T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o ANAOKULU VE KREŞ İŞLETMECİLİĞİ (İstisna Belgesi Alma Mecburiyeti)

o İSTİSNA BELGESİ (GVK mük.20.maddesinden Yararlanmak İçin İstisna Belgesi Alınması Gerektiği)

o RE'SEN GELİR VERGİSİ TARHİ (İstisna Belgesinin Alınmamış Olması)

193

Özet :Anaokulu ve kreş işletmeciliği yapanların, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20. maddesindeki istisnadan yararlanmak için istisna belgesi alması mecburiyeti vardır.

İstemin Özeti :Anaokulu ve kreş işleten davacı 1989 yılı gelir vergisi beyannamesini "Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20 nci maddesine göre vergiden istisna" şerhi ile vermiş ancak, beyannamesinde matraha ilişkin bilgiler gösterilmediğinden dönem matrahı inceleme sonucuna göre resen belirlenerek adına gelir vergisi salınmış, kaçakçılık cezası kesilmiştir.

Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen Ankara 3. Vergi Mahkemesi, 23.3. 1995 günlü, E:1994/663, K:1995/465 sayılı kararıyla; dönem beyannamesinin istisna şerhi ile verilmesi resen tarh nedeni sayılmışsa da bu şerhin matraha ilişkin bilgi niteliğinde olduğu ve olayda Vergi Usul Kanununun 30 uncu maddesinin 2 nci bendine göre resen tarh nedeni bulunmadığı, davacının anılan istisnadan yararlanma koşullarını taşımadığına dair bir tespit de bulunmadığı gerekçesiyle tarhiyatı kaldırmıştır.

Vergi dairesi müdürlünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesi, 10.10.1996 günlü, E:1995/4228, K:1996/3582 sayılı kararıyla; Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20 nci maddesi ve Maliye Bakanlığınca, bu konuda yayımlanan 31 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Genel Tebliği uyarınca, istisna belgesi tesise verileceğine göre davacının 5.8.1988 tarihinden itibaren kreş işletmeciliği faaliyetine başladığı tesis, eğer yeni bir tesis ise Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20 nci maddesindeki prosedür takip edilerek istisna belgesi alınması gerektiği, eğer istisnadan yararlanmayacak ise beyannamede matraha ilişkin bilgiler yer almadığına göre davacının defter kayıtlarından saptanan matrah üzerinden vergilendirilmesinin yerinde olacağı, bu hususlar araştırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, olayda resen tarh nedeni olmadığından bahisle tarhiyatın kaldırılmasına karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle kararı bozmuştur.

Bozma kararına uymayan Ankara 3.Vergi Mahkemesi, 21.10.1997 günlü, E:1997/820, K:1997/1196 sayılı kararıyla; davacı hakkında düzenlenen vergi inceleme raporunda, istisna koşullarının bulunup bulunmadığı yönünden bir inceleme yapılmadığı, sadece istisna şerhi matraha ilişkin bilgi kabul edilmeyerek Vergi Usul Kanununun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrasının 2 nci bendi uyarınca resen tarhiyat önerildiği, yargılama aşamasında işlemin dayanağı dışında istisnadan yararlanma koşullarının bulunup bulunmadığının tartışılmasının, idarenin yerine geçme sonucunu doğuracağı gerekçesiyle ilk kararında ısrar etmiştir.

Direnme kararına karşı vergi dairesi müdürlüğü tarafından yapılan temyiz başvurusunu inceleyen Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu, 26.3.1999 günlü ve E:1998/175, K:1999/178 sayılı kararıyla; Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20 nci maddesinde, okul, kreş ve spor tesisleri ile 50 yatak kapasitesinden az olmamak üzere yurt ve sağlık tesislerinin işletilmesinden elde edilen kazançların, ilgili Bakanlığın görüşü alınmak suretiyle Maliye ve Gümrük Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslar dahilinde 5 yıl süreyle gelir vergisinden müstesna tutulacağı ve istisna uygulamasının kuruluşun faaliyete geçtiği tarihten itibaren başlayacağının kurala bağlandığı, Maliye Bakanlığınca bu yetkiye dayanılarak yayımlanan 31 sayılı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde, istisnanın anılan bentte sayılan işletmelere tanındığı, davacı, mülkiyeti kendisine ait olan binada daha önce faaliyet gösteren kreş ve anaokulu işletmesinin faaliyetine 31.12.1985 tarihinde son verdiğini ve tüm eşya ve teçhizatını da alarak işyerinden ayrıldığını belirterek, 5.8.1988 tarihinde bu yerde kendisinin faaliyete başladığını ve faaliyet gösterdiği işin yasa gereği 5 yıl süreyle vergiden müstesna olduğunu ileri sürdüğü, belirtilen yasa hükmü ve tebliğ uyarınca istisna belgesi tesise verileceğine göre, davacının 5.8.1988 tarihinden itibaren işletmeye başladığı tesis eğer yeni bir tesis ise Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20 nci maddesindeki presödür takip edilerek istisna belgesi alınması gerektiği, eğer istisnadan yararlanmayacak ise beyannamesinde matraha ilişkin bilgiler gösterilmediğinden defter kayıtlarından saptanan tutar üzerinden vergilendirilmesinin yerinde olacağı, bu hususlar araştırılarak ve dosyada mevcut Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünün 23.7.1993 günlü ve 46316 sayılı yazısı da gözönüne alınarak yeniden bir karar verilmesi gerekirken, resen tarh nedeni bulunmadığı gerekçesiyle tarhiyatın kaldırılması yolunda verilen kararda isabet görülmediği gerekçesiyle ısrar kararını bozmuştur.

Yükümlü, olayda resen tarh nedeni bulunmadığını ileri sürerek kararın düzeltilmesini istemiştir.

Savunmanın Özeti :İstemin reddi gerektiği yolundadır.

Danıştay Tetkik Hakimi Ali ALPAN'ın Düşüncesi :

Kararın düzeltilmesi isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Anıl GENÇ'in Düşüncesi :

Karar düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54 üncü maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından istemin reddi gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54 üncü maddesinde, Danıştay tarafından verilen yargısal kararlar hakkında, bu maddede yazılı sebeplerle kararın düzeltilmesinin istenebileceği belirtildiğinden ve dilekçe sahibinin ileri sürdüğü sebeplerin bunlardan hiçbirine uymadığı anlaşıldığından, yerinde olmayan istemin reddine, 24.12.1999 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Düzeltmesi istenilen kararın "Karşı Oy" yazısında açıklanan hukuksal nedenlerle düzeltme isteminin kabulü ile kurulumuzun K:1999/178 sayılı kararının kaldırılmasına, ısrar kararına karşı vergi dairesi müdürlüğü tarafından yapılan temyiz başvurusunun reddi gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.