|
|
Dairesi
Vergi Mahkemesince yükümlü şirketten defter ve belgeleri istenilerek, lüzum görüldüğü takdirde bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, salt incelemenin işyerinde yapılmaması nedenine dayalı olarak işin esasına girilmeksizin cezalı tarhiyatın kaldırılması yolunda ve
|
|
|
Karar No
1999/983
|
|
|
Esas No
1997/4670
|
|
|
Karar Tarihi
09-03-1999
|
|
|
Danıştay Onbirinci Daire
Vergi Mahkemesince yükümlü şirketten defter ve belgeleri istenilerek, lüzum görüldüğü takdirde bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, salt incelemenin işyerinde yapılmaması nedenine dayalı olarak işin esasına girilmeksizin cezalı tarhiyatın kaldırılması yolunda verilen kararda isabet görülmemiştir. İstemin Özeti: Bar işleten yükümlü şirketin, kayıt ve beyan dışı hasılatı bulunduğu ve ayrıca 1994 yılı defter ve belgelerim incelemeye ibraz etmediği belirtilerek adına OcakAralık dönemleri için kaçakçılık cezalı katma değer vergisi salınmıştır. Vergi Mahkemesi kararıyla;213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 139. maddesinde, vergi incelemesinin esas itibariyle incelemeye tabi olanın işyerinde yapılacağı, ancak işyerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi nedenlerle ya da mükellef ve vergi sorumlularının istemesi halinde incelemenin dairede yapılabileceğinin öngörüldüğü, buna göre incelemenin işyerinde yapılmasının imkansız olduğu hususu tespit edilmeden ya da mükellefin bu yöndeki isteği sorulmadan defter ve belgelerin incelenmek üzere daireye ibrazının istenilmesi ve ibraz edilmemesi sonucu da durumun re’sen tarh nedeni olarak değerlendirilmesi suretiyle tesis olunan işlemde isabet görülmediği gerekçesiyle cezalı tarhiyat kaldırılmıştır. Vergi Dairesi Başkanlığınca, defter ve belgelerim. 213 sayılı Kanun’un 256. ve 257. maddeleri uyarınca istenilmesine rağmen ibraz etmeyen yükümlü şirketin katma değer vergisi indirim hakkından yararlanamayacağı, ayrıca kayıt ve beyan dışı hasılatı bulunduğu da saptanan yükümlü şirket adına yapılan tarhiyatın yasaya uygun olduğu ileri sürülerek mahkeme kararının bozulması istenilmektedir. Karar: Uyuşmazlık, bar işleten yükümlü şirketin asgari gayrisafi hasılat esasına göre kayıt dışı hasılatı bulunduğu ve ayrıca 1994 yılı defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediği belirtilerek adına OcakAralık dönemleri için salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisinden doğmuştur. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 30. maddesinde ’re’sen vergi tarhı’ tanımlanmış, aynı maddenin 3. bendinde de, bu Kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerin hepsi veya bir kısminin tutulmamış veya tasdik ettirilmemiş olması veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmemesi hali re’sen tarh sebepleri arasında sayılmıştır. Buna göre defter ve belgelerin hangi sebeple olursa olsun incelemeye ibraz edilmemiş olması halinde re’sen tarh nedeninin mevcudiyetini kabul etmek zorunludur. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 139. maddesinde, vergi incelemesinin esas itibariyle incelemeye tabi olanın işyerinde yapılacağı, işyerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zaruri sebeplerle incelemenin işyerinde yapılması imkansız olur veya mükellef ve vergi sorumluları isterlerse incelemenin dairede yapılabileceği, incelemenin dairede yapılması halinde istenilen defter ve vesikaları belli edilen sürede mazeretsiz olarak getirmeyenlerin bunları ibraz etmemiş sayılacağı hükme bağlanmış olup, aynı Kanun’un ’defter ve belgelerin ibrazı mecburitiyeti başlıklı 256. maddesinde de, bu Kanuna göre defter tutmak mecburiyetinde olan gerçek ve tüzel kişilerin bu kısım gereğince muhafaza ettikleri her türlü defter, vesika ve karneleri muhafaza süresi içinde yetkili makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arz etmeye mecbur oldukları belirtilmiştir. Olayda, inceleme katma değer vergisi beyannamelerinde indirim konuşu yapılan vergilerin gerçekte yüklenilip yüklenilmediğinin ve vergilerin belgelerde ayrıca gösterilerek defterlere kayıt edilip edilmediğinin tespiti île asgari gayrisafi hasılat esasına (Gelir Vergisi Kanunu Md. 111) göre kayıt dışı bırakılan hasılata ilişkin olup, bu haliyle defter ve belgelerin istenilmesine dair yazıda ibrazın gerçekleşmemesi halinde katma değer vergisi indirimlerinin reddedileceği hususu da yükümlü şirkete bildirilmiştir. Bu durumda, Vergi Mahkemesince yükümlü şirketten defter ve belgeleri istenilerek, lüzum görüldüğü takdirde bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, salt incelemenin işyerinde yapılmaması nedenine dayalı olarak işin esasına girilmeksizin cezalı tarhiyatın kaldırılması yolunda verilen kararda isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüyle, Vergi Mahkemesi kararının yukarıda belirtilen hususlar gözönünde bulundurulmak suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere bozulmasına oybirliği ile karar verildi.
|
|