İŞTİRAK HİSSELERİNİN SATIŞINDAN ELDE EDİLEN KAZANCIN 1989 YILINDA SER-
MAYEYE İLAVE EDİLMESİ HALİNDE 3332 SAYILI KANUNUN 14.MADDESİNE GÖRE
DAMGA VERGİSİNE TABİ OLAMAYACAĞI HK.
Sermaye artırımı nedeni ile yükümlü şirket adına tahakkuk ettirilen
damga vergisinin terkini ile bu verginin tahsili amacı ile düzenlenen
ödeme emrinin iptali istemleri ile açılan davayı; 488 sayılı Damga
Vergisi Kanununun 1.maddesinin birinci fıkrasında, bu kanuna ekli (1)
sayılı tabloda yazılı kağıtların Damga Vergisine tabi olduğunun belir-
tildiği, 22/a maddesinde, anonim, kooperatif eshamlı komandit ve limi-
ted şirket mukavelenamelerinin veya bunların sermaye artışlarıyla, sü-
re uzatmaları hakkındaki kararların damga vergisinin tescil ve ilan
tarihinden itibaren 3 ay içinde makbuz karşılığında vergi dairesine
ödeneceğinin açıklandığı, 88/13599 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile
değişik (1) sayılı tablosunun 1/3 pozisyonunda damga vergisi nisbeti-
nin, anonim, eshamlı komandit ve limited şirket mukavelenamelerinin
ilk 100 milyon lirası için binde on, sonra gelen 100 milyon lirası
için binde yedi buçuk, 200 milyon liranın yukarısı için binde beş ol-
duğu, vergi miktarının 10 milyon lirayı aşamıyacağı, şirket sermayesi-
nin arttırılması halinde artırılan meblağa belirtilen nisbetlerin ye-
niden uygulanacağı ve azami haddin yeniden nazara alınacağının öngö-
rüldüğü, diğer taraftan, 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10.
maddesinin birinci fıkrasının değiştirilmesine ilişkin 3332 yasanın
14.maddesinin birinci fıkrasında, tam mükellefiyete tabi kurumların
iştirak hisselerinin veya gayrimenkullerin 1987, 1988 ve 1989 yılla-
rında satışından doğan kazançların tamamının satışın yapıldığı yılda
kurum sermayesine ilave edilmesi anonim şirketler yönünden sermaye ar-
tırımı nedeniyle çıkarılacak hisse senetlerinin nama yazılı olması ve
en geç 6 ay içinde borsaya kota ettirilmesi şartıyla sermayeye eklene-
cek bu kazançların, kurumlar vergisinden, yine 3332 sayılı yasanın 8.
maddesinin birinci fıkrasında, bu kanunun 2,5,7 ve 14.maddelerinin uy-
gulanması ile ilgili olarak yapılacak işlemlerin harçtan, düzenlenecek
kağıtların damga vergisinden, bankaların bu kanunun uygulanması dola-
yısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakten veya hesa-
ben aldıkları paraların banka ve sigorta muameleleri vergisinden müs-
tesna olacağının belirtildiği, yasa hükümlerine göre anonim şirket
sermayesinin artırılması halinde artırılan kısmın da 10 milyon lirayı
geçmemek kaydıyla damga vergisine tabi olduğu, ancak, tam mükellefiye-
te tabi kurumların iştirak hisselerinin 1987-1988,1989 yıllarında sa-
tışından doğan kazançların tamamının satışın yapıldığı yılda kurum
sermayesine ilave edilmesi, artırıma ilişkin hisse senetlerinin nama
yazılı olması ve en geç 6 ay içinde borsaya kote ettirilmesi halinde
bu işlemlerle ilgili olarak düzenlenecek kağıtların damga vergisine
tabi olmadığının anlaşıldığı, olayda, 10.500.000 000 lira artırılan
şirket sermayesinin 9.804.000.000 lirasının şirketin sahip olduğu iş-
tirak hisselerinin satışından doğan kazançla karşılandığı, sair şekil-
de karşılanan 696.000.000 lira için hesaplanan 4.230.000 lira için
damga vergisinin tahakkukunun verilmesinin istenilmesine rağmen azami
had dikkate alınmak suretiyle 18.11.1989 gün ve 1/49 sayılı tahakkuk
fişi ile 10 milyon lira damga vergisinin tahakkukunun verildiği ve
18.11.1989 tarihine kadar ödenmeyen 5.770.000 lira için 20.11.1989 ta-
rihinde 89/8212 takip numaralı ödeme emri düzenlenerek tebliğ edildi-
ği, Asliye Hukuk Mahkemesi kararı ve bu kararın dayanağı olan bilirki-
şi raporunun incelenmesinden, yükümlü şirketin iştiraklerden Eskişehir
Bankası T.A.Ş.ne ait hiise senetleriinin TEKTAR Teknik Tarım ve Hayvan
cılık A.Ş. ile PETSA Petrol Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.ş.ne satışın-
dan elde edilen 9.804.000.000 lira satış karının sermaye artırımında
kullanıldığının anlaşıldığı, hisse senetlerinin satışından sağlanan bu
karın tamamının sermaye artırımında kullanılmadığı hususunda aksine
herhangi bir tespitinin bulunmadığı, bu durumda şirketin iştirak his-
selerinin satılmasından hasıl olan kazancın tamamının sermaye artırı-
mında kullanıldığının kabulünün zorunlu olduğu, 9.804.000.000 liranın
sermaye artırımına ilişkin işlemlerinin sözü edilen yasa hükümleri
uyarınca müstesna içinde olduğu, bu nedenle tahakkuk fişiyle tahakkuk
ettirilen 10.000.000 liralık Damga Vergisinin 5.770.000 liralık kısmı-
nın kaldırılması ve 5.770.000 lira Damga Vergisinin tahsili amacıyla
düzenlenen ödeme emrinin iptali icap edeceği gerekçesi ile kabul eden
Vergi Mahkemesi kararının bozulması istenmektedir.
Temyiz edilen Eskişehir 2.Vergi Mahkemesi kararında, 2577 sayılı İdari
Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında sayılan bozma ne-
denlerinden hiçbirisinin bulunmadığı anlaşıldığından temyiz isteminin
reddine, anılan mahkeme kararının onanmasına karar verildi.
(MT/SE)
|