Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu 

Ayçiçek yağı imalatıyla uğraşan yükümlü şirketin imalata vermediği ve izleyen yıla devrettiği ayçiçeğinin, önceki dönemlerdeki alımların tamamının imalatta kullanılmış olması nedeniyle Kasım ve Aralık birim fiyatlarıyla değerlenmesi sonucunda bulunan matrah farkına göre uygulanan tarhiyatta hukuka aykırılık yoktur. İstemin Özeti: Yükümlünün 1/2 hisse ile paydaş olduğu (...) Kollektif Şirketinin 1995 yılına ilişkin işlemleri incelenmiş ve dönem sonu stokunun eksik değerlendirildiği, kayıt ve beyan dışı hasılatı bulunduğu saptanarak davacı adına ortaklıktaki payı oranında ikmalen gelir vergisi ve Geçici vergi salınmıştır. Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen (...) Vergi Mahkemesi; tarhiyata dayanak alınan inceleme raporuyla, AğustosAralık 1995 ayları arasında satın alınan ancak, imalata verilmeyen ve izleyen yıla devreden ayçiçeğin eksik değerlendiği ve dönem kazancının noksan beyan edildiğinin saptandığı, incelemenin yasal kayıt ve belgelere dayanılarak yapılmasına karşın davacının ileri sürdüğü iddiaların bu tespitleri kusurlandıracak nitelikte olmadığı gerekçesiyle davayı reddetmiştir. Yükümlünün temyiz başvurusunu inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesi, 19.6.1997 günlü ve E: 1997/1266, K: 1997/2050 sayılı kararıyla: Vergi Usul Kanunu'nun 276. maddesinde, zirai mahsullerin maliyet bedeliyle değerlenmesinin öngörüldüğü, sağlıklı ve Kanun'un amacına uygun bir vergi incelemesinde stokun hangi döneme ait alımlardan oluştuğu, üretimde hangi yöntemin uygulandığı, misli malların en sağlıklı hangi usullerle değerlendirilmesi gerektiği gibi hususların somut, hukuken geçerli ve inandırıcı kanıtlarıyla ortaya konulması gerektiği kaldı ki, bu nitelikte bir incelemede salt fiktif bir işlem olan değerlemenin dönem matrahına olan etkisinin irdelenmesi ve bir yılın dönem sonu stokunun ertesi yılın dönem başı mevcudu olarak dikkate alınmasının vergi kaybına neden olup olmayacağı yönünden de göz önüne alınmasının, objektif vergi incelemesi için bir zorunluluk olduğu, Kanun'un amacına ve vergi incelemesinden beklenen maksada aykırı olarak varsayıma ve kanaate dayanılarak düzenlenen rapor esas alınarak ikmalen vergi salınmasında isabet görülmediği gerekçesiyle kararı bozmuştur. Bozma kararına uymayan (...) Vergi Mahkemesi kararıyla; 1995 Kasım döneminde önceki dönemden devreden ayçiçek emtiası bulunmadığının ihtilafsız olduğu, mahkemelerince imalat defterindeki kayıtların incelenmesinden 30.8.1995 tarihinden önce ayçiçek alımına ilişkin herhangi bir kaydın bulunmadığı, Ağustos ve Eylül ayında alınan ayçiçeklerin imalata sevk edildiği, Ekim ayına devir emtia stoku bulunmadığı, Ekim ayındaki alımların imalata sevkedildiği, Kasım ayına devreden emtia stoku bulunmadığı, Kasım ayındaki alımların bir kısmının imalata sevk edilip. 51.920 kilogram ayçiçeğin Aralık ayına devredildiği, Aralık ayındaki alımların bir kısmının da imalata sevk edilerek yıl sonunda 860.920 kg. emtia stoku kaydı bulunduğu inceleme elemanınca yıl sonuna eksik devrolunan ayçiçeğine Kasım ayı alış maliyeti daha yüksek olduğundan yükümlü lehine hareketle Aralık ayı ayçiçeği maliyeti esas alınarak hesaplama yapıldığı bu durumda 18.120 lira ortalama birim fiyatı uygulanarak bulunan matrah farkı üzerinden yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle ilk kararında direnmiştir. Direnme kararına karşı yükümlü tarafından yapılan temyiz istemini inceleyen Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu, 26.2.1999 günlü ve E: 1998/91 K: 1999/119 sayılı kararıyla; zirai ürün ticareti ve ayçiçek yağı imalatı yapan kollektif şirketin bu faaliyetinin özelliği ve ürün nevi ile satın alma imalata verilme dönemleri dikkate alındığında dönem sonu stoklarının Kasım ve Aralık ayları alımlarından oluştuğunun tartışmasız olduğu, vergi mahkemesince, kollektif şirketin 1995 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemelerin de aynı tespitleri doğrulaması karşısında, dönem sonu stokunu oluşturan ayçiçeğinin değerlemeye esas olacak maliyet bedelinin Kasım ve Aralık ayları birim fiyatları dikkate alınarak hesaplanması suretiyle yapılan tarhiyata karşı açılan davanın reddi yolundaki vergi mahkemesi ısrar kararında hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle temyiz istemini reddetmiştir. Yükümlü, tarhiyatın varsıyama dayalı olduğu ve firenin dikkate alınmadığını ileri sürerek kararın düzeltilmesini istemiştir. Karar: 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun'un 54. maddesinde, Danıştay tarafından verilen yargısal kararlar hakkında, bu maddede yazılı sebeplerle kararın düzeltilmesinin istenebileceği belirtildiğinden ve dilekçe sahibinin ileri sürdüğü sebeplerin bunlardan hiçbirine uymadığı anlaşıldığından, yerinde olmayan istemin reddine oyçokluğu ile karar verildi.(*) (*) Karşı oy: (X) Düzeltmesi istenilen kararın (X) işaretli 'Karşı Oy' yazısında açıklanan hukuksal nedenlerle karar düzeltme isteminin kabulü ile kararın kaldırılması, temyiz incelemesi sonuçlandırılmak üzere dosyanın Danıştay Dördüncü Dairesine gönderilmesi gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz. (XX) Düzeltilmesi istenen kararın (XX) işaretli 'Karşı Oy' yazısında açıkladığım hukuksal nedenlerle düzeltme istemini kabulü ile kararı kaldırılması ısrar kararına karşı yükümlü tarafından yapılan temyiz istemini kabulü ile kararın bozulması gerektiği görüşünde olduğumdan karara katılmıyorum.