|
ORTAKLARINA KONUT YAPMAK AMACIYLA KURULAN KOOPERATİFİN 1956 YILINDA SA
TIN ALDIĞI ARSANIN, İMAR PLANI UYGULAMALARI SONUCU AMACIN GERÇEKLEŞME-
SİNE OLANAK VERMEYECEK BİR DURUMA GELMESİ NEDENİYLE 1983 YILINDA SATI-
ŞININ ZORUNLU BİR İŞLEM OLDUĞU VE BU SATIŞIN MÜNHASIRAN ÜÇÜNCÜ ŞAHIS-
LARA YAPILMIŞ BULUNMASI BU İŞLEMİN ORTAK DIŞI İŞLEM OLARAK NİTELENDİ-
RİLMESİ İÇİN YETERLİ BULUNMADIĞI CİHETLE KOOPERATİFİN ARSA SATIŞINDAN
ELDE ETTİĞİ KAZANCININ KURUMLAR VERGİSİNDEN MUAF OLACAĞI HK.
Ortaklarına konut yapmak amacıyla kurulan kooperatifin bu amaç için
1956 yılında satın aldığı arsayı, 1983 yılında satması sebebiyle elde
ettiği ticari kazancı ihtirazi kayıtla verdiği beyanname ile beyan et-
mesi üzerine salınan kurumlar vergisinin kaldırılması istemiyle açılan
davanın; olayda 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7.maddesinin
16.bendinde öngörülen koşullardan birisi olan münhasıran ortaklarla iş
görülmesi koşulunun ihlal edildiği gerekçesiylereddine ilişkin Vergi
Mahkemesi kararı temyiz istemine konu edilmiş bulunmaktadır.
Yukarıda sözü edilen 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7.maddesin
de hangi kurumların hangi hallerde kurumlar vergisinden muaf tutulacak
ları belirtilmiş, aynı maddenin 2362 sayılı Kanunla değişik 16.bendin-
de ise, esas mukavelelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması,
idare meclisi başkan ve üyelerine kazanç üzerinden hisse verilmemesi,
ihtiyat akçelerinin ortaklara dağıtılmaması, münhasıran ortaklarla iş
görülmesine dair hükümler bulunması şartı ile kooperatiflerin kurumlar
vergisinden muaf tutulacakları, ancak esas mukavelelerde bu şartlar
bulunmasına rağmen fiilen bu kayıt ve şartlara uymayan kooperatiflerin
muafiyetten faydalanamayacakları hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, ortaklarına konut yapmak amacıyla kurulan
kooperatifin bu amaç için satın aldığı arsayı, imar planı uygulamaları
sonucu arsanın kooperatif amacının gerçekleşmesine imkan vermeyecek
duruma gelmesi sebebiyle 1983 yılında ortak olmayan üçüncü şahıslara
sattığı ve bu satıştan elde ettiği kazancı ortaklarına dağıtmayarak
bilançosunun pasifinde yine bu amaç için muhafaza ettiği anlaşılmış o-
lup, esasen bu hususun aksi de Vergi Dairesi Müdürlüğünce iddia edil-
memektedir.
Mükellef kooperatifin ortaklarına konut yapmak amacıyla satın aldığı
arsanın elden çıkarılması hali, kooperatif amacının gerçekleşmesi ba-
kımından zorunlu bir işlem niteliğinde olduğundan, bu satışın münhası-
ran üçüncü şahıslara yapılmış bulunması bu işlemin ortak dışı işlem o-
larak nitelendirilmesi için yeterli değildir.
Açıklanan sebeple, 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7.maddesinin
14.bendinde sözü edilen "münhasıran ortaklarla iş görülme" şartını ih-
lal etmeyen kooperatif adına 1983 yılındaki arsa satışı sebebiyle elde
ettiği ticari kazanç tutarı üzerinden ihtirazı kayıtla verdiği beyanna
meye istinaden kurumlar vergisi salınmasında isabet görülmediği cihet-
le temyiz isteminin kabulü ile aksine verilen Vergi Mahkemesi kararı-
nın bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER, SAYI:66-67)
(MS/EK)
|