Danıştay Dördüncü Daire
Tatil köyü gibi çok büyük kompleksler, aynı anda bitmediğinden ve her yıl eklenti ve ilavelerin yapılması doğal olduğu için, biten kısımlar için, amortisman ayrılması mümkündür. İstemin Özeti: Davacı şirketin 1996 ve 1997 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu, yapılmakta olan yatırımlar için amortisman ayrıldığı, işletmede kullanılmayan makinelere ait finansal kiralama ödemelerinin gider kaydedildiği ve yurtdışı tur gelirlerinin bir kısmının yasal kayıtlara intikal ettirilmediğinin tespit edildiği ileri sürülerek düzenlenen inceleme raporuna göre bulunan matrah farkı üzerinden adına ikmalen ve re'sen gelir (stopaj) vergisi salınıp, fon payı hesaplanmış, ağır kusur ve kusur cezaları kesilmiştir. (...) Vergi Mahkemesi kararıyla; inceleme raporuyla, otel ve turistik tesis işletmeleri yanında seyahat acentesi işleten davacının, yurtdışına (İtalya, Fransa, Yunanistan) düzenlemiş olduğu turlara ilişkin harcamaları kayıtlara intikal ettirmesine karşın bunlarla ilgili herhangi bir gelir kaydının bulunmadığı görüşüyle matrah farkı belirlenmiş ise de; yükümlü şirketin yetkilisince isimsiz ve adressiz olarak düzenlenen ve kayıtlara intikal ettirilen iki adet faturanın anılan turlara ilişkin olduğunun inceleme tutanağında belirtilmesi, bu iki adet faturadaki hasılatın aynen kabul edilmesi ve aksine bir tespitin de bulunmaması nedeniyle bu matrah farkında isabet görülmediği, finansal kiralama yolu ile alınan makine bedellerinin kira sözleşmesinin yapıldığı yıl giderlerine intikali gerektiğinden bu giderlerin kabul edilmesi gerektiği, öte yandan tatil köyü gibi çok büyük komplekslerin aynı anda bitmemesinin, her yıl eklenti ve ilavelerin yapılmasının doğal olduğu 31.07.1989 tarih ve 24629 sayılı teşvik belgesine istinaden yapılmakta olan tatil köyünün 1994 yılında işletmeye açıldığı, 1996 ve 1997 yılından itibaren kar beyan ettiği inceleme raporu eki tutanaktan anlaşıldığından gayrimenkuller için ayrılan amortismanların inşaatın devamı nedeniyle kabul edilmeyerek kurum kazancına ilave edilmesi suretiyle bulunan matrah farkının yasal olmadığı gerekçesiyle vergi ve cezaların kaldırılmasına karar vermiştir. Vergi Dairesi Müdürlüğü, düzenlenen inceleme raporlarına göre bulunan matrah farkı üzerinden yapılan tarhiyatın kanun ve usule uygun olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir. Karar: Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, bozulması istenilen kararın dayandığı gerekçeler karşısında, yerinde ve kararın bozulmasını sağlayacak durumda görülmemiştir. Bu nedenle, gider kaydedilen finansal kiralama ödemeleri ve yurtdışı tur gelirlerine ilişkin temyiz isteminin reddine oybirliğiyle, amortismana ilişkin temyiz isteminin ise reddine oyçokluğuyla karar verildi . AZLIK OYU: 213 sayılı Vergi Usul Kanun'nun 'Amortisman mevzuu' başlıklı 313. maddesinde 'işletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269. madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin (...) birinci kısmındaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortismanın mevzuunu teşkil eder.' aynı Kanun'un 258. maddesinde 'Değerleme vergi matrahlarının hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tespitidir' denilmek suretiyle işletmeye dahil iktisadi kıymetlerin değerlendirilmesinin vergi matrahının hesaplanması yönünden ne kadar gerekli ve zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır. Olayda yatırımlar hesabında izlenen tatil köyü inşaatının biten veya bittiği kabul edilen kısımlarının, yine aynı Kanun'un 271. maddesinin 'inşa edilen binalarda ve .... bunların inşa ve imal giderleri satın alma bedeli yerine geçer' hükmüne göre değerlendirilmeden ve sabit kıymetler hesaplarına aktarılmadan doğrudan mahiyeti itibariyle inşaat giderlerinin takip edildiği hesaplarda amortisman ayrılması anılan hükümlere aykırı olup bu durumun vergi matrahının doğru hesaplanmasına olanak bırakmayacağı gerekçesiyle kararın amortismanlarla ilgili kısmına katılmıyoruz.