Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu

Nisan 1999'da verilmesi gereken muhtasar beyannamenin süresinde verilmemesi nedeniyle doğan vergi kaybına eylem tarihi 1999 olduğundan, vergi ziyaı cezası kesilmesinde hukuka aykırılık yoktur. İstemin Özeti: 1998 yılı kurumlar vergisi beyannamesi ile Nisan 1999 dönemi muhtasar beyannamesini vermeyen davacı adına re'sen salınan kurumlar vergisi matrahı esas alınarak 1999 yılı Nisan dönemi için vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisi salınmıştır. (…) Vergi Mahkemesi vergi aslı yönünden davayı reddetmiş, cezayı kusura çevirmiştir. Vergi dairesi müdürlüğünün cezaya yönelik temyiz istemini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi; vergi tevkifatının 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 98. maddesine göre muhtasar beyanname ile bildirilmesi gerektiği, 213. sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 344. maddesinin 01.01.1999 tarihinde yürürlüğe giren 4369 sayılı Yasa'yla değiştirildiği, aynı Yasa'nın 82. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca, 01.01.1999 tarihinden itibaren kaçakçılık, ağır kusur ve kusur cezalarına ilişkin hükümlerin yürürlükten kaldırıldığı, dava konusu gelir (stopaj) vergisi 1998 yılı için salınan kurumlar vergisi matrahı üzerinden hesaplanmış ise de, Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesine göre bu farkın Nisan 1999 ayında verilmesi gereken muhtasar beyanname ile bildirilmesi gerektiğinden, vergi kaybına yol açan eylemin Nisan 1999'da oluştuğu, bu dönemde oluşan vergi kaybı nedeniyle 213 sayılı Yasa'nın 4369 sayılı Yasa'yla değişik 344. maddesine göre vergi ziyaı cezası kesilmesi gerektiği, 01.01.1999 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılan ve eylem tarihinde yürürlükte bulunmayan kurala dayanılarak, vergi ziyaı cezasının kusura çevrilmesi yolunda verilen kararda hukuka uygunluk görülmediği, gerekçesiyle kararı cezaya ilişkin hüküm fıkrası yönünden bozmuştur. Bozma kararına uymayan (…) Vergi Mahkemesi; Kanunların geriye yürümezliği ilkesinin, bir hukuki eylem ya da davranışın bu hukuki ilişiksinin vuku bulduğu ya da meydana geldiği dönemdeki Kanun hükümlerine tabi olmayı gerektirdiği, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu dönemde yürürlükte olmayan bir kanuna dayanılarak vergi yükünün artırılmasına imkan bulunmadığı, 1998 yılı kurum kazancı üzerinden hesaplanarak Nisan 1999 döneminde beyan edilmeyen vergiye vergi ziyaı cezası uygulanmışsa da, 01.01.1999 tarihinde yürürlüğe giren 4369 sayılı Yasayla kaçakçılık, ağır kusur ve kusur cezasına ilişkin hükümlerin yürürlükten kaldırıldığı, 1998 takvim yılı kurumlar vergisi matrahı üzerinden Nisan 1999 döneminde muhtasar beyanname verilmesi gerekmekle birlikte, vergi kaybına yol açan eylemin oluştuğu tarihten itibaren gecikme zammı uygulanmak suretiyle idarenin kaybının giderildiği, gerekçesiyle kararında direnmiştir. Direnme kararı vergi dairesi müdürlüğünce temyiz edilmiş ve olay tarihinde yürürlükte olan kural uyarınca yapılan tarhiyata vergi ziyaı cezası kesilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenmiştir. Karar: 1999 yılına ilişkin muhtasar beyannamesini vermeyen davacı adına salınan vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisine karşı açılan davada cezanın kusura çevrilmesi yolundaki vergi mahkemesi ısrar kararı vergi dairesince temyiz edilmiştir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 98. maddesinin birinci fıkrasında, 94. madde gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanların bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri kârlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın 20. günü akşamına kadar ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine muhtasar beyanname ile bildirmeye mecbur oldukları kurala bağlanmıştır. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 341. maddesinde, vergi ziyaı, mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesi veya eksik tahakkuk ettirilmesi şeklinde tanımlanmış, Yasa'nın, 01.01.199 tarihinde yürürlüğe giren 4369 sayılı Yasa'nın 11. maddesiyle değişik 344. maddesiyle vergi ziyaı suçu ve cezası getirilmiş, aynı Yasa'nın 82. maddesinin 1/b bendiyle 01.01.1999 tarihinden itibaren kaçakçılık, ağır kusur ve kusur cezasının ilişkin hükümler yürürlükten kaldırılmıştır. Tevkifat yapmak zorunda olanların tevkif ettikleri vergileri muhtasar beyanname ile beyan etmemeleri verginin zamanında tahakkukunu engelleyeceğinden doğan vergi kaybı için ceza kesilmesi Yasa gereğidir. Olayda, 1998 yılı kurumlar vergisi ve 1999 yılının Nisan ayında verilmesi gereken muhtasar beyannamesini vermeyen davacı adına, takdir komisyonu kararına dayanılarak salınan kurumlar vergisi matrahı esas alınmak suretiyle vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisi salınmıştır. Vergi tahakkukunun beyanla gerçekleşeceği dikkate alındığında vergi kaybı, 1999 yılının Nisan ayında muhtasar beyanname verilmemesi suretiyle doğmuştur. Gelir stopaj vergisinin, 1998 yılı için salınan kurumlar vergisi matrahı üzerinden hesaplanmış olması, eylem tarihini değiştirmeyeceğinden, bu tarihte yürürlükte bulunmayan kurala dayanarak, kesilen vergi ziyaı cezasının kusura çevrilmesi hukuka uygun bulunmamaktadır. Bu nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne (…) Vergi Mahkemesinin ısrar kararının bozulmasına oyçokluğu ile karar verildi (*). (*) KARŞI OY: Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar ısrar kararının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.