|
|
|
|
|
Dairesi
Yersiz alınan katma değer vergisi İadesi hk.
|
|
|
Karar No
1999/657
|
|
|
Esas No
1997/2340
|
|
|
Karar Tarihi
15-02-1999
|
|
|
Danıştay Onbirinci Daire
Yersiz alınan katma değer vergisi İadesi hk. İstemin Özeti: Temel gıda maddeleri ticaretiyle uğraşan yükümlünün 1995 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucunda, yersiz katma değer vergisi iadesi aldığı belirtilerek adına Ocak dönemi için kaçakçılık cezalı katma değer vergisi salınmıştır. Vergi Mahkemesinin kararıyla; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesine göre temel gıda maddeleri nedeniyle katma değer vergisi iadesi alınabilmesi için, temel gıda maddeleri tesliminde katma değer vergisi oranının Bakanlar Kurulunca indirilmiş olması ve ayrıca yüklenilen katma değer vergisinin indirimle giderilmemiş bulunması gerektiği, olayda temel gıda maddelerinin alım satımında katma değer vergisi oranı değiştirilmediğinden katma değer vergisinin iadesinin sözkonusu olamayacağı, bu durumda yersiz katma değer vergisi iadesi aldığı saptanan yükümlü adına tarh edilen katma değer vergisinde isabetsizlik bulunmadığı, ancak olayın niteliği ve matrahın tespit biçimi nedeniyle kesilen ağır kusur cezasının kusur cezasına çevrilmesi icap ettiği gerekçesiyle vergi aslı onanmış, ağır cezası ise kusur cezasına çevrilmiştir. Yükümlü tarafından, katma değer vergisi oranının indirilmemiş olmasının katma değer vergisi iadesi hakkını ortadan kaldırmayacağı, vergi dairesi tarafından, kesilen ağır kusur cezasının yasaya uygun olduğu ileri sürülerek mahkeme kararının bozulmasını istemiştir. Karar: Uyuşmazlık, temel gıda maddeleri alımsatımıyla uğraşan yükümlünün, stoktaki mallar için yüklendiği katma değer vergisini iade olarak aldığının yapılan inceleme sonucu saptanması üzerine adına 1995 yılının Ocak dönemi için salınan ağır kusur cezalı katma değer vergisinden doğmuştur. Vergi Dairesi temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar mahkeme kararının lehlerine bozulmasını sağlayacak durumda görülmemiştir. Yükümlü temyiz istemine gelince; 3065 sayılı Kanun’un 28. maddesinde, ’katma değer vergisi oranı, vergiye tabi her bir işlem için % 10’dur. Bakanlar Kuruluru bu oranı, dört katma kadar artırmaya, %1’e kadar indirmeye, bu oranlar dahilinde muhtelif mal ve hizmetler ile bazı malların perakende safhası için farklı vergi oranları tespit etmeye yetkilidir, ’hükmü yeralmış, aynı Kanun’un ’vergi indirimi’ başlıklı 29. maddesinin 2. fıkrasında da ’bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı mükellefin vergiye tabi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki döneme devrolunur ve iade edilmez. Şu kadar ki 28. madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen sadece temel gıda maddeleri ile ilgili olup indirilemeyen vergi iade olunur.’ hükmüne yer verilmiştir. Bu madde hükümleri ile ilgili vergi indiriminin uygulanmasında, öncelikle tahsil edilen vergilerden yüklenilen vergilerin indirilmesi öngörülmüştür. Bu itibarla temel gıda maddeleri için yüklenilen katma değer vergisinin tamamının, diğer işlemlerden dolayı ödenen katma değer vergileriyle birlikte indirim konuşu yapılması gerekmekte, ancak Bakanlar Kurulu tarafından vergi oranı indirilen temel gıda maddelerinde yapılacak indirimden arta kalan kısmın iadesi öngörülmüş bulunmaktadır. Maliye Bakanlığınca bu konuya ilişkin olarak 12.03.1992 gün ve 21169 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 39 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’nde de aynı esaslara yer verilmiş, temel gıda maddesi teslimlerinde iade edilecek vergi hesaplanırken, diğer indirimler dikkate alınmadan, teslimin bünyesine giren vergi ile teslim dolayısıyla hesaplanıp beyan edilen verginin mukayesesinin esas alınmasının sözkonusu olamayacağı, yükümlünün hesaplanan toplam katma değer vergisinden, toplam indirilebilir katma değer vergisinin düşüleceği, indirilemeyen kısım kalmazsa iade yapılmayacağı, indirilemeyen bir kısım kalır ve miktar, bildirimde beyan edilen iade hakkı doğuran işlemin bünyesine giren vergiden büyük olursa, bünyeye giren verginin tamamının iade edileceği belirtilmek suretiyle konuya açıklık getirilmiştir. Yukarıda belirtilen kanun maddeleri ile tebliğ hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden:temel gıda emtiası alım satımı ile ilgili iade hakkı, mahkemece hükme bağlandığı gibi yüksek oranlı katma değer vergisine tabi emtialardan düşük oranlı mal üretimi nedeniyle münhasıran mağdur olan mükelleflere tanınmış bir hak olmayıp, vergi iadesi hakkının, teme gıda maddelerine ilişkin olmak üzere Bakanlar Kurulu kararıyla vergi nispetinin indirilmesi ve bu verginin ilgili .dönemde indirimle giderilememesi koşullarına bağlandığı, kanun koyucunun bu madde hükmüyle, mükelleflerin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanarak yüklenilen ve vergi nispetinin indirilmesi nedeniyle ilgili dönemde yapılan vergiye tabi (satış) işlemleri üzerinden hesaplanan vergiden indirim yoluyla giderilmesi mümkün olmayacak verginin reddini (iadesini) amaçladığı görülmektedir. Öte yandan, hem indirim ile ilgili açıklamalara yer veren Katma Değer Vergisi Kanun’un 32. maddesinin gerekçesinde, hem de 39 Seri No.lu Tebliğde stokta yeralan emtialara ilişkin olarak yüklenilen katma değer vergilerinin de indirilebileceği açıkça belirtildiğinden inceleme elemanının bu konudaki görüşüne itibar etmek mümkün değildir. Bu durumda, yükümlünün hesaplanan katma değer vergisinden, indirilebilir katma değer vergilerinin (stoktaki emtialara ilişkin katma değer vergisi de dahil olmak üzere) toplanarak düşüleceği, indirilemeyen kısım kalmazsa iade yapılmayacağı, indirilemeyen bir kısım kalır ve bu miktar, bildirimde beyan edilen iade hakkı doğuran işlemin bünyesine giren vergiden büyük olursa bünyeye giren verginin tamamının iade edileceği açık olup, mahkemece, ilgili dönemde iade edilmesi gereken katma değer vergisi tutarının belirlenmesinde yukarıda belirtilen ilkeler doğrultusunda hesaplama yapılarak bir sonucu ulaşılması gerekirken, salt inceleme raporunda yeralan hatalı yorum esas alınarak davanın reddedilmesinde isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle yükümlü temyiz isteminin kabulüyle Vergi Mahkemesinin kararının bozulmasına, vergi dairesi temyiz isteminin ise reddine oybirliği ile karar verildi.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Üfe & Tüfe Oranlarını görmek için aşağıdaki excel ikonuna tıklayınız.
*Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileridir.
|
|
|
ÜFE & TÜFE
Endeks Arşivi
|
|
|
|
Excel Dokümanı
|
|
|
|
|
|
|
|