ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYESİNİN ŞİRKET BORÇLARINDAN DOLAYI TAKİP
EDİLEBİLMESİ İÇİN KAMU ALACAĞININ ŞİRKETTEN TAHSİL OLANAĞI KALMADIĞI-
NIN ACİZ FİŞİ İLE ORTAYA KONMASI GEREKTİĞİ HK.
Yönetim kurulu üyesi olduğu Erinox Paslanmaz Çelik Sanayi Anonim Şirke
tinin 1990 yılı 5,6,7 ve 9.aylarına ilişkin gelir (stopaj) vergisinin
ödenmemesi nedeniyle davacı adına ödeme emri tebliğ edilmiştir. İstan-
bul 6.Vergi Mahkemesi 1.9.1994 günlü ve 1994/2096 sayılı kararıyla;
şirket borçlarından dolayı kanuni temsilcinin sorumlu tutulabilmesi
için kamu alacağının şirket tüzel kişiliğinden tahsil olanağının kalma
mış olması gerektiği, dosyadaki belgelerden şirketin bazı mallarının
haczedildiği, iki defa çıkartıldığı ancak alıcı çıkmadığı, ekenomik de
ğeri bulunmayan malların pazarlık usulüyle de satışının mümkün olmadı-
ğının anlaşıldığı, bu durumda vergi borcunun şirketten tahsilini sağla
mak için idarece kanuni yollara başvurulduğu, ancak şirket mallarının
satılamaması nedeniyle kamu alacağının tahsili için kanuni ödevlerini
yerine getirmeyen şirket yönetim kurulu üyesi olan davacı adına ödeme
emri düzenlenmesinde isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davanın red
dine karar vermiştir. Davacı, haczedilen şirket mallarının henüz satış
aşamasında olduğunu, yani icrai takibatın sonuçlanmadığını, kanuni tem
silcilerin sorumlu olacağı miktarın somut olarak tespit edilemediğini
ileri sürmekte, kararın bozulmasını istemektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10.maddesinde, tüzel kişilerle küçük-
lerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olma-
yan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaların halinde bun-
lara düşen ödevleri,kanuni temsilcileri, tüzel kişiliği olmayan teşek-
külleri idare edenler ve varsa bunların temsilcileri tarafından yerine
getirileceği, yukarıda yazılı olanların bu ödevleri yerine getirmemele
ri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tama-
men veya kısmen alınamayan vergi alacaklarının kanuni ödevleri yerine
getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı öngörülmüştür. Bu madde uya-
rınca şirket yönetim kurulu üyesinin şirket borçlarından dolayı takip
edilebilmesi için kamu alacağının şirketten tahsil olanağının kalmadı-
ğı ortaya konulmalıdır. Bu husus, takdir hataları sebebiyle uygulama
birliğinin bozulmasını önleme ve verg borcu nedeniyle kendilerine baş-
vurabilecek yönetim kurulu üyelerinin saptanabilmesi için önemlidir.
6183 sayılı Kanunun 75.maddesinde, "Yapılan takip sonunda, borçlunun
haczi caiz malı olmadığı veya bulunan malların satış bedeli borcunu
karşılamadığı takdirde borçlu aciz halinde sayılır. Yapılan takip saf-
halarıyla bakiye borç miktarı bir aciz fişinde gösterilerek aciz hali
tespit olunur." denildiğine göre, bu imkansızlık söz konusu hüküm uya-
rınca borçlu şirket hakkında düzenlenecek bir "aciz fişi" ile saptana-
bilir.
Dosya içeriğinden borçlu anonim şirket hakkında 75.madde uyarınca bir
"aciz fişi" düzenlenip düzenlenmediği, saptanamamaktadır. Anonim şirke
tin menkul mallarının haczedildiği, ancak henüz tamamının satılmadığı,
icrai takibatın devam ettiği, şirketten tahsil edilemeyen amme alacağı
nın miktarının somut olarak belirlenemediği anlaşılmaktadır. Bu aşama-
da şirket borcu nedeniyle davacının takibi mümkün olamayacağından dava
nın reddine karar verilmesinde isabet bulunmamaktadır.
Bu nedenle, İstanbul 6.Vergi Mahkemesi 1.9.1994 günlü ve 1994/2096 sa-
yılı kararının bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:90) ŞT/ES
|