|
YÜKÜMLÜNÜN DEFTER VE BELGELERİNİ İBRAZ ETMEMESİ ÜZERİNE İDARECE DÖNEM
KAZANCININ GERÇEĞE EN YAKIN MİKTARININ SAPTANMASI İÇİN AYNI İLÇEDE
BUZDOLABI TAMİRCİLİĞİ YAPAN DİĞER İŞLETMENİN EMSAL ALINMASI SURETİYLE
YAPILAN TARHİYATTA KUNUNA AYKIRILIK BULUNMADIĞI HK.
Buzdolabı tamircisi olan yükümlü adına vergi inceleme raporuna dayanı-
larak 1994/Mayıs dönemi için tarhedilen kaçakçılık cezalı katma değer
vergisinin terkini için açılan davayı; olayda, yükümlünün ... tarihin-
de Tatoğlu Et Gıda Ticaret Limited Şirketi adına düzenlediği iki adet
faturayla ... liralık buzdolabı tamiri yaparak para aldığı halde Kasım
1994 dönemi için verdiği katma değer vergisi beyannamesinde matrah be-
yan etmediğinin anlaşılması üzerine defter ve belgelerin önce telefon-
la istendiği, ibraz edilmemesi üzerine ... tarihinde tebliğ edilen ya-
zı ile istemin yenilendiği, ancak yükümlünün aynı tarihte çıkan yan-
gında defter ve belgelerinin yandığı iddiasıyla ibraz edemeyeceğini
beyan ettiği, bu durum Vergi Usul Kanununun 30/3.maddesine göre re'sen
takdir sebebi sayılarak yapılan matrah takdirinde, yükümlü ile aynı
ilçede olup aynı işi yapan bir başka mükellefin beyanı esas alınarak
dönem safi kazancı ile yıllık hasılat tutarının yükümlü için aynen ka-
bul edilip yıllık satış hasılatı üzerinden de katma değer vergisi tar-
hiyatı yapıldığının anlaşıldığı, defterlerin resmen istendiği gün iş-
yerinde çıkan yangının bir tesadüf olması düşünülemiyeceğinden, bu du-
rumun mücbir sebep teşkil etmediği, ancak inceleme elemanınca, emsal
bir işletmenin yıllık safi karı, gideri ve yıllık hasılatını aynen al-
mak suretiyle yapılan takdirde, işletme bazında tam emsal bulunmasının
mümkün olmaması ve işletmenin yeri, yaptığı işin özelliği, müşteri du-
rumu, v.b. sebepler işletme karını etkileyen faktörler olması nedeniy-
le, yasal isabet görülmediği gerekçesiyle kabul ederek cezalı tarhiya-
tı terkin eden ... Vergi Mahkemesinin ... gün ve ... sayılı kararının;
yapılan tarhiyatın yerinde olduğu ileri sürülerek bozulması istenil-
mektedir.
Dava dosyasının ve vergi inceleme raporunun incelenmesinden,
... tarihinde ... Et Gıda Ticaret Limited Şirketi adına düzenlediği i-
ki adet fatura ile ... liralık buzdolabı tamiri yaparak para alan yü-
kümlünün Kasım 1994 dönemi katma değer vergisi beyannamesinde bunu
matraha dahil etmemesinin tespiti üzerine defter ve belgelerinin ...
tarihinde tebliğ edilen yazıyla istendiği, ancak aynı gün çıktığı id-
dia edilen yangın nedeniyle ibraz edilmemesi üzerine yükümlü ile aynı
ilçede buzdolabı tamirciliği yapan başka bir işletmenin 1994 yılı ge-
lirleri, giderleri ve dönem safi kazancı emsal alınıp aynen takdir e-
dilmek suretiyle, yıllık hasılat tutarı 12 aya bölünüp çıkan miktar ü-
zerinden kaçakçılık cezalı katma değer vergisi tarhiyatı yapıldığı an-
laşılmaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30.maddesinde, resen vergi tar-
hı, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere
veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde
takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi
yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında be-
lirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarholunması şeklin-
de tanımlanmış ve aynı maddenin 3.bendinde, bu KanUna göre tutulması
mecburi olan defterlerin hepsinin veya bir kısmının tutulmamış veya
tasdik ettirilmemiş olması veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olan-
lara herhangi bir sebeple ibraz edilmemesinin re'sen takdir sebebi ol-
duğu belirtilmiştir.
Re'sen vergi tarhı ile ulaşılmak istenen, vergi dairelerinin
bilgisi dışında bırakılan kazancın gerçeğe en yakın miktarının saptan-
ması olduğu, yukarıda bahsedilen madde hükmünden anlaşılmaktadır.
Yükümlünün defter ve belgelerini ibraz edememesi üzerine idare-
ce, emsal işletme esas alınarak gelir ve gider tesbiti yapılmak sure-
tiyle vergi dairesinin bilgisi dışında bırakılan dönem kazancının ger-
çeğe en yakın miktarının saptanması için yükümlü ile aynı ilçede buz-
dolabı tamirciliği yapan diğer işletmenin yıllık safi karı, gideri ve
yıllık hasılatının emsal alınması suretiyle yapılan takdirde hukuka
aykırılık bulunmadığından, işletme bazında tam emsal bulmanın mümkün
olmadığı gerekçesiyle cezalı tarhiyatın kaldırılması yolundaki temyize
konu vergi mahkemesi kararında yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, ... Vergi Mah-
kemesinin ... gün ve ... sayılı kararının bozulmasına, karar verildi.
(MT/ES)
|