Danıştay Dördüncü Daire
Devir bilançosu verilmemiş olsa bile hukuki zorunluluktan doğan bir halefiyet söz konusu olup davacı şirketin 01.01.1994 tarihinden sonra bir bölümünü devraldığı TEK'in son bilançosunda görülen geçmiş yıl zararlarının 1/2'sini dönem kazancından indirmesi yasal olup, aksi yöndeki düşünce ile yapılan tarhiyatların kaldırılması gerekir. İstemin Özeti: TEK Genel Müdürlüğü'nün, 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye dayalı olarak çıkarılan Bakanlar Kurulu Kararıyla Türkiye Elektrik Üretim ve İletim Hizmetleri Anonim Şirketi ve Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi olmak üzere ikiye ayrıldığı, TEK'in devir bilançosu hazırlanmadan hesaplarındaki değerlerin her iki şirket arasında 1/2 oranında paylaştırıldığı davacı Türkiye Elektrik Üretim ve İletim Anonim Şirketi'nin ise 1995 yılı beyannamesinde TEK'ten devraldığı zararları kurum kazancından mahsup ettiği, inceleme elemanınca Kurumlar Vergisi Kanunu'nda devir ve birleşme ayrımı yapılmadan yalnızca birleşme için hüküm bulunduğu, devir işleminin birleşmenin özel bir türü olduğu, nev'i değişikliğinin devir hükmünde sayıldığı, davacı kurumun TEK'in füzyon bilançosunda yer alan sabit kıymetlerin 1/2'sini devralmasının hukuki açıdan birleşme ve devir ile nev'i değiştirme kapsamına girmediği, zira birleşme için Kurumlar Vergisi Kanunu'nda aranan şartların olayda bulunmadığı, yalnızca devir tarihi itibarıyla hazırlanan bilanço ve gelir tablosunun beyannameye eklendiği, ayrıca devir işleminin 06.05.1994 tarihinde gerçekleştiği, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun beş yıldan fazla nakledilmemek şartıyla bu Kanuna göre yapılan devirlerde münfesih kurumun devir öncesi son bilançosunda görülen zararların devralan kurumca beyan edilen kurum kazancından indirileceği yolundaki 8. maddesinin 14. bendinin 3946 Sayılı Kanunla 01.01.1994 tarihinden itibaren kaldırıldığı, 3946 Sayılı Kanunla eklenen geçici 21. maddede ise, bu hükmünün 01.01.1994 tarihinden önce devralınan kurumlara ait zararlar hakkında da uygulanacağının belirtildiği, bu durumda davacı şirketin zarar indiriminden yararlanamayacağı ileri sürülerek 1995 yılı için ikmalen kurumlar vergisi salınmış, fon payı hesaplanmış, kusur cezası kesilmiştir. Vergi Mahkemesi kararıyla; TEK'in özel bir kanunla iki ayrı anonim şirkete dönüştürülmesinin devir veya birleşme olup olmadığı hususu ile 01.01.1994 tarihinden sonra TEK'e devredilen zararların davacı kurumun dönem kazancından indirilip indirilmeyeceğinin tespiti gerektiği, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 36 ve devamı maddelerindeki düzenlemeler dikkate alındığında TEK'in tüzel kişiliğinin sona ererek iki ayrı şirket kurulmasının, TEK tarafından devir bilançosu hazırlanarak 15 gün içinde davalı idareye verilmeden davacı şirketin TEK'in bilançosunda yer alan sabit kıymet hesaplarındaki değerlerin 1/2'sini devralmasının birleşme ve devir hükümleri kapsamında değerlendirilemeyeceği, ancak 93/4789 Sayılı Kararnamenin Eki Kararın 3. maddesine göre olayda hukuki zorunluluktan doğan devir işleminin bulunduğunun kabulü gerektiği, bu durumda devir bilançosu verilmemiş olsa bile hukuki zorunluluktan doğan bir halefiyet söz konusu olduğuna göre, davacı şirketin 01.01.1994 tarihinden sonra bir bölümünü devraldığı TEK'in son bilançosunda görülen geçmiş yıl zararlarının 1/2'sini dönem kazancından indirmesinin yasal olduğu gerekçesiyle tarhiyatın kaldırılmasına karar vermiştir. Davalı İdare, olayda devir ve birleşme hükmünde bir işlemin bulunmadığını, devre ilişkin bilançonun 15 günlük sürede verilmediğini, 01.01.1994 tarihinden sonra gerçekleşen devirlerde devralınan kurum zararının indirilmesinin mümkün olmadığını ileri sürmekte, kararın bozulmasını istemektedir. Karar: Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, bozulması istenilen kararın dayandığı gerekçeler karşısında, yerinde ve kararın bozulmasını sağlayacak durumda görülmemiştir. Bu nedenle, temyiz isteminin reddine oybirliğiyle karar verildi.