|
İNCELEME RAPORUNDA HER YÖNÜYLE İRDELENEN VE DAVA DİLEKÇESİNDE DOLAYLI
ŞEKİLDE DE OLSA DAVA KONUSU YAPILAN İHRACAAT İSTİSNASI KONUSUNDA VERGİ
MAHKEMESİNCE HERHANGİ BİR İNCELEME YAPILMAMIŞ VE HÜKÜM TESİS EDİLMEMİŞ
OLMASININ BOZMA NEDENİ OLDUĞU HK.
Uyuşmazlık; Balık ve deniz salyangozu alımı, işlemesi, satımı ve ihra-
catı ile soğuk hava deposu işletmeciliği yapan davacı şirketin 1986
takvim yılına ilişkin işlemlerinin incelenmesi sonucu bulunan matrah
farkları üzerinden re'sen salınan kurumlar vergisiyle kesilen kaçakcı-
lık cezasını tadilen onayan Vergi Mahkemesi kararının bozulması iste-
minden ibarettir.
İnceleme raporunda yükümlü şirketin 1987 yılında mal alışını, gerçekte
böyle bir mal alışı olmadığı halde mal hesabının borcuna kaydedilerek
dönem kazancının eksik beyan edildiğine neden olunduğu saptanmış olup,
Davacının belgesi tevsik olunamıyan emtia alışları olduğu yolundaki
iddiası üzerine Vergi Mahkemesince ilgili yılda satışı ve ihracı yapı-
lan salyangoz eti miktarından hareketle alınması gereken canlı salyan-
goz miktarının tesbiti ve bulunacak bu miktardan belgeli olarak alımı
yapılan canlı salyangoz miktarının düşülmesi suretiyle belgesiz canlı
salyangoz alımı yapılıp yapılmadığının belirlenmesinin mümkün olduğu
görüşüyle bilirkişi katılımıyla yapılan keşifte salyangozlarda randı-
man yönünden fiili uygulama sonucu düzenlenen raporda, 1 kg yenilebi-
lir salyangoz eti için ... kg canlı salyangoza ihtiyaç olduğu, uygula-
madaki izlenimlere göre canlı salyangozların üretici tarafından fabri-
kaya getirildiği, kullanılan hammaddede mevcut olan bir kısım yabancı
maddenin dikkate alındığı, fiili uygulama sonucu ihracata hazır 1 kg
salyangoz eti için ... kg'lık ham materyale ihtiyaç olduğu belirtilmiş
olup, randıman yükümlünün işletmesinde gerçekleştirilen fiili uygula-
maya dayandığından yükümlünün, salyangozların satın alındığı yerden
fabrikaya gelinceye kadar meydana gelen firenin dikkate alınmadığı yo-
lundaki iddiasında isabet görülmemiştir.
Ancak, davacının ihracat istisnasına ilişkin iddialarına gelince;
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 8.maddesinin 6.bendinde, sanayi
ürünü ihraç eden ve yıllık ihracat tutarı 250.000 Amerikan Doları veya
muadili yabancı para karşılığı Türk Lirasını aşan imalatçı kurumların
bu ihracattan sağladıkları hasılatın % 20'sinin kurum kazancından in-
dirileceği, ihraç edildiğinin tevsiki şartıyla ihraçatçılara yapılan
satışların yıllık ihracat tutarının hesabında ihracat sayılacağı, 7.
bendinde de, yaş meyve sebze ve su ürünleri ihracatçılarının, bu ihra-
cattan sağladıkları hasılatın % 20'sinin kurum kazancından indirilece-
ği açıklanmış bulunmaktadır.
Vergi Hukukunda istisna, Vergi Kanunları hükümlerine göre vergilendi-
rilmesi gereken bazı vergi konularının Kanun hükmüyle vergi dışı bıra-
kılmasıdır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 2.maddesinin son fıkrasında, geli-
rin tesbitinde gerçek ve safi miktarların nazara alınacağı, Vergi Usul
Kanununun 3.maddesinde, vegilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu ola-
ya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, aynı Kanunun
134.maddesinde de vergi incelemesinden amacın, ödenmesi gereken vergi-
lerin doğruluğunu araştırmak, tesbit etmek ve sağlamak olduğu hükme
bağlanmıştır.
Dava konusu olayda, Davacı Kurumun doğrudan doğruya ve ihracatçı fir-
malar vasıtasıyla su ürünü olan salyangoz ihraç ettiği ihtilafsız bu-
lunduğuna, inceleme raporunda her yönüyle tartışılmak suretiyle yüküm-
lünün sanayi siciline kayıtlı olmadığı, imalat defteri tutmadığı, ih-
raç kaydıyla teslim ettiği mallarda ihracatçı kuruluş tarafından nite-
lik değişikliği yapıldığı, ihracatın tevsikinde Kurumlar Vergisi Genel
Tebliğ hükümlerine uyulmadığı, kurumlar vergisi beyannamesinde istisna
uygulaması yönünde bir tesbit ve talebinin bulunmadığı, öte yandan
üretici olmayıp, alım satımı yaptığı nedenleriyle yukarıda açıklanan
istisna hükümlerinden yararlanamıyacağı kabul edildiğine ve dava di-
lekçesinde de tarhiyatın tümüyle terkinine karar verilmesi istenildi-
ğine göre Vergi Mahkemesince Davacı Kurumun istisna kapsamına girip
girmiyeceği konusunda herhangi bir inceleme yapılmadan karar verilme-
sinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin kabulü ile Davacı Kurumun, Kurumlar
Vergisi Kanununun 8.maddesinin 6 ve 7.bent hükümlerine göre ihracat
istisnası hükümlerinden yararlanıp yararlanamıyacağı hakkında inceleme
yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere Vergi Mahkemesi kararının
bozulmasına karar verildi.
(MT/YÖ)
|