|
MUFLİS ŞİRKETİN BANKA VE SİGORTA MUAMELELERİ VERGİSİNE İLİŞKİN BEYAN-
NAMESİNİN VERİLMEMESİNİN BEYANNAME VERİLMESİNE NEDEN OLAN DURUMUN MÜC-
BİR SEBEP KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ MÜMKÜN OLMADIĞINDAN KESİLEN U-
SULSÜZLÜK CEZASININ YERİNDE OLDUĞU HK.
1996 yılının Şubat dönemine ait banka ve sigorta muameleleri vergisi
beyannamesinin verilmediğinden bahisle müflis şirket adına kesilen
1'inci derece usulsüzlük cezasının kaldırılması istemiyle açılan dava-
yı; 213 sayılı Kanunun 351'inci ve 352'nci maddelerinden bahsedilerek,
dava dosyası ile mahkemelerince verilen ara kararı üzerine gönderilen
belgelerin incelenmesinden; müflis kurumun Ankara Şubesine ait banka
ve sigorta muameleleri vergisi beyannamesinin, gerek şubenin bağlı bu-
lunduğu ... Vergi Dairesine, gerekse bankanın merkezinin bağlı olduğu
... Vergi Dairesi Müdürlüğüne verilmediğinin anlaşıldığı, bu durumda,
beyanname verilmemesi nedeniyle 1'inci derece usulsüzlük cezası kesil-
mesinde isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle reddeden ... Vergi Mah-
kemesinin ... gün ve ... sayılı kararının; bankacılık faaliyeti ...
tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile durdurulan Bankanın, 1996 yılının
Şubat döneminde faaliyetinin bulunmadığı, iflas idaresinin ... tari-
hinde yapılan birinci alacaklılar toplantısı sonucunda göreve başlama-
sı nedeniyle uyuşmazlık dönemine ait beyannamenin verilemediği, bu du-
rumun mücbir sebepten kaynaklandığı ileri sürülerek bozulması istenil-
mektedir.
Temyiz başvurusu; müflis ... Yatırım ve Dış Ticaret Bankasının
banka ve sigorta muameleleri vergisine ilişkin beyannamesinin verilme-
mesi nedeniyle kesilen usulsüzlük cezasının iptali istemiyle açılan
davayı reddeden mahkeme kararının bozulması istemine ilişkindir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 13'üncü maddesinde, vergi ödev-
lerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede
ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk; vergi ödevlerinin yerine geti-
rilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afet-
ler; kişinin iradesi dışında vukua gelen mecburi gaybubetler; sahibi-
nin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının e-
linden çıkmış bulunması gibi hallerin mücbir sebep olduğu; 15'inci
maddesinde, anılan maddede yazılı mücbir sebeplerden herhangi birinin
bulunması halinde, bu sebep ortadan kalkıncaya kadar sürelerin işleme-
yeceği; 373'üncü maddesinde de, bu kanunda yazılı mücbir sebeplerden
herhangi birinin vukua geldiği malum ise veya tevsik ve ispat olunursa
vergi cezası kesilmeyeceği belirtilmiş bulunmaktadır.
Mücbir sebep, bir yükümlülüğün, bir borcun zamanında yerine ge-
tirilmesini veya ödenmesini engelleyen; önceden görülüp, üstesinden
gelinmesi olanağı bulunmayan her türlü olaydır. Vergi Usul Kanununun
yukarıda sözü edilen 373'üncü maddesine göre mücbir sebep sayılan bu
hallerden birinin bulunması durumunda vergi cezası kesilemeyeceği a-
çıklanmıştır. Anılan maddeye göre, mücbir sebebin, vergi cezasının ke-
silmesine engel olabilmesi için, malum olması veya tevsik ya da ispat
edilmiş bulunması gereklidir. Mücbir sebebin malum olması, doğal afet-
lerde olduğu gibi, herkesçe biliniyor olması demektir. Diğer hallerde,
mücbir sebebin, iddia eden tarafından tevsik veya ispat edilmiş olması
gereklidir. Tevsik ve ispat; mahkeme kararı, yetkili kamu kuruluşla-
rınca düzenlenen belge veya doktor raporu ile yapılabilir.
Her ne kadar, temyiz dilekçesinde, ... Yatırım ve Dış Ticaret
Bankasının iflasına karar verildiği, ......... tarihinde yapılan bi-
rinci alacaklılar toplantısı sonucunda iflas idaresinin göreve başla-
dığı, dolayısıyla beyannamenin verilmemesinin bankanın iradesi dışında
gerçekleştiği, bu husunun 213 sayılı Kanunun 13'üncü maddesi çerçeve-
sinde incelenmesi gerektiği ileri sürülmekte ise de, beyannamenin ve-
rilmemesine neden olan durumun, mahkeme kararı veya yetkili kamu kuru-
luşlarınca düzenlenen belge ile tevsik veya ispat olunmaması nedeniy-
le, olayın mücbir sebep kapsamında değerlendirilmesi mümkün görülme-
miştir.
Bu nedenle, beyannamenin verilmemesi üzerine, 213 sayılı Kanu-
nun 352'nci maddesinin 1'inci fıkrası ile 336'ncı maddesi uyarınca ke-
silen usulsüzlük cezasında isabetsizlik bulunmadığından, mahkeme kara-
rı yerindedir.
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen diğer iddialar da, mahkeme
kararının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, temyiz iste-
minin reddine; kararın onanmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:103) YÖ/ES
|