|
GELİR VERGİSİ İLK TAKSİDİ MART AYININ SON GÜNÜ TATİL SAATİNE KADAR Ö-
DENEBİLECEĞİ VE VADESİNİ İZLEYEN DÖRDÜNCÜ AYIN SON GÜNÜ OLAN 31.7.1994
TARİHİ RESMİ TATİL GÜNÜ OLDUĞU, ÖDEME TATİLİ İZLEYEN İLK İŞ GÜNÜ YA-
PILDIĞINDAN, BEŞİNCİ AY İÇİN HESAPLANAN GECİKME ZAMMI YÖNÜNDEN ÖDEME
EMRİNİN İPTALİNDE HUKUKA AYKIRILIK BULUNMADIĞI HK.
Aralık 1993 dönemine ilişkin gelir (stopaj) vergisi ve 1993 yılına ait
gelir vergisi ile ekonomik denge vergisi ve net aktif vergisi birinci
taksitlerine uygulanan gecikme zammının tahsili amacıyla yükümlü adına
ödeme emri düzenlenmiştir.
Ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davayı inceleyen ... Ver-
gi Mahkemesi, ... günlü ve 1995/902 sayılı kararıyla; davanın gecikme
zammının uygulandığı süre yönünden kısmen kabulüne karar vermiştir.
Vergi dairesi başkanlığının temyiz istemini inceleyen Danıştay
Üçüncü Dairesi, ... günlü ve 1996/853 sayılı kararıyla; 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun 18 inci, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 117
nci maddesi ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanununun 51 inci maddesi uyarınca, gelir vergisi ilk taksidinin ödeme
süresinin 31 Mart'ta sona ereceği, bu süre içinde ödenmeyen borçların
ödenmemiş kısmına vade günü olan 31 Mart tarihini izleyen günden iti-
baren her ay için gecikme zammı uygulanmasının zorunlu olduğu, yüküm-
lünün 1993 yılına ait gelir vergisi birinci taksit borcunu 1 Ağustos
1994 tarihinde ödediğinin ihtilafsız olduğu, vadesi 31 Mart'ta sona
eren vergi borcunun vade tarihini izleyen dördüncü ay olan Temmuz ayı-
nın 30 ve 31. günlerinin resmi tatil günü olmasının, gecikme zammının
hesaplanmasında sürenin uzamasını gerektirmeyeceği, 1 Ağustos 1994 ta-
rihinde yapılan ödemenin dördüncü ayda yapılmış ödeme olarak kabulüne
olanak bulunmadığı, bu bakımdan gecikme zammının ... liralık kısmı yö-
nünden ödeme emrinin iptaline karar verilmesinde yasal isabet görülme-
diği gerekçesiyle temyiz isteminin kısmen kabulüne karar vererek, ka-
rarı yıllık gelir vergisi birinci taksidi için hesaplanan gecikme zam-
mına ilişkin hüküm fıkrası yönünden bozmuştur.
Bozma kararına uymayan ... Vergi Mahkemesi, ... günlü ve
1997/1089 sayılı kararıyla; 6183 sayılı Yasanın 51 inci maddesinde
amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına, vadenin bitim
tarihinden itibaren her ay için gecikme zammı uygulanmasının öngörül-
düğü, olayda, üzerinden gecikme zammı hesaplanan gelir vergisinin va-
desinin, 31 Mart 1994 tarihinde dolduğu, sözü edilen tarihte ödenmeyen
kamu alacağı üzerinden bu tarihten sonraki her ay için gecikme zammı
hesaplanması gerektiği, sürenin ay olarak hesaplanması halinde 6183
sayılı Yasanın 8 inci maddesindeki gönderme nedeniyle 213 sayılı Yasa-
nın 18 inci maddesindeki esasların gözönünde bulundurulması gerektiği,
1 Nisan tarihinden başlayan aylık vadelerin izleyen ayların sonuncu
günü tatil saatinde biteceği, bu hesaplama yöntemi dikkate alındığında
son ödeme gününün 31 Temmuz 1994 olduğu, bu gün hafta sonu tatiline
rastladığından sürenin son gününün, 213 sayılı Yasanın 18 inci maddesi
gereğince tatilin sona erdiği günü izleyen ilk iş günü çalışma süresi
sonuna kadar uzayacağı, borcun, resmi tatil gününü izleyen ilk iş gü-
nünde ödendiği, bu nedenle, ... tarihinde yapılan ödemenin, Temmuz a-
yında yapılmış ödeme olarak kabulü ile gecikme zammının (5) ay için
değil, (4) ay için hesaplanması gerektiğinden, ödeme emrinin ... lira-
lık kısmının iptalinde yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle ilk
kararında direnmiştir.
Direnme kararı vergi idaresince temyiz edilmiş ve gecikme zam-
mının uygulanma süresinin yasaya uygun olduğu ileri sürülerek kararın
bozulması istenmiştir.
1993 yılına ilişkin gelir vergisi birinci taksidinin süresinde
ödenmediğinden bahisle uygulanan gecikme zammının tahsili amacıyla dü-
zenlenen ödeme emrinin kısmen iptali yolundaki ısrar kararı vergi dai-
resi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir.
Olayda, vadesi ... tarihinde dolan gelir vergisi ilk taksidini
... tarihinde ödeyen davacıdan istenecek gecikme zammının dört ay üze-
rinden mi yoksa beş ay üzerinden mi hesaplanması gerektiği tartışmalı-
dır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 117 nci maddesinde, yıllık
beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk ettirilen gelir ver-
gisinin Mart, Haziran ve Eylül aylarında üç eşit taksitte ödenmesi ön-
görülmüş, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunu-
nun 51 inci maddesinde de amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenme-
yen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için yasada be-
lirtilen oran üzerinden gecikme zammı uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun "Sürelerin hesaplanması" baş-
lıklı 18 inci maddesinin 2 nci fıkrasında, hafta veya ay olarak belli
edilmiş sürenin, başladığı güne son hafta veya ayda tekabül eden günün
tatil saatinde biteceği öngörülmüş, 6183 sayılı Yasanın 8 inci madde-
sinde ise aksine bir hüküm bulunmadıkça bu Kanunda yazılı sürelerin
hesabında, Vergi Usul Kanunu hükümlerinin uygulanacağı kurala bağlan-
mıştır.
Yıllık beyannameyle beyan edilen gelir üzerinden tahakkuk etti-
rilen gelir vergisinin ilk taksidi Mart ayının son günü tatil saatine
kadar ödenebileceğinden, bu sürede ödenmeyen kamu alacağına uygulana-
cak gecikme zammının hesabında yukarıdaki esasların gözönüne alınması
gerekmektedir.
Davacının beyanı üzerinden tahakkuk ettirilen gelir vergisi bi-
rinci taksidinin, vadesini izleyen dördüncü ayın son günü olan ... gü-
nünün resmi tatil günü olduğu ve ödemenin tatili izleyen ilk iş günün-
de yapıldığı tartışmasız olduğundan, beşinci ay için hesaplanan gecik-
me zammı yönünden ödeme emrinin kısmen iptali yolundaki ısrar hükmün-
de hukuka aykırılık görülmemiştir.
Bu nedenlerle, temyiz isteminin reddine, karar verildi.
(MT/ES)
|