|
|
Dairesi
TTK’nın 68. maddesine uygun olarak alınmış bir zayi belgesinin bulunması halinde, yükümlüden defter ve belgelerini ibraz ederek alış belgelerini defterlerine kaydettiği hususunu belgelemesi beklenemez.
|
|
|
Karar No
2001/3504
|
|
|
Esas No
2000/6033
|
|
|
Karar Tarihi
08-11-2001
|
|
|
Danıştay Yedinci Daire
1. TTK’nın 68. maddesine uygun olarak alınmış bir zayi belgesinin bulunması halinde, yükümlüden defter ve belgelerini ibraz ederek alış belgelerini defterlerine kaydettiği hususunu belgelemesi beklenemez. 2. Petrol Ofisinden yapılan alımlarla ilgili olarak inceleme elemanına ibraz edilemeyip mahkemeye ibraz edilen ancak mahkemece karar verilirken dikkate alınmayan bilgi ve belgeleri ile bu belgelerdeki indirilecek KDV’lerin değerlendirilerek yeniden karar verilmesi gerekir. İstemin Özeti: 1993 yılına ait defter ve belgelerini yandığı iddiasıyla incelemeye ibraz etmeyen davacının indirimlerinin kabul edilmemesi suretiyle yapılan katma değer vergisi tarhiyatının kaldırılması istemiyle açılan davada; dosyanın incelenmesinden, 1992 ila 1997 yıllarına ait defter ve belgelerin yandığı belirtilerek incelemeye ibraz edilmediği; zayi olduğu belirtilen defter ve belgeler için (...) Asliye Hukuk Mahkemesi kararıyla verilen zayi belgesinin bulunduğu; davacının ilgili yılda mal alımı gerçekleştirdiği yükümlülerin unvan ve adresleri ile emtia alımına ilişkin olarak temin edilebilecek belgelerin inceleme elemanınca istenilmesi üzerine, davacı tarafından sunulan fatura fotokopileri ve davacının mal alımında bulunduğunu bildirdiği kişilerden gelen bilgiler ışığında inceleme raporuyla ilgili dönemde belgelenebilen alımlara ilişkin katma değer vergilerinin belirlendiği; ancak, belge asıllarının ibraz edilmemesi, kanuni defterlere kaydedilip kaydedilmediğinin tespit edilememesi, gerçek durumu yansıtmadığının bilinmemesi nedenleriyle inceleme elemanınca sözkonusu alımlara ait katma değer vergisi indirimlerinin reddedilmesi gerektiğinin bildirilmesi üzerine vergi salındığının anlaşıldığı; Türk Ticaret Kanunu’nun 68. maddesinin son fıkrası hükmüne uygun olarak alınmış bir zayi belgesinin bulunması halinde, yükümlüden defter ve belgelerini ibraz ederek alış belgelerini defterlerine kaydettiği hususunu belgelemesinin beklenemeyeceği; ancak, indirim konusu yapılan vergilerin alış faturalarında ayrıca gösterilmiş olması şartının gerçekleştiği hususunun ilgilisi tarafından kanıtlanmasının icap ettiği; olayda, davacı tarafından temin edilerek incelemeye sunulan belgeler ile davacı tarafından verilen bilgiye dayanılarak inceleme elemanınca yapılan araştırma sonucunda elde edilen bilgiler ışığında inceleme raporuyla belirlenen mal alımına ait katma değer vergilerinin indirim konusu yapılabileceği gerekçesiyle, dava konusu işlemin belgelenebilen alışlara ait katma değer vergisine ilişkin kısmını iptal eden, davanın diğer kısmını reddeden (...) Vergi Mahkemesi kararının; davalı idarece, yapılan işlemin yerinde olduğu ileri sürülerek iptale ilişkin hüküm fıkrasının; davacı tarafından ise, inceleme sırasında ibraz edilememesine rağmen 23.12.1998 tarihli dilekçe ekinde mahkemeye sunulan belgelerde yer alan katma değer vergilerinin de indirimde dikkate alınması gerektiği ileri sürülerek davanın kısmen reddine ilişkin hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir. Karar: Dosyanın incelenmesinden; 09.12.1997 tarihinde tebliğ edilen yazıyla incelemeye ibraz edilmesi istenilen defter ve belgelerin 16.12.1997 tarihinde meydana gelen yangında tamamen yandığından bahisle incelemeye ibraz olunmadığı; davacının anılan defter ve belgelerinin içinde bulunduğu aracın yandığını 17.12.1997 tarihli jandarma tutanağı, trafik olayı ön raporu ve (...) Sulh Hukuk Mahkemesinin 17.12.1997 tarih ve 1997/22 sayılı tespit zaptı ile belgelediğinin; yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen rapor ve (...) Asliye Hukuk Mahkemesi kararıyla da, davacının defter ve belgelerinin araçla birlikte tamamen yandığı belirtilerek zayi belgesi verilmesine hükmedildiğinin anlaşılması karşısında; ilgili dönemlerde indirim konusu yapılan katma değer vergilerinin ilişkin bulunduğu faturaların kanuni defterlere kaydedilip kaydedilmediği hususunun araştırılmasına gerek bulunmamaktadır. Olayda, inceleme esnasında, davacı tarafından temin edilebilen belgeler incelemeye ibraz edilmiş, inceleme elemanınca istenilmesi üzerine de, davacıya mal satmış olan yükümlülerce gerekli belge ve bilgiler incelemeye sunulmuştur. Ancak bu bilgi ve belgelerin doğruluğunun karşıt incelemelerle araştırılması olanağına sahip bulunulmasına karşın, bu şekilde bir araştırma yoluna gidilmemiştir. Bu konuda herhangi bir iddianın da olmaması karşısında, anılan faturalara istinaden yapılan indirimlerin kabul edilmemesi suretiyle tesis edilen işlemde isabet bulunmadığından, davalı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar mahkeme kararının iptale ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasını sağlayacak nitelikte görülmemiştir. Davacı tarafından, inceleme sırasında temin edilememiş olmakla birlikte, 26.05.1998 tarih ve 1580 sayılı yazıyla Petrol Ofisi Anonim Şirketi (...) Bölge Müdürlüğü’ne başvurularak, anılan kurumdan satın alınan emtianın miktarı, cinsi ve tutarı konusunda 26.05.1996 tarih ve 3122 sayılı yazı ekinde alınan bilgi ve belgelerin 23.12.1998 tarihinde mahkemeye sunulmuş olunmasına rağmen, bu hususun değerlendirilmediği ileri sürüldüğünden; dava hakkında sözü edilen bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden sonra yeniden karar verilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin reddine ve mahkeme kararının iptale ilişkin hüküm fıkrasının onanmasına; davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne ve mahkeme kararının, Petrol Ofisi Anonim Şirketi (...) Bölge Müdürlüğü’nden temin edilen belgelere istinaden yapılan indirimlere ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına; bu miktarların fazlasına ilişkin hüküm fıkrasının ise, onanmasına oybirliğiyle karar verildi . DÜŞÜNCE: Davalı idarece temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar mahkeme kararınıniptale ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasını sağlayacak nitelikte görülmemiştir. Davacı tarafın temyiz istemine gelince; davacı tarafından, inceleme esnasında ibraz edilememesine rağmen, daha sonra 23.12.1998 tarihinde mahkemeye sunulan dilekçe ekinde yer alan katma değer vergilerinin de indirim konusu yapılması gerekirken bu hususun mahkemece dikkate alınmadığı ileri sürüldüğünden, söz konusu iddianın da mahkemece araştırılması gerekmektedir. Açıklanan nedenle, davalı idarenin temyiz isteminin reddi; davacı temyiz isteminin kabulü ile yapılacak irdelemenin neticesine göre yeniden bir karar verilmek üzere mahkeme kararının redde ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
|
|