Dairesi
Vadeli çekler reeskonta tabi tutulamaz.
Karar No
2000/5353
Esas No
2000/662
Karar Tarihi
19-12-2000
Danıştay Dördüncü Daire

Vadeli çekler reeskonta tabi tutulamaz. İstemin Özeti : Davacı kurum ilgili yılda elinde bulunan vadeli çeklerin reeskonta tabi tutulması gerektiği görüşüyle 1998 yılı Kurumlar vergisi beyannamesini ihtirazi kayıtla vererek dava açmıştır. (...) Vergi Mahkemesi kararıyla; Vergi Usul Kanunu’nun 281. maddesinde; alacakların mukayyet değerle değerlendirileceğinin, vadesi gelmemiş olan senede bağlı alacakların değerleme günü kıymetine irca olunabileceğinin, bu takdirde senette faiz nispeti açıklanmışsa bu nispetin, açıklanmamışsa Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın resmi iskonto haddinde bir faizin uygulanacağının belirtildiği, ticari hayatta tarafların iradeleriyle fiilen vadeli olarak kullanılabilen çeklerin fonksiyon ve amaç olarak borç ve alacak senetlerinden bir farkının bulunmadığı, dönemsel olarak elde edilen gerçek kazancın kavranması ve vergilendirilmesi açısından, vadeli çeklerin de aynı senetler gibi reeskonta tabi tutulmasının uygun olacağı, dolayısıyla davacı kurumun elinde bulunan vadeli çeklerin reeskonta tabi tutularak hesaplanan reeskont tutarlarının matrahtan indirilmesi gerektiği gerekçesiyle tahakkuk eden vergilerin kaldırılmasına karar vermiştir. Vergi Dairesi Başkanlığı, sadece senetlerin reeskonta tabi tutulabileceğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir. Karar : Uyuşmazlık, vadeli olarak düzenlenen çeklerin, Vergi Usul Kanunu’nun 281. maddesi gereğince reeskonta tabi tutularak bulunan reeskont tutarının kurum kazancından indirilip indirilemeyeceğine ilişkindir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 281. ve 285. maddelerinde; iktisadi işletmelere dahil alacak ve borçların mukayyet değerleriyle değerlenmesi esası benimsenmiş ve değerleme günü itibariyle vadesi gelmemiş senede bağlı alacak ve borçların reeskonta tabi tutulabileceği belirtilmiştir. Türk Ticaret Kanunu’nun üçüncü kısmında ’çek’ ile ilgili hükümlere yer verilmiş, çekin unsurları belirtilerek, 698. maddesinde çekte münderiç herhangi bir faiz şartının yazılmamış sayılacağı, 707. maddesinde, çekin görüldüğünde ödeneceği, buna aykırı herhangi bir kaydın yazılmamış hükmünde olacağı, keşide günü olarak gösterilen günden önce ödenmek için ibraz olunan bir çekin ibraz günü ödeneceği kurala bağlanmış, 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkındaki Kanun da Ticaret Kanunu’ndaki düzenlemelere paralel hükümler getirerek; 4. maddesinde, çekle işleyen hesabın bulunduğu banka şubesinin, ibraz edildiği anda karşılığı bulunan çeki ödemek mecburiyetinde olduğu, 16. maddesinde de, ibraz süresi içinde veya üzerinde yazılı keşide tarihinden önce, 4. maddeye göre ibraz edildiğinde, yeterli karşılığı bulunamaması sebebiyle kısmen dahi olsa ödenmeyen çeki keşide eden kişiler hakkında uygulanacak müeyyideler düzenlenmiştir. Türk Ticaret Kanunu’nda kambiyo senetleri arasında yer almakla birlikte çekin, yasal olarak vade ve faiz kaydı taşımasının mümkün olmaması, muhatap tarafından görüldüğü anda karşılığının ödenmesinin zorunlu bulunması nedeniyle bono ve poliçeden farklı nitelik taşıdığı ve sadece nakit ödeme aracı olarak işlem görmesi gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır. Uygulamada çekin çeşitli sebeplerle vadeli düzenlenmiş olması, adına çek düzenlenen yükümlünün ancak değerleme gününde vadesi gelmemiş senede bağlı alacaklar için uygulanması öngörülen 213 sayılı Yasanın 281. maddesindeki düzenlemeden yararlandırılmasına olanak vermeyeceğinden tahakkukun kaldırılması istemiyle açılan davanın reddi gerekirken, davanın kabulü yolunda verilen kararda isabet görülmemiştir. Bu nedenle, Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına oyçokluğuyla karar verildi. AZLIK OYU: Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar mahkeme kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden, temyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle karara karşıyım.
 
Ücretsiz üyelik
Şifremi Unuttum
USD
Euro
Üfe & Tüfe Oranlarını görmek için aşağıdaki excel ikonuna tıklayınız.

*Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileridir.​

ÜFE & TÜFE
Endeks Arşivi

Excel Dokümanı
     
  Copyright ® 2013 Esenlik Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti. Web Tasarımı