|
TEMEL GIDA MADDELERİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ NİSPETİNİN (0) OLDUĞU, BU
TÜR İMALAT İÇİN ALINAN HAMMADDELERE ÖDENEN KATMA DEĞER VERGİSİNİN İADE
Sİ GEREKECEĞİ ANCAK İLGİLİ DÖNEMDE YAPILAN DİĞER MASRAF NAKLİYE VE HAM
MALİYE GİDERLERİ İÇİN ÖDENEN KATMA DEĞER VERGİSİNİN İADE EDİLEMİYECEĞİ
HK.
Uyuşmazlık, yükümlü kurumca imal edilen ve Bakanlar Kurulunca katma de
ğer vergisi nispeti sıfıra indirilen fenni karma yemler ile ilgili ola
rak ödenen ve vergiye tabi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma de-
ğer vergisi toplamından fazla olması nedeniyle indirilemiyerek iade
olunan verginin, bir bölümünün fazladan iade edildiğinin inceleme sonu
cunda tesbit edildiğinden bahisle, Mart 1985 dönemi için salınan katma
değer vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasını, 3065 sayılı Katma Değer
Vergisi Kanununu'nun 28.maddesinde, katma değer vergisinin nispetinin,
vergiye tabi her işlem için % 10 olduğunun, Bakanlar kurulunun bu nis-
peti temel gıda maddeleri için sıfıra kadar indirmeye yetkili bulundu-
ğunun belirtildiği, anılan yasanın vergi indirimi ile ilgili 29.madde-
sinin 2.bendinde de, bir vergilendirme döneminde indirilecek katma de-
ğer vergisi toplamının, mükellefin vergiye tabi işlemleri dolayısıyle
hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olması halinde, arada
ki farkın, sonraki dönemlere devrolunacağının ve iade edilemiyeceğinin
ancak 28.madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indi-
rilen maddelerle ilgili olup indirilemiyen verginin iade olunacağının
hükme bağlandığı, olayda, yükümlü kurumca imal edilen fenni yemin kat-
ma değer vergisi nispetinin Bakanlar Kurulunca sıfıra indirildiği ve
yem imali için alınan hammaddeler nedeniyle ödenen katma değer vergile
rinin, yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler karşısında iade konusu ya
pılması gerektiği, hususlarının taraflar arasında da ihtilafsız bulun-
duğu, ancak, ilgili yasa maddelerinde, yalnızca temel gıda maddeleri-
nin kendizinden söz edilmesi, bunların elde edilmesi safhasındaki di-
ğer giderlerden hiç bahsedilmemiş olması karşısında, ihtilaflı dönemde
yapılan masraf nakliye ve hammaliye giderleri için ödenen katma değer
vergilerinin iade konusu yapılamayacağı, aksi bir uygulamanın, yükümlü
kuruma, vergi muafiyeti tanınması sonucunu doğuracağı gibi kurumun hak
sız bir kazanç elde etmesine de neden olacağı, diğer taraftan olayda
vergi ziyaının da bulunduğu gerekçesiyle onayan Vergi Mahkemesi kararı
nın bozulması isteğine ilişkindir.
Vergi aslı bakımından, dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi
yukarıda açıklanmış bulunan mahkeme kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle
Dairemizce de uygun görülmüş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen
iddialar sözü geçen kararın bu yönden bozulmasını sağlayacak durumda
bulunmamaktadır.
Kaçakçılık cezasına gelince;
Dosyanın incelenmesinden, yükümlü kurumca, ihtilaflı dönem beyannamesi
nin kanuni süresi içinde verildiği, söz konusu beyanname ekindeki yazı
da da, Bakanlar Kurulunca katma değer vergisi nisbeti sıfıra indirilen
fenni karma yemler ile ilgili hammadde alışları, masraflar, nakliye ve
hammaliye için ödenen katma değer vergilerinin ayrı ayrı gösterilerek,
bunların toplamının, beyannamede belirtildiği ve istem üzerine de be-
yanname ve eki yazının incelenmesi sonucunda, 3065 sayılı yasanın 29/2
maddesi uyarınca iade yapıldığı anlaşılmakta ve bu hususlar esasen ih-
tilafsız bulunmaktadır.
213 sayılı Vergi Usul kanununun, Kaçakçılık, Ağır kusur ve Kusur Ceza-
sı kesilmesiyle ilgili 344, 347 ve 348.maddelerinde, sözü edilen ceza-
ların kesilebilmesi için anılan maddelerde belirtilen hallerden biri-
siyle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi öngörülmüş olup, aynı kanunun
341.maddesine de aynen; "Vergi ziyaı, mükellefin veya sorumlunun vergi
lendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik
yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini
veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade eder. Şahsi, medeni haller ve-
ya aile durumu hakkında gerçeğe aykırı beyanlar ile veya sair suretler
le verginin noksan tahakkuk ettirilmesine veya haksız yere geri veril-
mesine sebebiyet vermek de vergi ziyaı hükmündedir. Yukarıki fıkralar-
da yazılı hallerde verginin sonradan tahakkuk ettirilmesi veya tamam-
lanması veyahut haksız iadenin geri alınması ceza uygulanmasına mani
teşkil etmez. denilmiştir.
Uyuşmazlık konusu dönemde, katma değer vergisi beyannamesinin süresi
içinde verildiği ihtilafsız olduğuna göre, vergilendirme ile ilgili
ödevlerin zamanında yerine getirilmediğinden söz edilemiyeceği gibi,
3065 sayılı kanunun 29/2.maddesine dayanarak iade isteminde bulunan
yükümlü kurumun bu isteminin, vergi dairesince (aynı hüküm gözönüne
alınmak suretiyle) kabul edilerek, verginin iadesinde, "haksız yere
vergi iadesine, sebebiyet verme" halide bulunmamaktadır.
Zira, anılan yasanın 29/2.maddesinin açık hükmü karşısında verginin ia
desi esasen mümkün değildir.
Olayda, yükümlü tarafından idareye yanlış bilgi veya belge verilerek
idarenin incelemelerinde yanıltılması gibi bir durum da sözkonusu olma
mıştır.
Diğer taraftan, yükümlülerin idareye dilekçe vererek bir istekte bulun
maları, başlı başına "haksızlığa sebebiyet" sayılamaz.
Bu itibarla ortada, sadece, idarenin yanılması hali vardır.
Olayda, yükümlüye atfı kabil bir vergi ziyaı bulunmadığından, yükümlü
kurum adına ceza kesilmesinde isabet görülmemiştir.
açıklanan nedenlerle Vergi Mahkemesi kararının, vergi aslına ilişkin
kısmı, usul ve kanuna uygun bulunduğundan, vergi aslına yönelik temyiz
isteminin reddiyle kararın bu kısmının onanmasına, cezaya ilişkin tem-
yiz isteminin ise kabulüyle, temyiz konusu mahkeme kararının bu bölümü
nün, yukarıda belirtilen esaslar doğrultusunda yeniden karar verilmek
üzere bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:74-75)
RD/YÖ
|