|
UZLAŞTIRILAN VERGİ VE CEZALAR HAKKINDA HÜKÜM TESİS EDİLMEYECEĞİ HK.
Davacı şirketin 1992 takvim yılı işlemlerinin aramalı olarak incelenme
si sonucunda tesbit edilen matrah farkı üzerinden adına re'sen salınan
Kurumlar, Geçici Kurumlar Vergileri ile bu vergilere bağlı olarak kesi
len kaçakçılık cezalarına karşı açılan davayı; davacı şirket tarafın-
dan iktisadi ve teknik bakımından bütünlük arzeden battaniye, halı,
mutfak servis malzemeleri, saç kurutma makinesi ile ütü alımlarının
amortismana tabi tutulması gerekirken doğrudan işletme gideri olarak
defterlerine kaydedilmiş olduğunun tesbiti sonucunda ikmalen belirle-
nen matrah farkının 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 313.maddesi hükmü
gereği olduğu, öte yandan Sermaye Piyasası Kurulunun izin belgesine da
yanılarak ihraç edilen 2 yıl vadeli % 65 faizli ikiyüzmilyon liralık
tahvillerinin tamamı piyasaya sunulmadan şirketin % 98 hissesine sahip
ortaklarına satılması, kurum kazancının bir kısmının faiz gideri adı
altında kurum içinde vergiye tabi tutulmadan matrahtan indirilmesi ama
cına yönelik bulunduğundan ödenen 130.000.000.-lira faizin Kurumlar
Vergisi Kanununun 16.maddesi uyarınca örtülü kazanç olarak nitelendiri
lerek ikmalen tarhiyat yapılmasında kanuna aykırılık bulunmadığı, dava
cı şirkette yapılan aramada bir birinin devamı 2 adet onaysız el defte
rinin ele geçtiği, defterin sol tarafında otelin günlük tahsilatı, sağ
tarafında ise imza karşılığı şirket ortaklarına ve bankalara yapılan
ödemelerin yer aldığı, anılan defter kayıtlarına göre uyuşmazlık döne-
mine ilişkin tahsilat tutarının 4.311.046.985.-lira olmasına karşın ka
nuni defterlerinde bunun 582.135.000.-lira eksiği ile 3.211.555.562.-
lira olarak hasılat kaydedildiği, diğer taraftan Mayıs-Kasım ayları
itibariyle düzenlenen konaklama listesine göre bulunan 322.650.690.-
liralık hasılat için fatura ve yazar kasa fişi düzenlenmediği saptandı
ğından bu miktarın 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30.maddesinin 2.fık
rasının 6.bendi uyarınca re'sen Kurumlar Vergisi tarhiyatına konu edil
diği anlaşılmakta olup, konaklama listesinin muhbir tarafından düzen-
lendiği yolundaki davacı iddialarının muhbirin, 15.11.1992 yılında iş-
ten çıkarılması, belgelerin Sulh Ceza Hakimliğinden alınan arama kara-
rına dayanılarak yapılan arama sonucu ele geçmesi, el defteri kayıtla-
rında ödeme ve tahsilatlarının şirket ortaklarının imzası karşılığında
yapıldığının yer alması ve konaklama listesinde yer alan isimlerin doğ
ru olmadığının ispatlanamamış olması karşısında, yerinde olmadığı ve
Kurumlar Vergisi tarhiyatının kururlandıracak nitelikte görülmediği,
re'sen ve ikmalen yapılan tarhiyatlarda geçici vergi salınamayacağın-
dan Geçici Verginin kaldırılması gerektiği, matrah farkı defter ve bel
geler üzerinde yapılan incelemeye dayanılarak saptandığından kesilen
kaçakçılık cezasının kusur cezasına çevrilmesinin uygun olacağı gerek-
çesiyle kısmen kabul ederek Kurumlar Vergisini onayan, Geçici Vergiyi
kaldıran, kaçakçılık cezasını kusur cezasına çeviren Samsun Vergi Mah-
kemisinin 5.7.1994 gün ve 1994/591 sayılı kararının; davacı tarafın-
dan, ikmalen yapılan cezalı tarhiyatta uzlaşılmasına karşın mahkemece
bu konuda da karar verildiği, re'sen tarhiyata dayanak alınan konakla-
ma listesininin aramada ele geçen belgeler arasında bulunmadığı, liste
de yer alan isimlerin otelde konakladıklarının ispatının davalı idare-
ye ait bulunduğu, Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından ise, inceleme ra-
poruna göre yapılan kaçakçılık cezalı tarhiyatta kanuna aykırılık bu-
lunmadığı ileri sürülerek bozulması istemidir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununa 205 sayılı Kanunun 22.maddesiyle ekle-
nen Ek 6.maddesinde, mükellef veya adına ceza kesilenin üzerinde uzla-
şılan ve tutanakla tesbit olunan hususlar hakkında dava açamıyacağı Ek
7.maddesinin 2.fıkrasında da, mükellef veya ceza muhatabı aynı vergi
veya ceza için uzlaşma talebinden önce dava açmışsa dava, uzlaşma işle
minin sonuca bağlanmasından önce vergi mahkemesince incelenemiyeceği;
herhangi bir sebeple incelenir ve karara bağlanırsa bu kararın hüküm-
süz sayılacağı öngörülmüştür.
Olayda, davacı şirketin uyuşmazlık dönemine ilişkin işlemlerinin ince-
lenmesi sonucunda, tesbit edilen 313.347.000-lira matrah farkı üzerin-
den ikmalen, 322.650.000.-lira matrah farkı üzerinde ise 213 Vergi
Usul Kanununun 30.maddesinin 2.fıkrasının 6.bendi uyarınca re'sen ka-
çakçılık cezalı Kurumlar Vergisi tarhiyatı yapılmıştır. İkmalen yapı-
lan cezalı tarhiyata karşı dava açılması yoluna gidilmiyerek bu tarhi-
yatta uzlaşma hükümleri doğrultusunda uzlaşılmıştır. Davacı şirket adı
na 11.8.1993 gün ve 32/21 sayılı ihbarname ile 322.650.000.-lira mat-
rah farkına göre re'sen salınan Kurumlar ve Geçici Kurumlar Vergileriy
le bu vergilere bağlı olarak kesilen kaçakçılık cezaları bu davaya ko-
nu edilmesine karşın Mahkemece, ikmalen ve re'sen yapılan cezalı tarhi
yatların tamamına karşı dava açıldığı kabul edilerek matrah kalemleri-
nin tek tek irdelenmesi konucunda salınan Kurumlar Vergisi aynen onan-
mak buna bağlı olarak kesilen kaçakçılık cezası kusura çevrilmek, Geçi
ci vergi ve bu vergiye bağlı olarak kesilen ceza kaldırılmak suretiyle
davanın kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır.
Mükelleflerin üzerinde uzlaşılan vergi ve ceza için dava açması olana-
ğının bulunmaması ve esasen davacı şirket tarafından da uzlaşılmış bu-
lunan ikmal tarhiyatına karşı dava açılmamış olması karşısında Vergi
Mahkemesince, ikmalen tarhiyata konu olan matrah kalemleri hakkında hü
küm tesis edilmesinde yasal isabet görülmemiş ise de, uzlaşılan vergi
ve cezalar hakkında verilen karar yukarıda anılan yasa maddesi hükmü
uyarınca hükümsüz sayılacağından bu husus bozma nedeni olarak görülme-
miştir.
Mahkeme kararının re'sen salınan Kurumlar Vergisine ilişkin kısmı ise
aynı gerekçe ve nedenlerle uygun bulunmuştur.
Kurumlar Vergisine bağlı olarak kesilen kaçakçılık cezasına gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 2365 sayılı Kanunun 68.maddesiyle deği
şik 344.maddesinin 9.bendinde; aynı maddenin diğer bentlerinde sayılan
haller dışında kalan kasten vergi ziyaına sebebiyet verilmesi kaçakçı-
lık cezası kesilmesini gerektiren bir hal olarak kabul edilmiştir.
Davacı şirketin uyuşmazlık dönemine ilişkin işlemlerinin aramalı ola-
rak incelenmesinden, muhasebe servisinde ele geçirilen eldefteri kayıt
ları ile konaklama listesinde yer alan bir kısım müşteriden tahsil edi
len konaklama ücreti için fatura yada yazar kasa fişi düzenlenmediği-
nin saptanmadığı ve müşterilerden tahsil edilen konaklama ücretinin ya
sal defterlerine hasılat olarak kaydedilmediği anlaşıldığından kaçakçı
lık cezası kesilmesinde, kanuna aykırılık bulunmadığı cihetle kesilen
kaçakçılık cezasının kusur cezasına çevrilmesine ilişkin Vergi Mahkeme
si kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, Vergi Dairesi Müdürlüğü temyiz isteminin kabulü
ile Vergi Mahkemesi kararının cezaya ilişkin kısmının bozulmasına, da-
vacı şirket temyiz isteminin ise reddine kararın kurumlar vergisine
ilişkin kısmının onanmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:91) ŞT/ES
|