|
"DATA HATTI" ABONELİĞİ KARŞILIĞINDA DERLEDİĞİ BİLGİLERİ ABONELERİNE
STAN ....... LTD.ŞTİ.NİN ELDE ETTİĞİ KAZANÇ TİCARİ KAZANÇ NİTELİĞİNDE
OLDUĞUNDAN BİLGİ KULLANIMI KARŞILIĞINDA YABANCI KURUMA YAPILAN K.V.K.
24.MADDESİ UYARINCA TEVKİFATA TABİ BİR ÖDEME NİTELİĞİNDE KABUL EDİLE-
MEYECEĞİ HK.
Davacı şirketin 1995-1996 yıllarında kanuni ve iş merkezi İngiltere'de
bulunan ....... Limited Şirketinden kiraladığı "Data Hattı" ndan ya-
rarlandığı hizmet nedeniyle yaptığı ödemelerin 5422 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanunu'nun 24 üncü maddesi uyarınca tevkifata tabi olduğu ile-
ri sürülerek 1995/7 inci dönemi için re'sen kurum (stopaj) vergisi sa-
lınmış, fon hesaplanmış, ağır kusur ve kusur cezaları kesilmiştir. ...
Vergi Mahkemesi ... günlü ve 1998/638 sayılı kararıyla; ....... Limi-
ted Şirketi'nin Türkiye'de işyeri ve daimi temsilcisinin bulunmadığı,
abonelerle yapılan sözleşmelerin ve ödemelerin doğrudan yurt dışında
ve yurt dışındaki banka hesabına havale yoluyla yapıldığı ve fatura-
ların gönderildiği, bilginin bedel karşılığı devredilmesi ve devreden
kişinin bedel üzerinden hak sahibi olması nedeniyle bu faaliyetin ih-
tisasa dayanan ve ticari mahiyeti olmayan bir kazanç olduğu, Türkiye-
de elde edilmiş sayılamayacağından ticari kazanç olamayacağı,gayri
maddi hakların kiraya verilmesi karşılığında elde edilen kazanç oldu-
ğu, bu nedenle davacı şirketin tevkifat yapma zorunluluğunun bulunduğu
gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Davacı şirket,"Data Hat-
tı" aboneliğinin gayrimaddi hakkın bir bedel karşılığında devredilme-
sini değil,çeşitli kaynaklardan sağlanan bilgilerin, ticari mal satışı
gibi piyasadaki birçok müşteriye satışını ifade ettiğini, bilgiyi kul-
lanma hakkını veren şirket açısından elde edilen gelirin ticari ka-
zanç olduğunu, bu nedenle tevkifat yapma zorunluluğunun bulunmadığını
ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir.
Uyuşmazlık,İngiltere'de kurulu Reuters Firmasının dünyanın çe-
şitli yerlerinden derlediği haberleri abonelik sistemine göre tüm dün-
yadaki mali ve iş cevrelerine, medya kuruluşlarına iletmesi karşılı-
ğında ödenen bedeller üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 24 üncü
maddesi uyarınca tevkifat yapılmaması nedeniyle davacı şirket adına
yapılan re'sen tarhiyata ilişkindir.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun dar mükellefiyet baş-
lıklı 11 inci maddesinde, birinci maddede yazılı kurumlardan kanuni ve
iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde bulunmayanların, yalnız
Türkiye'de elde ettikleri kurum kazançları üzerinden vergilendirile-
cekleri, 12 nci maddesinde ise hangi iratların, 11.maddede yazılı dar
mükellefiyet mevzuuna giren kurum kazancı olarak kabul edileceği, hük-
me bağlanmıştır. Sözü edilen Kanun'un 24 üncü maddesinde ise; dar mü-
kellefiyete tabi kurumların ticari, zirai ve diğer kazanç ve iratları
dışında kalan kazanç ve iratları ile telif,imtiyaz,ihtira, işletme ti-
caret ünvanı, alameti farika ve benzeri gayri maddi hakların satışı,
devir ve temliki mukabilinde alınan bedellerin % 25 nispetinde kurum-
lar vergisi tevkifatına tabi olduğu, anılan maddenin 6 ncı fıkrasında,
dar mükellef durumunda olan kurumlara yukarıda yazılı kazanç ve irat-
ları sağlayanların bu kazanç ve iratlardan kurumlar vergisi tevkifatı
yapmak zorunda oldukları, 7 nci fıkrasında ise kazanç ve iratları sağ-
layanların kurumlar vergisi tevkifatına tabi kazanç ve iratları nakden
veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettiren gerçek ve tüzel kişiler ol-
duğu belirtilmiştir.
Bu hükümlerin uygulanabilmesi ve tevkifat sorumluluğundan söz
edilebilmesi için dar mükellef kurumun, maddede sayılan türde bir ge-
lir elde etmesi gerekli olup, bunun niteliğinin belirlenmesi ise söz
konusu gelirin dar mükellef kurum açısından hangi gelir grubuna dahil
olduğunun saptanmasına bağlıdır.
Olayda, İngiltere'de kurulu olan ve Türkiye'de işyeri ve daimi
temsilcisi bulunmayan ....... Limited Şirketi'nin "Data Hattı" abone-
liği ile derlediği haberleri aktarması karşılığında yapılan ödemelerin
yukarıda anılan kanun hükmü kapsamında bir ödeme olduğu kabul edilerek
davacı şirketin bu hüküm uyarınca tevkifat yapıp muhtasar beyanname i-
le bildirme yükümlülüğünde olduğu belirtilerek re'sen tarh yoluna gi-
dilmişse de, söz konusu gelirin elde eden ....... firması yönünden ya-
pısı üzerinde hiç durulmadığı anlaşılmaktadır. ....... firmasının yu-
karıda açıklanan faaliyeti,derlediği bilgileri dünyanın her yerindeki
diğer firmalara abonelik yolu ile satmak şeklinde yürüttüğü ticari fa-
aliyete ilişkin olup, aynı şekilde davacı şirkete de bilgi sattığı a-
çık olduğundan, bu faaliyetlerden sağladığı gelirin ticari kazanç ol-
duğundan kuşku duymamak gerekir. Bu itibarla adı geçen yabancı kuruma
yapılacak söz konusu ödemelerin satın alınan bilgi karşılığı olduğu,
gayri maddi hak bedeli olarak değerlendirilemeyeceği ve Kurumlar Ver-
gisi Kanunu'nun 24 üncü maddesine göre tevkifata tabi tutulamayacağı
açıktır. Bu durumda, Vergi Mahkemesince söz konusu ödemenin elde eden
yönünden yapısı irdelenmeksizin davanın reddine karar verilmesinde i-
sabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, ... Vergi Mahkemesinin ... günlü ve
1998/638 sayılı kararının bozulmasına, karar verildi.
(MT/ES)
(DAN-DER; SAYI:102)
|