YÜKÜMLÜ ANONİM ŞİRKETİN HALKA ARZETMEKSİZİN İHRAÇ ETTİĞİ NAMA YAZILI
TAHVİLLERİN TAMAMINI KURUCU ORTAKLARA SATARAK BU TAHVİLLERÜZERİNDEN
ORTAKLARA ÖDEDİĞİ FAİZLER ÜZERİNDEN TEVKİF EDİLEREK ÖDEMİŞ OLDUĞU GE-
LİR (STOPAJ) VERGİSİNİN TAHVİLLERİN İPTAL EDİLEREK TÜM SONUÇLARIYLA
ORTADAN KALKMIŞ OLMASI NEDENİYLE İADE EDİLMESİNİN HAKKANİYETE UYGUN
BULUNDUĞU HK.
Davacı şirketin halka arzetmeksizin ihraç ettiği nama yazılı tahvil-
lerin tamamını kurucu ortaklara satarak tahvillerin 1 Numaralı kupon-
ları üzerinden ortaklara ödediği faizler üzerinden tevkif edilerek
muhtasar beyanname ile Temmuz 1990 dönemi için ödemiş olduğu Gelir
(stopaj) Vergisinin, tahvillerin iptal edildiği belirtilerek geri
istenilmesine dair istemin reddine ilişkin işlemin iptali ve ödenen
gelir (stopaj) vergisinin red ve iadesi talebiyle açılan davayı; 213
sayılı Vergi Usul Kanununun 3/B maddesinde vergiyi doğuran olay ve bu
olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, aynı Kanu-
nun 378/2. maddesinde mükelleflerin beyan ettikleri matrahlara ve bu
matrahlar üzerinden tarh edilen vergilere karşı dava açamayacakları
belirtilip bu kanunun vergi hatalarına ait hükümlerinin mahfuz oldu-
ğunun hükme bağlandığı, anılan kanunun 116. maddesinde de vergi ha-
tasının vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla
veya eksik vergi istenmesi veya alınması olduğu şeklinde açıklandığı,
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesinin (A) fıkrasının 9.
bendinin (d) ve (e) bentlerinde nama ve hamiline yazılı tahvil faiz-
lerinden tevkifat yapılacağının belirtildiği, yukarıda belirtilen
mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı gibi mükelleflerin kendi beyanla-
rına karşı dava açamayacağı, ancak vergi hatası ile ihtirazi kayıtla
verilen beyannamelere karşı dava açabileceği, mükelleflerin kendi be-
yanlarına karşı dava açmama halinin, vergiyi doğuran olayda herhangi
bir değişiklik meydana gelmemesi durumunda sözkonusu olduğu, zorunlu
olarak veya haklı sebeplerden dolayı vergiyi doğuran olayın sonradan
bütün sonuçları itibariyle ortadan kalkması veya geri alınması duru-
munda mükelleflerin beyan edip ödemiş olduğu vergilerin isteği üzerine
kendilerine iade edilmesinin hakkaniyete uygun bulunduğu, olayda, da-
vacı şirketin çıkarıp ortaklarına sattığı tahvillerin örtülü sermaye,
buna ilişkin ödenen faizlerin örtülü kazanç sayılacağı gibi haklı bir
nedenle sözkonusu tahvillerin noter huzurunda iptal edilerek ortakla-
rına ödenen dava konusu gelir (stopaj) vergisine konu faizler geri a-
lındığından beyan edilerek ödenen gelir (stopaj) vergisinin davacı
şirkete iade edilmesi gerektiği gerekçesiyle kabul ederek işlemin ip-
taline, gelir (stopaj) vergisinin iadesine karar veren Gaziantep Vergi
Mahkemesinin 1.11.1994 gün ve E:1992/371, K:1994/1481 sayılı kararı-
nın; yükümlünün beyan ettiği matraha karşı dava açamayacağı, gelecek-
teki örtülü sermayeden dolayı doğabilecek riskten kaçınmak amacıyla
sözkonusu tahvillerin iptali yoluna gidemeyeceği, önceden hukuken
doğmuş bir olayın tekrar iptal edilemeyeceği, verginin ödenmesinden
sonra olayda mücbir sebepler gibi zorunlu bir değişikliğin sözkonusu
olmadığı, şirketin gelecekteki menfaatinin ihlal edilebileceği kuşku-
sundan dolayı tahvilleri karşılıklı anlaşmak suretiyle tamamen keyfi
ve kendi istekleri doğrultusunda iptal etme yoluna gittiği, ödenen
verginin iadesinin kanunen mümkün olmadığı ileri sürülerek bozulması
istemidir.
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açık-
lanan Gaziantep Vergi Mahkemesinin 1994/1481 sayılı kararı, aynı ge-
rekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüş olup temyiz istemine
ilişkin dilekçede ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın bozulma-
sını sağlayacak durumda bulunmadığından temyiz isteminin reddine ve
kararın onanmasına karar verildi.
(MT/ES)
(DAN-DER; SAYI:92)
|