T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o EMLAK VERGİSİ ÖDEMESİ (Belediye Sınırlarının Değişmesi - Mücavir Alan Sınırı Değişikliğinin İptali - Belediyelerin Kendi Aralarında Emlak Vergisi Yönünden Hesaplaşacakları)

o BELEDİYE SINIRLARININ DEĞİŞMESİ (Eski Belediyeye Ödenmiş Olan Emlak Vergisi - Belediyelerin Kendi Aralarında Hesaplaşmaları Gerektiği)

1319

Özet : Bayındırlık ve İskan Bakanlığının mücavir alan sınırının değiştirilmesi yolundaki işlemiyle yeni kurulan belediyenin sınırları içindeki taşınmazların emlak vergilerini ilgili belediyenin çağrısı ile ödeyen davacının, bakanlık işleminin yargı kararıyla iptal edilmesinden etkilenmeyeceği ve söz konusu vergilerin evvelce bağlı olunan belediye tarafından davacıdan istenemeyeceği, sorunun belediyeler arasında çözümlenmesi gerekmektedir.

İstemin Özeti: Yükümlü şirkete ait fabrika, bina ve arsaların Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 9.8.1994 gün ve 1094-14109 sayılı kararı ile ... Belediyesi sınırlarından çıkarılarak ... Belediyesi sınırlan içine alınması üzerine, yeni kurulan belediyenin çağrısı ile emlak vergisi ve çevre temizlik vergilerinin bu belediyeye ödenmesinden sonra tahsile yetkili belediyenin ... Belediyesi olduğu iddiası ile 1995 yılına ilişkin emlak vergisinin tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı dava açılmıştır.

Davayı inceleyen İstanbul 3. Vergi Mahkemesi 14.11.1996 günlü ve E: 1996/710. K: 1996/2232 sayılı kararıyla: vergilerin yeni kurulan belediyeye ödendiğinin tartışmasız olduğu. Emlak Vergisi Kanununun 11 inci maddesi gereğince yetkili belediyenin ... Belediyesi olduğu, ödenen verginin ... Belediyesince de istenmesinin. 6183 sayılı Yasanın 55 ve 58 inci maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle ödeme emrini iptal etmiştir.

Davalı belediyenin temyiz istemini inceleyen Danıştay Dokuzuncu Dairesi.

10110.6.1998 günlü ve E: 1997/3722, K: 1998/2442 sayılı kararıyla: Emlak Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin 1 inci fıkrasında, bina vergisinin ilgili belediye tarafından mükellefin beyanı üzerine yıllık olarak tarh ve tahakkuk ettirileceğinin hükme bağlandığı. ... Belediyesince Bayındırlık ve İskan Bakanlığı işleminin iptali istemiyle dava açıldığı ve İstanbul 1. İdare Mahkemesince 25.10.1995 tarihinde yürütmenin durdurulmasına karar verildiği. 24.10.1996 günlü ve E: 1995/70, K: 1996/1359 sayılı karar ile işlemin iptal edildiği, bu karara karşı yapılan temyiz isteminin Danıştay Altıncı Dairesinin. 8.1.1998 günlü ve E: 1997/695, K: 1998/32 sayılı kararıyla reddedildiği, idare mahkemesinin iptal kararı gereğince tarh döneminde taşınmazlar ... Belediyesi mücavir alanı içinde bulunduğundan, ayrı bir tüzel kişiliği olan ... Belediyesine yapılan ödemelerin davalı idareye ödeme anlamına gelmeyeceği. ... Belediyesine ödenen vergilerin 213 sayılı Yasanın düzeltme ve şikayet yolları izlenerek zamanaşımı süresi içinde geri alınabileceği gerekçesiyle kararı bozmuştur.

İstanbul Vergi Mahkemesinin davayı yetki yönünden reddederek dosyayı Bursa Vergi Mahkemesine göndermesi üzerine davayı inceleyen Bursa Vergi Mahkemesi, 10.3.1999 günlü ve E: 1998/1176. K: 1999/206 sayılı kararıyla; Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 9.8.1994 tarihli kararı ile davacı şirkete ait olan taşınmazların ... Belediyesi mücavir alan sınırları içine alındığı, açılan dava sonucu 25.10.1995 tarihinde yürütmenin durdurulmasına ve 24.10.1996 tarihinde de işlemin iptaline karar verildiği, vergi borcunun ise 28.7.1995 tarihinde ... Belediyesine ödendiği, belediyenin vergi toplama yetkisi iptal kararı gereği ortadan kalkmışsa, bu durumun mükelleflerin yaptıkları ödemelerin geçersiz sayılması sonucunu doğurmayacağı, iptal kararı gereği, vergi toplana yetkisi hukuki dayanaktan yoksun kalan belediyenin kendisine ödenmiş olan vergiyi yetkili belediyeye iade etmesi gerektiği gibi yetkili belediyenin bu vergileri borçlu durumda bulunan belediyeden de isteyebileceği, bütün bunlar yapılmayarak ödenen verginin mükelleften bir kez daha ödeme emri ile istenmesinin hakkaniyet kuralları ile bağdaşmadığı gerekçesi ile ödeme emrinin iptali yönündeki kararda ısrar etmiştir.

Bu karar, ... Belediye Başkanlığı tarafından temyiz edilmiş, davacıya ait taşınmazların ... Belediyesinin sınırları içinde olduğu, Bayındırlık ve İskan Bakanlığının mücavir alan değişikliği ile ilgili kararının iptal edildiği ileri sürülerek ısrar kararının bozulması istenmiştir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi Gülsen BİŞKİN'in Düşüncesi:

Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar ısrar kararının bozulmasını sağlayacak durumda görülmediğinden istemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Işın ESEN'in Düşüncesi:

Yükümlü şirkete ait fabrika bina ve arsaları ... Belediyesi sınırları içinde iken Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 9.8.1984 gün ve 1094/14109 sayılı kararı ile bu belediyenin sınırlarından çıkarılarak yeni kurulan ... Belediyesi sınırlarına alındığı. ... Belediyesinin çağrısı üzerine emlak ve çevre temizlik vergilerinin yeni kurulan bu belediyeye ödendiği ancak söz konusu vergilerin tahsili amacı ile bu defa ... Belediyesince dava konusu ödeme emrinin düzenlediği dosyanın incelenmesinden anlaşılmakta olup, davayı kabul ederek ödeme emrini iptal eden İstanbul 3 ncü Vergi Mahkemesi kararının Danıştay 9 ncu Dairesinin 10.6.1998 gün, E: 1997/3722. K: 1998/2442 sayılı kararı ile bozulması üzerine sözü edilen mahkemece verilen direnme kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Danıştay 9 ncu Dairesinin 10.6.1998 gün ve E: 1997/3722. K: 1998/2442 sayılı kararında yer alan düşüncemizde yazılı gerekçe uyarınca temyiz isteminin kabulü ile temyiz konusu direnme kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

1995 yılına ilişkin emlak vergisinin tahsili amacıyla düzenlenen Ödeme emrine karşı açılan davayı kabul ederek ödeme emrini iptal eden vergi mahkemesi ısrar kararı ... Belediye Başkanlığı tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı şirketin fabrika bina ve arsalarının bulunduğu. ... Köyünün Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 9.8.1994 tarihli kararı ile ... Belediyesinin mücavir alanından çıkarılarak ... Belediyesi mücavir alanına dahil edilmesinden sonra ... Belediyesinin 16.11.1994 gün ve 14.12.1994 tarihli yazılarıyla 1995 yılına ilişkin emlak vergisi ve çevre temizlik vergisinin belediyelerine ödenmesi bildirilmiştir. Aynı bölgedeki diğer mükelleflere de bu yolda çağında bulunulması üzerine ... Belediyesi İstanbul Defterdarlığına müracaat ederek: söz konusu vergilerin hangi belediyeye ödemesi gerektiği hakkında görüş sormuştur. Defterdarlıkça, ... İlçe Belediye Başkanlığına gönderilen 7.12.1994 günlü yazı ile Maliye Bakanlığının İçişleri Bakanlığına gönderdiği 5.12.1990 günlü yazısında, yeni kurulan belediyelerin belediye ve mücavir alan sınırları içinde kalan bina, arsa ve araziden dolayı emlak vergisi tahsil yetkisinin belediyenin tüzel kişilik kazandığı tarihi izleyen tarihten itibaren başlayacağı: eski belediyelere verilen emlak vergisi beyannamelerinin yeni belediyelere gönderilmesi ve mükelleflerce bu tarihten sonraki taksit dönemlerine ilişkin olarak ödene yapılmış olması halinde tahsil edilen bu vergilerin de eski belediyece yeni belediyelere aktarılması gerektiği açıklandığından. Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 9.8.1994 günlü kararı üzerine belirtilen esaslar doğrultusunda işlem yapılması ve emlak beyannameleri ile ödemelerin ilgili belediye olan ... belediyesine intikali gerektiği duyurulmuştur.

Davacı kurumun, yeni kurulan belediyenin çağırışı uyarınca vergileri 31.1.1995 ve 28.7.1995 tarihlerinde ... Belediyesine ödediği tartışmasızdır.

Bayındırlık ve İskan Bakanlığının mücavir alan değişikliği ile ilgili 9.8.1994 tarihli kararının iptali istemiyle ... Belediyesince açılan davada İstanbul 1. İdare Mahkemesince 25.10.1994 tarihinde yürütmenin durdurulmasına, 24.10.1996 tarihinde de işlemin iptaline karar verilmiş olmasından, iyi niyetli üçüncü kişi durumunda bulunan ve borcunu yeni kurulan belediyenin yazılı çağırışı uyarınca ödeyen davacının etkilenmesi ve yaptığı ödemenin geçersiz sayılması söz konusu değildir.

Mücavir alan sınırı değişikliğinin iptaline ilişkin hüküm öncelikle davanın taraflarını etkileyeceğinden sorunun iki belediye arasında çözümlenmesi gerekirken davacı adına ödeme emri düzenlenmesinde hukuka uygunluk görülmemiştir.

Bu nedenle temyiz isteminin reddine, 11.2.2000 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Temyiz isteminin kabulü ile ısrar kararının, Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 10.6.1998 günlü ve E: 1997/3722. K: 1998/2442 sayılı bozma kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca bozulması gerektiği görüşünde olduğumuzdan karara katılmıyoruz.