213 SAYILI VERGİ USUL KANUNUNUN 31.MADDESİNDE ÖNGÖRÜLEN MALÜMATI İHTİ-
VA ETMEYEN TAKDİR KOMİSYONU KARARINA İSTİNADEN YAPILAN TARHİYATTA İSA-
BET BULUNMADIĞI HK.
Uyuşmazlık, mükellefin murisi adına, 1973 takvim yılı gelir vergisi
beyannamesini vermediğinden bahisle takdir komisyonu kararına istina-
den resen yapılan cezalı tarhiyata ilişkin bulunmaktadır.
Herne kadar mükellefçe, murisi tarafından 1973 takvim yılı gelir ver-
gisi beyannamesinin süresinde Vergi Dairesine ibraz edildiği ileri sü-
rülerek tarhiyatın terkini talep edilmekte isede mükellefçe bu iddia
geçerli belgelerle kanıtlanamadığından mükellefin murisinin 1973 tak-
vim yılı safi kazancının resen takdirinde Vergi Usul Kanununun 30.mad-
desinin 1.bendi hükmüne aykırılık bulunmamaktadır.
Ancak, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ihtilaflı dönemde yürürlükte o-
lan 30.maddesinde "resen vergi tarhı" vergi matrahının tamamen veya
kısmen maddi delillere dayanılarak tesbitine imkan bulunmayan hallerde
takdir komisyonlarınca takdir edilecek matrah veya matrah kısmı üzerin
den vergi tarh olunması şeklinde tanımlanmış ve aynı maddenin ikinci
fıkrası hükmü gereği, vergi beyannamelerinin kanuni sürenin sonundan
başlayarak 15 gün geçtiği halde verilmemesi halinde, maddi delillerin
mevcut olmadığının kabul edileceği hükme bağlanmıştır.
Resen vergi tarhı ile ulaşılmak istenen amacın, Vergi Dairelerinin
bilgisi dışında bırakılan kazancın gerçeğe en yakın miktarının saptan-
ması olduğu, Vergi Usul Kanununun 30.maddesi hükmünden anlaşılmakta-
dır. Nitekim, beyannamelerin yasal ve ek sürelerde verilmemiş olmasın-
dan dolayı mükellefler adına resen vergi salınması sırasında matrah
takdiri yapmak durumunda olan takdir komisyonlarının verecekleri karar
ların kapsamını belirleyen yine aynı Kanunun 31.maddesinin 8.bendi, bu
kararlarda, takdirin dayanaklarının gösterilmesi gerektiği hükmünü
amirdir. Tüm bu hükümler, Vergi Dairesi Müdürlükleri ve takdiri yapa-
cak komisyonlarca, tarhı gereken vergiye ait matrahın gerçeğe en yakın
miktarının saptanması için gerekli araştırmaların yapılmasını zorunlu
kılmaktadır.
Olayda, mükellefin murisi adına 1973 takvim yılı için kaçakçılık ceza-
lı tarhiyat işlemi yapılmasına dayanak alınan takdir komisyonu kararı-
nın adı geçenin dönem kazancının tesbiti bakımından ne İdarece ve ne
de komisyonca herhangi bir araştırma ve saptama yapılmaksızın, harici
bir takım karinelere dayanılarak verildiği anlaşılmış bulunduğu cihet-
le 213 sayılı Kanunun 31.maddesinde öngörülen malümatı ihtiva etmeyen
takdir komisyonu kararına istinaden yapılan tarhiyatta isabet görülme-
miştir.
Açıklanan sebeplerle mükellef davasının kabulü ile İtiraz Komisyonu
kararının bozulmasına, tarhiyatın resen ve nihai olarak terkinine ka-
rar verildi.
(DAN-DER, SAYI:62-63)
(MS/EK)
|