|
ADALET BAKANLIĞI BAŞ MÜFETTİŞLERİ VE MÜFETTİŞLERİNİN GÖREVLERİ GEREĞİ
NOTERLERİ TEFTİŞLERİ ESNASINDA KESİLMEDİĞİ, NOKSAN KESİLDİĞİ VEYA KE-
SİLDİĞİ HALDE YATIRILMADIĞINI TESBİT ETTİKLERİ DAMGA VERGİLERİNİ DÜZEN
LEDİKLERİ RAPORLA VERGİ DAİRELERİNE BİLDİRMELERİ VEYA BU KONUDA DÜZEN-
LENEN RAPORUN BAKANLIK KANALI İLE VERGİ DAİRESİNE İNTİKAL ETTİRİLMESİ
ÜZERİNE, VERGİ DAİRESİNCE (YOKLAMA FİŞİ VE İNCELEME RAPORU DÜZENLENME-
DEN) ANILAN MÜFETTİŞ RAPORUNA DAYANILARAK İKMALEN TARHİYAT YAPILMASIN-
DA YASAL İSABETSİZLİK BULUNMADIĞI HK.
Uyuşmazlık; Noter vekili olarak görevli olduğu dönemde, Adalet Baş Mü-
fettişi tarafından yapılan denetim sonucu hazırlanan raporda tahsil et
tiği damga vergisinden ... lirasını zimmetine geçirdiği ve Maliyeye ya
tırmadığının tesbiti üzerine sorumlu noter vekili adına ikmalen salı-
nan Damga Vergisi ve kesilen kaçakçılık cezasını; terkin eden Vergi
Mahkemesi kararının bozulması isteminden ibarettir.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 26.maddesinde; "Resmi Dairelerin il
gili memurları kendilerine ibraz edilen kağıtların Damga Vergisini ara
maya ve vergisi hiç ödenmemiş veya noksan ödenmiş olanları bir tutanak
la tespit etmeye veya bunları tutanağı düzenlemek üzere vergi dairesi-
ne göndermeye mecburdurlar." denilmiş olup, bu maddenin açıklanması
ile ilgili olarak Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünce, yayım-
lanan I seri nolu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliğinin V Bölümünün
(A) bendinde; "Damga Vergisi Kanununun 26.maddesinin resmi daire memur
larına da bir sorumluluk yüklemekte olduğu ve bu memurların, kendileri
ne ibraz edilen kağıtların damga vergisini aramaya ve vergisi hiç öden
memiş veya noksan ödenmiş olanları bir tutanakla tespi etmeye veya bun
ları tutanak düzenlemek üzere vergi dairesine göndermeye mecbur tutul-
dukları, maddedeki "ilgili memur" deyimini geniş manası ile anlamak ge
rektiği ve bu memurların doğrudan doğruya damga vergisi tatbikatı ile
ilgili bulunmalarının şart olmayıp vazifesi icabı böyle bir duruma mut
tali olan her memurun, maddenin şumulü içinde mütalaası icap ettiği"
açıklanmış bulunmaktadır.
1512 sayılı Noterlik Kanununun 121.maddesinde; "Noterlik Adalet Bakan-
lığının ve Türkiye Noterler Birliğinin gözetim ve denetimi altındadır-
lar." denilmiş olup, takip eden 122.maddenin ikinci paragrafında ise;
"Noterlikler adalet müfettişleri tarafından da teftiş edilir." hükmü
yer almıştır.
Açıklanan sebeplerle Adalet Bakanlığına bağlı resmi memur hüviyetini
haiz Adalet Baş Müfettişliğinin noterleri teftişi sırasında vazifesi
icabı kendisine ibraz edilen kağıtların damga vergisini araması ve ver
gisi hiç ödenmemiş veya noksan ödenmiş veya tahsil edildiği halde Mali
yeye yatırılmamış olanları bir tutanakla tespit etmesi yukarıda anılan
488 sayılı kanunun amiri hükmü olup, sözü edilen defter kayıt ve belge
lere (maddi delillere) veya kanuni ölçülere göre miktarı tespit olunan
bu matrah farkları üzerinden noksan alınan verginin ikmal edilmesinde
kanuna aykırılık bulunmamaktadır.
Öte yandan 213 sayılı V.U.Kanununun 29.maddesinde; "ikmalen vergi tar-
hı, her ne şekilde olursa olsun bir vergi tarh edildikten sonra bu ver
giye müteallik olarak meydanaçıkan ve defter, kayıt ve belgelere veya
kanuni ölçülere dayanılarak miktarı tesbit olunan bir matrah veya mat-
rah farkı üzerinden alınacak verginin tarh edilmesidir." denilmekte-
dir. Buna göre vergi dairesinin, bir vergi tarh edildikten sonra, mad-
di delillere dayanılarak matrah farkı saptanması halinde anılan madde
hükmü uyarınca ikmal tarhiyatı yapılabileceği tabiidir. Olayda, Adalet
Başmüfettişliği raporuyla, damga vergisi sorumlusu noter vekilinin tah
sil ettiği 148.141 lira vergiden sadece 81.460 lirasını Maliyeye yatı-
rarak geri kalan 66.781 lirasını zimmetine geçirdiği tesbit edilmiş ol
makla ikmalen vergi tarhı yoluna gidilmesi yerindedir. Mevcut Kanun ve
Genel Tebliğ hükümleri karşısında Adalet Müfettişlerinin 213 sayılı Ka
nunun 135.maddesinde vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar arasında
sayılmayacağından bahisle mahkemece tarhiyatın terkininde hukuki isa-
bet görülmemiştir.
Açıklanan sebeplerle Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına karar veril
di.
(DAN-DER; SAYI:70-71)
BŞ/YÖ
|