|
EĞİTİM TESİSLERİ İSTİSNASI HEM GELİR VERGİSİ KANUNUNDA HEM DE KURUMLAR
VERGİSİ KANUNUNDA PARALEL BİR ŞEKİLDE DÜZENLENDİĞİNDEN KANUN KOYUCUNUN
BURADA MÜKELLEFİYETİN ŞEKLİNDEN ZİYADE GÖSTERİLEN FAALİYETİN NİTELİĞİ-
Nİ İSTİSNAYA ESAS OLDUĞU HK.
Özel İlkokul işletmeciliği yapan yükümlü şirket adına 1990 takvim yılı
na ilişkin olarak ikmalen salınan kurumlar vergisi ile kesilen kaçakçı
lık cezasına karşı açılan davayı; uyuşmazlığın, şahıs şirketi olarak
faaliyete başlayan özel ilkokul işletmesine gelir Vergisi Kanununun mü
kerrer 20.maddesine istinaden verilen Eğitim Tesisleri İstisna Belgesi
nin, anılan işletmenin nev'i değiştirip Anonim Şirkete dönüştürülmesi
durumunda, bu değişikliğin Maliye Bakanlığına bildirilmemesi halinde
yeni şirketin, önceden verilen istisna belgesinden yararlanıp yararla-
namayacağı hususundan kaynaklandığı, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu-
nun mükerrer 20.maddesinde, okul, kreş ve spor tesisleri ile 50 yatak-
lı (kalkınmada öncelikli yörelerde 35 yatak) kapasitesinden az olmamak
üzere yurt ve sağlık tesislerinin (huzurevleri dahil) işletmesinden el
de edilen kazançların ilgili bakanlığın görüşü alınmak suretiyle Mali-
ye Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslar dahilinde beş yıl sürey-
le gelir vergisinden, aynı yönde düzenlemeye yer veren 5422 sayılı Ku-
rumlar Vergisi Kanununun 8.maddesinin 15.bendi uyarınca da kurumlar
vergisinden müstesna tutulacağının hüküm altına alındığı, istisnanın
yürürlükteki vergi kanunları dahilinde vergiye tabi tutulması gereken
bir kısım gelirlerin aynı kanun hükümlerine göre vergi dışı bırakılma-
sı olarak tarif edildiği, yani mevcut vergi kanunlarına göre aslında
üzerinden vergi alınması gereken bir takım unsurlardan kanun koyucunun
bu yöndeki takdiri gereği kısmen yahut tamamen, süreli ve süresiz ola-
cak şekilde vergi alınmamasının ifade edildiği, bu nedenle, ister Ge-
lir Vergisi Kanunu, isterse Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri dairesin
de verilsin, istisnanın anılan madde ve bentte sayılan işletmelere gös
terdikleri faaliyetlerinden ötürü verildiği, işletmeleri faaliyetlerin
den ayrı olarak düşünmenin mümkün olmadığı, diğer bir ifadeyle, eğitim
tesisleri istisnası hem Gelir Vergisi Kanununda, hem de Kurumlar Vergi
si Kanununda paralel bir şekilde düzenlendiğinden kanun koyucunun bura
da mükellefiyetin şeklinden ziyade gösterilen faaliyetin niteliğini is
tisnaya esas aldığı, o halde gerek mükellefiyetin şeklinde meydana ge-
len değişikliklerde, gerekse işletmelerin başka bir kuruma devredilme-
si hallerinde önceden alınan istisnanın sıhhatine halel gelmeyeceği,
istisna belgesinde her ne kadar mükellefiyet ve tesise ilişkin husus-
larda değişiklik olduğunda en geç bir ay içinde Maliye Bakanlığına bil
gi verilmesi zorunluluğu belirtilmiş ise de, keyfiyetin anılan Bakanlı
ğa bildirilmemesinin istisna hükümlerinden yararlandırılmaması için
tek başına yeterli olmadığı, zira bu istisnadan yararlanmanın şartları
kanunla düzenlendiğinden ve anılan kanun metinlerinde de mükellefiyet
değişikliklerinin istisnadan yararlanmayı sona erdireceği yönünde bir
hüküm bulunmadığından salt mükellefiyet değişikliğinin bildirilmediği,
gerekçe gösterilerek yapılan tarhiyatta yasal isabet bulunmadığı gerek
çesiyle kabul eden Trabzon Vergi Mahkemesinin 21.9.1993 gün ve 1993/
304 sayılı kararının; vergi inceleme raporuna dayanılarak yapılan ceza
lı tarhiyatın aynen onanması gerektiği ileri sürülerek bozulması iste-
midir.
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanan
Trabzon Vergi Mahkemesinin 21.9.1993 gün ve 1993/304 sayılı kararı, ay
nı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüş olup temyiz iste
mine ilişkin dilekçede ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın bozul
masını sağlayacak durumda bulunmadığından temyiz isteminin reddine ve
kararın onanmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:91) BŞ/NÇ
|