dosyanın incelenmesinden, dava açıldık
tan sonra davalı idarece düzenlenen 9.12.1983 gün ve Cilt No:3, sahife
No:19 olan düzeltme fişi ile şeker pancarı satışı dolayısıyla kaynakta
tevkif edilen 26.445 TL.sı gelir vergisinin tarh olunanvergiden mahsup
edilerek, tarh olunan vergi ve kesilen kaçakçılık cezasının yeniden he
saplandığı anlaşıldığından, davanın bu kısmı hakkında kabul sebebiyle
karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken idarece ge
ri alınan vergi ve cezasında kaldırılmasına karar verilmesi, kararı sa
katlayacak nitelikteki bir diğer usulü hatadır.
Açıklanan nedenlerle, Vergi Mahkemesinin temyize konu kararının bozul-
masına; 2577 sayılı İdari Yargılama usulü Kanununun 49.maddesinin 2.
fıkrasında yazılı koşullar bulunduğundan davanın esasına gelince;
Davanın yukarıda tarih ve sayısı yazılı düzeltme fişi ile kaldırılan
vergi ve cezaya ilişkin kısmı hakkında, kabul sebebiyle ortada uyuşmaz
lık kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına;
Şeker Fabrikası Müdürlüğünce bildirilen toplam satış tutarına %70 götü
rü gider uygulanmak suretiyle takdir komisyonunca bulunan matrah üze-
rinden hesaplanan gelir vergisinden, satış işlemi sırasında kaynakta
tevkif edilen vergi miktarı mahsup edilerek bakiyesinin salınmasında
kanuna aykırılık görülmediğinden, davanın vergi aslına ilişkin kısmı-
nın reddine;
Dava açıldıktan sonra davalı Mal Müdürlüğünce tesis edilen düzeltme
işlemin dolayısıyla vergi ziyaına neden olan matrah farkı miktarı 213
sayılı Vergi Usul Kanununun 344.maddesinde kaçakçılık cezası kesilebil
mesi için öngörülen asgari haddin altında kaldığından, olayda bu neden
le kaçakçılık cezası değil ağır kusur cezası kesilmesi gerekeceği ci-
hetle dava konusu kaçakçılık cezası kesme işleminin iptaline; karar
verildi.
BŞ/EK
|