|
1-) VİV.KANUNUNUN 5.VE 8.MADDELERİ UYARINCA, VERASET YOLU İLE VAKİ İN-
TİKALLERDE, VARİSLERİN MÜŞTEREKEN VEYA AYRI AYRI BEYANDA BULUNMA İMKAN
LARI OLDUĞUNDAN, MÜŞTEREK İMZALI BEYANDA BULUNULMASININ TEK BİR İŞLEM
OLARAK KABUL EDİLEMEYECEĞİNDEN, ŞEKLE VE USULE MÜTEALLİK KESİLECEK
USULSÜZLÜK CEZASININ HER YÜKÜMLÜ İÇİN AYRI AYRI DEĞERLENDİRİLMESİ GE-
REKTİĞİ,
2-) VİV.BEYANNAMESİNİN SÜRESİ İÇİNDE VERİLMEMESİ NEDENİ İLE KESİLECEK
USULSÜZLÜK CEZASI VE MİKTARI HAKKINDA ÖLÜMÜN VUKUBULDUĞU TARİHTE YÜRÜR
LÜKTE OLAN HÜKÜMLERİN UYGULANMASI GEREKTİĞİ HK.
Uyuşmazlık; vefat eden den veraset yoluyla intikal eden mallar nedeniy
le kanuni ve ek süre içinde verilmeyen Veraset ve İntikal Vergisi be-
yannamesinin yapılan beyana çağrının alındığı tarihi izleyen onbeşgün-
lük süreden sonra verilmesi nedeniyle 213 sayılı Vergi Usul Kanununun
352.maddesine istinaden varisler adına ayrı ayrı kesilen birinci dere-
cede iki kat usulsüzlük cezasının terkini isteği ile açılan davayı, Ve
raset ve İntikal Vergisi beyannamesinin kanuni ve idari süreden veril-
memesinin tek fiil olması nedeniyle kesilen usulsüzlük cezasının varis
ler adına ayrı ayrı değil, hisse oranında kesilmesi gerektiğinden ba-
hisle kısmen kabul eden Vergi Mahkemesi kararının temyizen bozulması
istemidir.
7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 5.maddesinde, Veraset
ve İntikal Vergisinin mükellefi, veraset tarikiyle veya ivazsız bir
tarzda mal iktisabeden şahıstır." şeklinde tanımlandıktan sonra aynı
kanununun 8.maddesinin üçüncü fıkrasında, beyannamenin her mükellef
için ayrı ayrı veya müştereken verilmesinin caiz olduğu hükme bağlan-
mıştır.
Söz konusu hükümler ile, veraset yoluyla vaki intikallerde varislerin
müştereken yada ayrı ayrı beyanda bulunabilme imkanının getirildiği gö
rülmektedir.
Olayda, varislerin yasal ve idari süreler geçirildikten sonra 25.6.
1986 gününde müştereken beyanda bulunmuş olmaları tek işlem olarak gö-
rünmekte ise de, yukarıda yazılı Kanun hükümlerine göre bir beyanname
ile dahi olsa varislerin bu mükellefiyetleri dolayısıyla her birinin
ayrı ayrı beyanda bulunduklarının kabulü zorunlu olduğundan şekil ve
usule müteallik hükümlere riayetsizlik nedeniyle kesilen cezanın her
yüküm için ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, 3.9.1985 tarihinde ölen de veraset yoluyla intikal eden ta
şınmazlar nedeniyle kanuni ve ek süreler içerisinde verilmeyen Veraset
ve İntikal Vergisi beyannamesi yapılan beyana çağırının alındığı tari-
hi izleyen 15 günlük süreden sonra 25.6.1986 gününde verilmesi nedeniy
le 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 352. ve 30.maddelerine istinaden
iki mirascı adına ayrı ayrı olmak üzere birinci derecede iki kat usul-
süzlük cezası kesildiği dosyanın incelenmesinden anlaşılmaktadır.
Oysa, beyannamenin süresinde verilmemesine ilişkin olarak kesilecek
usulsüzlük cezası miktarı hakkında ölümün vukuu bulduğu tarihte yürür-
lükte bulunan cezaya ait hükümlerin uygulanması gerekmektedir.
Anılan tarihte, 213 sayılı Vergi Usul Kanuna bağlı usulsüzlük cezaları
na ait (2365 sayılı Kanunun 98.maddesiyle değişik) cetvelde, ceza mik-
tarının 2000 lira olduğu görülmektedir.
Bu itibarla, kesilen ceza hakkında, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa bağ
lı usulsüzlük cezalarına ait cetvelin 3239 sayılı kanunun 37.maddesiy-
le artırılan miktarların değil, fakat 2365 sayılı Kanun hükümlerinde
öngörülen değerlerin dikkate alınarak her iki mirascı adına iki kat ol
mak üzere ayrı ayrı ceza uygulanması gerekmektedir. Talebedilecek ceza
miktarı toplam 4000+4000 = 8.000 lira olmaktadır.
Bu durumda, usulsüzlük cezasının miktarı hakkında ölümün vukuu bulduğu
3.9.1985 tarihinde yürürlükte bulunan ceza hükümlerinin uygulanması ye
rine 1986 yılında geçerli olan hükümlerin uygulanacağına karar verilme
si isabetsiz ise de; Vergi Mahkemesi kararı yükümlü tarafından temyiz
edilmiş olması nedeniyle aleyhine kesinleştiğinden ve vergi dairesi
temyiz istemi kendi aleyhine sonuç doğurmayacağından sonucu itibariyle
yerindedir.
Açıklanan nedenlerle Vergi Mahkemesi kararının bozulması yolundaki ver
gi dairesi temyiz isteminin reddine karar verildi.
AYRIŞIK OY:
7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 5.maddesinde, "Vera-
set ve İntikal Vergisinin mükellefi, veraset tarikiyle veya ivazsız
bir tarzda mal iktisabeden şahıstır" şeklinde tanımlandıktan sonra ay-
nı kanunun 8.maddesinin üçüncü fıkrasında, beyannamenin her mükellef
için ayrı ayrı veya müştereken verilmesinin caiz olduğu hükme bağlan-
mıştır.
Söz konusu hüküm ile, veraset yoluyla vaki intikallerde varislerin müş
tereken yahut ayrı ayrı beyanda bulunabilme imkanının getirildiği gö-
rülmektedir.
Dosyanın incelenmesinden kanuni ve ek süre ile beyana çağrı sonucu ve-
rilen sürelerden sonra 25.6.1986 günlü Veraset ve İntikal Vergisi be-
yannamesinin, ölenin eşi Ayşe Yavuz tarafından kendi adına, o tarihte
henüz reşit olmayan 1973 doğumlu Sevim Yavuz adına velayeten imzalandı
ğı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, Veraseten İntikal eden mallar için tek imzalı müştereken
beyanname verilmesi kanununun amacına uygun bulunduğundan, mirascılar-
dan ayrı ayrı beyanname verilmesinin istenilmesi yada aranılması söz
konusu olamaz.
Diğer taraftan beyannamenin süresinde verilmemesine ilişkin olarak ke-
silecek usulsüzlük cezası miktarı hakkında ölümün vukuu bulduğu tarih-
te yürürlükte bulunan cezaya ait hükümlerinin uygulanması gerekmekte-
dir.
Anılan tarihte, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa bağlı usulsüzlük cezala
rına ait (2365 sayılı Kanunun 98.maddesiyle değişik) cetvelde, ceza
miktarının 2.000 lira olduğu görülmektedir.
Müştereken verilmesi icabeden Veraset ve İntikal Vergisi beyannamesi-
nin süresinde verilmemesi nedeniyle kesilecek usulsüzlük cezasının tek
fiilden kaynaklanması sebebiyle miktarının, birinci derece iki kat üze
rinden olması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, verilen kararın gerekçesine katılmıyoruz.
(DAN-DER;SAYI:78-79)
BŞ/YÖ
|