|
1- VUK GÖRE TUTULMASI GEREKEN DEFTERLERİ VERGİ İNCELEMESİ YAPMAYA YET-
KİLİ OLANLARA HERHANGİ BİR SEBEPLE İBRAZ EDİLMEMESİNİN RESEN TAKDİR
SEBEBİ OLDUĞU;
2- İLGİLİLERİN HERHANGİ BİR FAALİYETİ VE KAZANCI OLDUĞU SAPTANMADAN
SADECE İSTİHBARAT ARŞİVİNDEKİ BİLGİ VE BELGELERE DAYANILARAK TARHİYAT
YAPILMASINA OLANAK BULUNMAMAKLA BERABER TUTMAKLA YÜKÜMLÜ BULUNDUĞU DEF
TER VE BELGELERİ İBRAZ ETMEMEK SURETİYLE İNCELEME VE KARŞITİNCELEMEYİ
OLANAKSIZ KILINMASI ARŞİVDEKİ BELGELERİN DOĞRULUĞUNU GÖSTERECEĞİ;
3- MÜSTAHSİLDEN SATIN ALINAN ZİRAİ MAHSULLERİN ALIŞ BEDELLERİ ÜZERİN-
DEN VERGİ TEVKİFATI YAPILMASI ZORUNLU OLUP MÜSTAHSİLDEN ALINMADIĞI İS-
PATLANAMAYAN ALIMLAR İÇİN YAPILACAK STOPAJ GELİR VERGİSİNİN HESAPLAN-
MASINDA EBK YAPILAN KOYUN SATIŞININ MUHTAR VE TUTARINA GÖRE BULUNAN
ORTALAMA SATIŞ FİYATI ESAS ALINACAĞI HK.
Dosyanın incelenmesinden; canlı hayvan ticareti yapan ve gelir vergisi
mükellefiyeti bulunan davacının, 1981 takvim yılı gelir vergisi beyan-
namesinde bildirdiği koyun alımları ile Veteriner Müdürlüğünden alınan
gizli istihbarat fişleriyle Kayseri'den islahiye ve Adana'ya sevketti-
ği tespit edilen toplam 280 koyunun alımını müstahsilden yapmış olması
na rağmen Gelir Vergisi Kanununun 94.maddesine göre vergi tevkifatı
yapmadığından bahisle inceleme raporunda yer alan bilgilere dayanıla-
rak sorumlu sıfatıyla resen salınan gelir (stopaj) vergisi ile kesilen
kaçakcılık cezasına karşı açılan davada Vergi Mahkemesinin, beyanname-
de gösterilen koyun alımlarını tartışmaksızın, yalnızca gizli istihba-
rat fişlerine dayanılarak tarhiyat yapılamıyacağı gerekçesiyle tarhiya
tı kaldırdığı anlaşılmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94.maddesinin 1.fıkrasının 12.bendi
de, çiftçilerden satın alınan zirai mahsullerin alış bedeli üzerinden
tevkifat yapılması gerektiği; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30.mad-
desinin 2365 sayılı Kanunla değişik 2.fıkrasının 3.bendinde, bu kanuna
göre tutulması mecburi olan defterlerin vergi incelemesi yapmaya yet-
kili olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmemesi halinde matrah ya-
da matrah fark nın resen takdir olunacağı; 1.fıkrasında da, inceleme
raporunda bu maddeye göre belirlenen matrah veya matrah farkının resen
takdir olunmuş sayılacağı açıklanmış bulunmaktadır.
Öte yandan, anılan Kanunun 3.maddesinin (B) bendinde; vergilendirmede
vergiyi doğuran olayın ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiye-
tinin esas olduğu; vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelele-
rin gerçek mahiyetinin yemin hariç her türlü delille ispatlanabilece-
ği; iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine
göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat
külfetinin bunu iddia eden tarafa ait olduğu öngörülmüştür.
Herne kadar; 21.7.1951 gün ve 7864 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak
yürürlüğe giren "Mali İstikbarat Arşivi Yönetmeliği" uyarınca, vergi
ile ilgili faaliyet; muamele ve mükelleflerin servet, sermaye ve hesap
durumları ile üçüncü şahısların vergi karşısındaki durumlarının tayin,
tespit ve kontrolüne imkan sağlamak amacıyla kurulan istihbarat arşi-
vindeki gizli bilgi ve belgelerin tek başlarına vergiyi doğuran olayın
ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetlerinin ispatına yeter-
li oldukları düşünülemezse de, canlı hayvan ticareti işi dolayısıyla
gelir vergisi mükellefi olan davacının, Kayseri dışına yaptığı koyun
sevkiyatının ticari faaliyetinin gereği olduğunun, diğer bir anlatım-
la; koyunları başkalarına satmak amacıyla sevkettiğinin kabulü, ticari
icaplara ve olayın özelliğine uygun düşmektedir. Normal ve mutad olan
bu durumun aksinin iddia ve ispatı mümkün isede davacının bu konuda
herhangi bir iddiası olmadığı gibi, istenilmesine rağmen kanunen tut-
makla yükümlü bulunduğu defter ve belgeleri verilen süre içerisinde
ibraz etmemek suretiyle inceleme elemanının karşıt inceleme yöntemine
başvurmasını da olanaksız kılmış ve böylece, bir anlamda, istihbarat
arşvindeki bilgilerin doğruluğunu kabul etmiş bulunmaktadır.
Bu durum karşısında; inceleme elemanınca 1981 takvim yılında Et ve Ba-
lık Kurumuna muhtelif kişilerce yapılan koyun satışının miktar ve tu-
tarına göre bulunan bir koyunun ortalama satış fiatı esas alınmak su-
retiyle Kayseri dışına sevkedilen 280 koyunun satış hasılatının ve ma-
liyet bedelinin tespitinde ve gerek sözkonusu koyunların, gerekse be-
yannamede bildirilen koyun alımlarının müstahsil olmayan kişilerden
satın alındığı fatura ve fatura yerine geçecek diğer belgelerle kanıt-
lanamadığından, 280 koyun için hesaplanan maliyet bedeline beyannamede
bildirilen maliyet bedelinin ilavesi suretiyle bulunan toplam maliyet
bedeli üzerinden Gelir Vergisi Kanununun yukarıda açıklanan 94.maddesi
hükmü uyarınca gelir (stopaj) vergisi salınarak kaçakcılık cezası ke-
silmesinde herhangi bir isabetsizlik görülmemiştir.
Ayrıca, İdari Yargılama Usulü Hukuku ilkelerine göre bir idari işlemin
kaldırılması veya değiştirilerek işleme hukukilik kazandırılması yasa-
larla idareye tanınmış bir yetki olup yargılama yetkisi hukuka uygun-
luk denetimi ile sınırlı bulunan idari yargıca, hukuka aykırılığını
saptandığı idari işlemin iptaline karar verecek yerde, kaldırılmasına
karar vermiş olması, idari yetki alanına bir ticari sonucu doğuracağın
dan kararda yargılama yetkisinin bu yolda kullanılmasının isabetsizli-
ği de açıktır.
Bu nedenlerle, Vergi Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 49.maddesinin 2.bendi uya-
rınca davanın reddine karar verildi.
(MT/EK)
|