|
BORÇLU ŞİRKETİN KANUNİ TEMSİLCİSİ OLMAYIP, KURUCU ÜYESİ OLAN KİŞİDEN
ŞİRKETİN VERGİ BORCUNUN İSTENMESİNİN MÜMKÜN OLMADIĞI HK.
Kurucu hissedarı bulunduğu şirket hakkında katma değer vergisi yönün-
den başlanmış olan vergi incelemeleri dolayısıyla yapılan ilk hesapla-
malara göre tesbit edilen kaçakçılık cezası üzerinden 6183 sayılı Kanu
nunun 9. ve 13.maddeleri hükmü uyarınca şirket hakkında ihtiyati haciz
uygulaması sonucunda şirket mal varlığının istenilen teminata yeterli
olmaması nedeniyle ve şirketin kaçakçılık fiiline iştirak edildiğinden
bahisle yükümlünün menkul mallarına uygulanan ihtiyati haciz işleminin
iptali istemiyle açılan davanın; olayda davacı hakkında 213 sayılı Ka-
nunun 344.maddesine göre kaçakçılık cezası değil, aynı Kanunun 338.mad
desi gereğince kaçakçılığa iştirak cezası kesilmesi söz konusu olduğu-
na göre, 6183 sayılı Kanunun 9. ve 13.maddelerinde açıklanan ihtiyati
haciz sebebinin mevcut olmadığı, diğer haciz sebeplerinin varlığı için
davacının "borçlu" durumunda bulunması zorunlu olup, böyle bir durumun
varlığı da iddia ve tevsik olunmadığından ithiyati haciz işleminde sö-
zü edilen yasal hükümlere uyarlık görülmediği gerekçesiyle kabulü yo-
lundaki İstanbul 2.Vergi Mahkemesinin 28.11.1989 gün ve 1989/1341 sayı
lı kararının; ihtiyati haciz işleminin muhtemel amme alacağının temi-
nat altına alınması için uygulandığı ileri sürülerek bozulması istenil
mektedir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 2347 sayı
lı Kanunun 1.maddesiyle değişik 9.maddesinde "Vergi Usul Kanununun
344.maddesinde sayılan kaçakçılık halleriyle mükerrer 347.maddesinin 1
numaralı bendinde belirtilen hallere temas eden bir amme alacağının sa
lınması için gerekli muamelelere başlanmış olduğu takdirde vergi ince-
lemesine yetkili memurlarca yapılan ilk hesaplamalara göre belirtilen
miktar üzerinden tahsil dairelerince teminat istenir" deniliş olup,
13.maddesinde ise, 9.madde gereğince teminat istenmesini mucip haller
mevcut ise hiç bir müddetle mukayyet olmaksızın, alacaklı amme idaresi
nin mahallin en büyük memurunun kararı ile ihtiyati haciz uygulayacağı
belirtilmiştir.
Diğer taraftan 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 338.maddesinde ayrı ay-
rı maddi menfaat gözetmek şartıyla birden fazla kişinin kaçakçılık yap
maları halinde bu kanunda yazılı cezaların uygulanması öngörülmüştür.
Kaçakçılık sayılan haller Vergi Usul Kanununun 344.maddesinde zikredil
diğine ve iştirak fiili de birden fazla kişi tarafından yapılan kaçak-
çılık sonucu oluştuğuna göre, kaçakçılığa iştirak hali de 6183 sayılı
Kanunun Amme Alacaklarının Korunması başlığını taşıyan bölümde yer
alan teminata ilişkin 9.madde kapsamında sayılmak gerekir.
Ancak, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 10.maddesinde; "Tüzel kişilerle
küçüklerin ve kısıtlıların vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği
olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde
bunlara düşen ödevler kanuni temsilcileri, tüzelkişiliği olmayan teşek
külleri idare edenler ve varsa bunların temsilcileri tarafından yerine
getirilir.
Yukarıda yazılı olanların bu ödevleri kasıt ve ihmalleriyle yerine ge-
tirmemeleri yönünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığın-
dan tamamen veya kısmen alınmayan vergi alacakları kanuni ödevleri ye-
rine getirmeyenlerin varlıklarından alınır" denilmektedir.
Anılan madde hakmü kanuni temsilcilerin sorumluluğunu düzenlemiştir.
Oysa; yükümlünün, Çentaş Dış Tic. A.Ş.'nin kurucu üyesi olduğu, kanuni
temsilci olmadığı ihtilafsızdır. Bu durumda anılan şirkete ait vergi
borcunun yükümlüden istenmesi mümkün değildir.
Dolayısıyla Vergi Usul Kanununun 10.madde hükmünün olaya uygulanma im-
kanı bulunmadığından, ihtiyati haciz işlemini iptal eden mahkeme kara-
rı sonucu itibariyle yerindedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddine, mahkemece kararın onan-
masına karar verildi.
BŞ/NÇ
|