|
ANONİM ŞİRKETİN KENDİ ORTAKLARINA ÖNEMLİ ÖLÇÜDE FAİZSİZ BORÇ PARA VER-
MESİ İŞLEMİ KURUMLAR VERGİSİ KANUNU 17/3.MADDESİ UYARINCA ÖRTÜLÜ KA-
ZANÇ DAĞITIMI OLDUĞUNDAN, KATMA DEĞER VERGİSİNE DE TABİ OLMASI GEREK-
TİĞİ HK.
Yükümlü şirketin 1992 yılı hesaplarının incelenmesi sonucunda ortakla-
rına borç para verme işleminin "finans hizmeti" olduğu ve borç verilen
paralar için faiz tahakkuk ettirilerek bunun üzerinden katma değer
vergisi hesaplanarak ödenmediğinden bahisle Aralık 1992 dönemi için
salınan kusur cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle
açılan davayı kabul ederek cezalı tarhiyatı terkin eden ... Vergi Mah-
kemesi kararını onayan Danıştay 9. Dairesinin 31.1.1996 tarih ve
1996/308 sayılı kararının; şirket ortaklarına sunulan finansman hiz-
metlerinin katma değer vergisine tabi olduğu ileri sürülerek düzeltil-
mesi istenilmektedir.
Karar düzeltme dilekçesinde ileri sürülen düzeltme nedenleri
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca ye-
rinde görüldüğünden Dairemizin 31.1.1996 tarih ve E:1995/1497
K:1996/308 sayılı kararı ortadan kaldırıldıktan sonra işin gereği ye-
niden görüşüldü:
Uyuşmazlık, dokumacılık işi ile uğraşan yükümlü şirketin 1992
yılı hesaplarının incelenmesi sonucunda ortaklarına borç para verme
işleminin "finans hizmeti" olduğu ve borç verilen paralar için faiz
tahakkuk ettirilerek bunun üzerinden katma değer vergisi hesaplanarak
ödenmediğinden bahisle Aralık 1992 dönemi için salınan kusur cezalı
katma değer vergisini terkin eden vergi mahkemesi kararının bozulması-
na ilişkin bulunmaktadır.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 17. maddesi 3. bendinde,
şirketin kendi ortakları ile olan münasebetlerinde emsaline göre göze
çarpacak derecede yüksek veya düşük faiz ve komisyonlarla ödünç para
alması ya da vermesinin örtülü kazanç dağıtımı olduğu hükme bağlanmış-
tır.
Dosyanın incelenmesinden, olayda yükümlü şirketin ortaklarına
önemli ölçüde borç para verdiği, bu borç verme işleminden dolayı hiç
faiz tahakkuk ettirmediği, Vergi Mahkemesince verilen kararda kurumlar
vergisine ilişkin uyuşmazlığa yapılan atıfla Mahkemenin ... tarih ve
1994/1367 sayılı kararında, uyuşmazlık konusu faiz tutarının örtülü
kazanç olarak kabul edildiği ve saptanan ... lira faiz geliri üzerin-
den yapılan tarhiyatın tasdik edildiği, bu kararın örtülü kazanç dağı-
tımına ilişkin kısmının Danıştay 3. Dairesinin 27.6.1996 tarih
1996/2635 sayılı kararı ile onandığı anlaşılmıştır.
Olayın banka ve sigorta muameleleri vergisine tabi olabilmesi
için yükümlü şirketin borç para verme işiyle devamlı olarak uğraşması,
sadece ortaklarına değil, üçüncü kişilere de bir yıl içinde müteaddit
defa borç para vermesi, başka bir ifade ile, ikrazatçılık faaliyetinde
bulunduğunun tespiti gerekmektedir. Oysa ortaklarla olan borç-alacak
ve faiz ilişkisini ikrazatçılık olarak nitelendirmek ve bu nedenle o-
layı banka ve sigorta muameleleri vergisine tabi tutmak olanağı bulun-
mamaktadır.
Kurumlar vergisi açısından örtülü kazanç dağıtımında bulunduğu
tespit edilen yükümlü şirketin ortaklarına borç para vermesi işlemi,
Katma Değer Vergisi Kanununun 1.maddesi anlamında "ticari faaliyet
çerçevesinde yapılan hizmet" olduğundan, katma değer vergisine tabi
olmalıdır.Vergi Mahkemesince bu işlemin, banka ve sigorta muameleleri
vergisi kapsamına giren işlemlerden olduğu, bu nedenle Katma Değer
Vergisi Kanununun 17/4-e maddesi uyarınca katma değer vergisinden is-
tisna tutulduğu gerekçesiyle davanın kabulünde ve cezalı tarhiyatın
terkininde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, vergi dairesi temyiz isteminin kabulüne,
... Vergi Mahkemesinin ... sayılı kararının bozulmasına, karar veril-
di.
(DAN-DER; SAYI:95) (MT/ES)
|