|
IBM BİLGİ İŞLEM MAKİNALARININ KİRALANMASI KARŞILIĞI ELDE EDİLEN VE KU-
RUMLAR VERGİSİ KANUNUN 24.MADDESİ UYARINCA VERGİSİ TEVKİF YOLUYLA ÖDEN
MİŞ BULUNAN KİRA GELİRLERİNİN DAR MÜKELLEF KURUMCA İLGİLİ YIL BEYANNA-
MESİNCE İTHALİNİN KURUMUN İHTİYARINDA OLDUĞU HK.
Uyuşmazlık; Dar Mükellef Kurumunun 1980 takvim yılı için ihtirazi ka-
yıtla verdiği beyanname üzerine ihtirazi kaydın kabul edilmeyerek ta-
hakkuk eden kurumlar vergisi ile gelir vergisine yönelik davasını red-
deden ... Vergi Mahkemesi kararının; bozularak fazladan tahakkuk etti-
rilen vergilerin kaldırılması isteğine ilişkin bulunmaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 70.maddesinde, motorlu nakil ve cer
vasıtaları ile her türlü motorlu araç, makine ve tesisatın sahipleri,
mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya ki-
racıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratların gayri-
menkul sermaye iradı olduğu ifade olunmuş, aynı maddenin ikinci fıkra-
sında ise, söz konusu mal ve hakların, ticari veya zirai bir işletme-
nin blançosuna dahil bulunması halinde bunların iratlarının ticari ve
zirai kazancın tesbitine ilişkin hükümlere göre hesaplanacağı hükme
bağlanmıştır. Kurumlar Vergisi Kanununun 13.maddesinin son fıkrasında
da, dar mükellefiyete tabi kurumların kurum kazançlarının ticari ka-
zanç gibi tesbiti gereken kazanç ve iratlarıda dahil olmak üzere, tica
ri veya zirai kazançlar dışında kalan kazanç ve iratlardan ibaret bu-
lunması halinde, Gelir Vergisi Kanununda bu gibi kazanç ve iratların
tesbiti hakkındaki hükümlerinin kurumlar vergisi matrahının tesbitinde
de uygulanacağı öngörülmüş ve Aynı Kanunun 24.maddesinde kurumlara gay
rimenkul sermaye iradı sağlayanların, bu iratlardan kurumlar vergisi
tevkifatı yapmaya mecbur oldukları belirtilmiştir.
Gayrimenkul sermaye iradı niteliğindeki kazançlar için ticari ve zirai
kazancın tesbitine ilişkin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine yapılan
gönderme, bu kazançların ticari ve zirai kazanç niteliği kazanmaları
sonucunu doğurmamakta sadece safi kazancın tesbitinde ticari kazançla
ilgili hükümlerin uygulanmasını sağlamaktadır. Olayda, dar mükellef ki
ralayanın kiracı şirketlerden elde ettiği gayrimenkul sermaye iradı-
nın, Kurumlar Vergisi Kanununun 24.maddesi uyarınca kurumlar vergisi
tevkifatına tabi tutulduğu ihtilafsızdır. Davalı idare, 5422 sayılı Ku
rumlar Vergisi Kanununun değiştirilen 13.maddesinin atıfta bulunduğu
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 70/8.maddesine göre, motorlu nakil
ve cer vasıtaları ile her türlü motorlu araç, makina ve tesisatın kira
ya verilmesinden elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı ola-
rak kabul edilip, bilahare, söz konusu bendin ikinci fıkrasında yukarı
da belirtilen mal ve hakların ticari veya zirai bir işletmenin blanço-
suna dahil bulunduğundan, bunların iratları ticari ve zirai kazancın
tesbitine müteallik hükümlerine göre hesaplanacağı, bu nedenle Kurum-
lar Vergisi Kanununun 20.maddesine göre beyanname verilmesi gerekeceği
ni ileri sürmekte ise de, Kurumlar Vergisi Kanununun, tevkif yolu ile
alınan kurumlar vergisi tevkifat yapmaya mecbur olanlar ve tevkifata
ait muhtasar beyannameyi düzenleyen 24.maddesinde, dar mükellefiyete
tabi kurumların gayrimenkul sermaye iradı sağlaması halinde, kurumlar
vergisi tevkifatına tabi olduğu, bu maddeye göre tevkif suretiyle alı-
nan kazanç ve iratlar için 20 ve 22.maddelere göre beyanname verilmesi
veya bu madde şumulüne girmeyen kazanç ve iratlar için verilecek beyan
namelerde mezkur kazanç ve iratların ithalinin ihtiyari olduğu belir-
tildiğine göre, Davacı şirketin ihtiyarilik hakkını kullanması mümkün-
ken, bu yöndeki ihtirazi kaydının kabul edilmeyerek elde edilen kazan-
cın, ticari kazanç niteliğinde kabulü ile vergilendirilmesinde isabet
yoktur.
Bu bakımdan, ihtirazi kayıtla verilen beyanname karşılığında fazladan
tahakkuk ve tahsil edilen verginin yükümlü kuruma red ve iadesi gere-
kirken aksi yolda verilen mahkeme kararında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle Yükümlü Kurumun temyiz isteminin kabulüne Vergi
Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:68-69)
BŞ/YÖ
|