Danıştay Dokuzuncu Daire 

Blok tuğla üretimiyle ilgili olarak bir randıman hesaplaması ancak üretimin temel girdi maddesi olan ve üretime doğrudan giren toprak miktarına göre yapabilir. Üretimde kullanılan toprak girdisinin tespit edilemediğinden bahisle tali girdi olan salt elektrik enerjisinden hareketle yaptırılan bilirkişi incelemesine dayanılarak matrah farkı üzerinden cezalı tarhiyat yapılamaz. İstemin Özeti: Blok tuğla imalatı ve satışı işiyle uğraşan yükümlü şirketin 1994 yılı hesaplarının randıman esasına göre incelenmesi sonucunda düzenlenen inceleme raporuna dayanılarak 1994/OcakHaziran dönemleri için tarh edilen katma değer vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasının terkini istemiyle açılan davayı; yükümlü şirket tarafından 1994 yılı için aynı inceleme sonucunda tarh edilen kurumlar vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasına karşı mahkemelerinde dava açıldığı, açılan davada mahkemece; inceleme raporunda, üretimde kullanılan elektrik enerjisinden hareketle davacı şirketin 1994 takvim yılı için imal etmesi gereken tuğlanın 33.152.427.000 gram olmasına karşın şirket kayıtlarında yer alan miktar 22.775.388.783 gram olarak görüldüğünden, 10.377.038.817 gram tuğlanın kayıtdışı bırakıldığı kabul edilmek suretiyle yapılan hesaplama sonucu dava konusu cezalı tarhiyatın yapıldığının anlaşıldığı, mahkemelerince yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu, üretimde kullanılan elektrik enerjisinden hareketle üretim miktarının 25.969.170.000 gram olabileceğinin belirtildiği, bu durumda davacı şirketin kayıtlarında imal edilen tuğla miktarı ile bilirkişi tarafından hesaplanan üretilmesi gereken tuğla miktarı arasındaki fark olan 3.193.881.217 gram tuğlaya isabet eden 1.472.858.323 liralık hasılatın kayıtlara intikal ettirilmediğinin anlaşıldığı, amortisman ayrılması gerektiği halde tamamen gider kaydedilen 30.000.000 lira tutarındaki kamyon kasası bedelinin matraha ilavesinin ise yerinde olduğu, tuğla hasılatından doğan farkla birlikte toplam matrah farkı 1.502.858.323 lira olacağından kurumlar vergisi ve fon payının bu matrah farkına göre tadili, matrah farkının, şirket hakkında yapılan randıman hesaplaması sonucu saptanması nedeniyle davacı şirketin kasıtlı olarak vergi ziyaına sebebiyet verdiği düşünülemeyeceğinden tarhiyata uygulanan cezanın kusur cezası olması icabettiği gerekçesiyle kısmen kabul ederek tarhiyatın 1.502.858.323 liralık matrah farkına göre kusur cezalı olarak değişiklikle onanmasına karar verildiği, dava konusu olan katma değer vergilerin de aynı gerekçe ve nedenlerle bu matrah farkına göre hesaplanması gerektiği, hasılat farkının 12 aya bölünmesi ve beyan edilen matrahlara ilavesi suretiyle yükümlü şirket beyanları yeniden düzenlendiğinde ilgili dönemler için tarh edilen katma değer vergilerinin tadil edilmesinin icapettiği, gerekçesiyle kısmen kabul ederek katma değer vergilerini tadil eden, kesilen kaçakçılık cezasını kusur cezasına çeviren (...) Vergi Mahkemesi kararının; yükümlü şirket tarafından; kurutma tesislerinin çökmesi nedeniyle imalatın düştüğü, Vergi Dairesi Müdürlüğünce ise; inceleme raporuna dayanılarak yapılan cezalı tarhiyatta kanuna aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. Karar: İstem blok tuğla imalatı ve satışı işiyle uğraşan yükümlü şirketin 1994 yılı hesaplarının randıman esasına göre incelenmesi sonucunda düzenlenen rapora dayanılarak tarh edilen katma değer vergisini tadil, kesilen kaçakçılık cezasını kusura tahvil eden vergi mahkemesi kararının taraflarca bozulmasına ilişkin bulunmaktadır. Temyize konu Vergi Mahkemesi kararının; amortisman uygulamasından doğan matrah farkına ilişkin hüküm fıkrası ile kesilen kaçakçılık cezasına ilişkin hüküm fıkrası aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüştür. Randıman incelemesi sonucu bulunan matrah farkına gelince; şirket adına tuğla üretimiyle ilgili olarak sağlıklı bir randıman hesaplaması ancak üretimin temel girdi maddesi olan ve üretime doğrudan giren toprak miktarına göre yapılabileceğinden, üretimde kullanılan toprak girdisinin tespit edilemediğinden bahisle tali girdi olan salt elektrik enerjisinden hareketle yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu belirlenen matrah farkı üzerinden mahkemece cezalı tarhiyatın tadilen tasdikine karar verilmesinde isabet görülmemiştir. Nitekim kurumlar vergisi hakkında verilen kararın temyizen incelenmesi sonucunda Danıştay Üçüncü Dairesinin 11.11.1997 tarih ve E. 1998/4446, K. 1999/3770 sayılı kararı da bu yöndedir. Açıklanan nedenlerle Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün temyiz isteminin reddine, yükümlü şirket temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen kabulüne, (...) Vergi Mahkemesi kararının; randıman incelemesi sonucu bulunan matrah farkına ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına, diğer hüküm fıkralarının onanmasına, oybirliğiyle karar verildi.