Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu

Özel hizmet tazminatı ve lojman tazminatının, hayat standardı temel göstergesi yönünden izah sebebi kabul edilmesi gerekir. İstemin Özeti: Davacı 1994 yılına ilişkin beyannamesini, kendilerine ödenen lojman tazminatı ve özel hizmet tazminatlarının hayat standardı esası yönünden izah sebebi sayılmasını isteyerek ihtirazi kayıtla vermiştir. Söz konusu istemin reddi üzerine yapılan tahakkuka karşı açılan davayı inceleyen (...) Vergi Mahkemesi kararıyla, matrahı azaltarak tarhiyatı değiştirmiştir. Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün temyiz istemini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi kararıyla; olayda, davacıların 1994 yılında elde ettiği lojman tazminatı ve özel hizmet tazminatı üzerinden gelir vergisi ödenmediği, yasada üzerinden gelir vergisi ödenen gelirlerin hayat standardı esasına göre kazancın tespitinde izah nedeni olarak kabul edildiğinden üzerinden gelir vergisi ödenmeyen lojman tazminatı ve özel hizmet tazminatının izah nedeni kabul edilmesinin mümkün olmadığı, hayat standardı esasında açıklanma olanağına kısmen yer veren 3689 sayılı Yasada Gelir Vergisi Kanunu'na eklenen Geçici 35. maddesinin 3. fıkrasının iptaline ilişkin Anayasa Mahkemesi kararında belirtilen gerekçenin, halen yürürlükte olan bir yasa hükmünün mahkemece uygulanmasına engel olamayacağı gerekçesiyle kararı bozmuştur. Bozma kararına uymayan (...) Vergi Mahkemesi kararıyla; 3689 sayılı Yasa'nın 7. maddesiyle 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'na eklenen Geçici 35. maddenin 3. fıkrasının, Anayasa Mahkemesi'nce iptal edildiği, buna göre, yükümlülerin kendileri, eş ve çocuklarına ait vergilendirilmiş veya vergi dışı bırakılmış gelirleri yanında kendileri ve eşlerine ait emekli, dul ve yetim aylıkları bulunduğu takdirde bu gelirlerinin temel gösterge tutarının izahında kabul edilmesi gerektiği belirtilmek suretiyle ilk kararında direnmiştir. Vergi Dairesi Müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu, kararıyla; 193 sayılı Yasa'nın Geçici 35. maddesine 3946 sayılı Yasa'nın 27. maddesiyle eklenen 7. fıkrada, hamiline yazılı mevduat ve menkul kıymetlerden elde edilen gelirler hariç, mükelleflerin, eşleri ve çocuklarına ait ve üzerinden gelir vergisi ödenen gelirler ile emekli, dul, yetim aylıkları bulunduğunu belgelendirdikleri takdirde bu gelirlerin, temel gösterge yönünden hayat standardı esasına göre kazancın tespitinde izah nedeni kabul edileceğinin kurala bağlandığı, bu kuralın hamiline yazılı mevduat ve menkul kıymet gelirlerini izah nedeni saymayan düzenlemesiyle göstergelere göre yaşam düzeyine ulaşmada kullanılan gelirin kanıtlanmasını ön koşul kabul ettiği, üzerinden gelir vergisi ödenen gelirleri kazancın tespitinde izah nedeni sayan düzenlemesinin de kanıtlanabilen gelirlerin izah nedeni olacağı şeklinde anlaşılıp uygulanması gerektiği, zira, hayat standardı esası gibi bir düzenlemede izah nedeni olabilecek gelirlerin tümünün kavranması ve tadadi olarak belirtilmesine olanak bulunmadığı, kamu görevlilerinin mali haklarına ilişkin düzenlemelere dayanılarak ve hizmetin niteliği veya ünvana ya da kamu görevlisinin sosyal durumu göz önüne alınarak yapılan akçalı ödemelerin ilkece gelir vergisine tabi tutulması gereken ödemeler olduğu, bu tür ödemelerin vergi yasaları veya özel düzenlemelerle vergi dışı bırakılmış olmasına bakılarak, hayat standardı esası gibi bir uygulamada yaşam düzeyine ulaşmayı açıklayıcı gelir kabul edilmemesinin yasa yapıcının amacı olduğunun da düşünülemeyeceği, tersine bir anlayışın, istisna hükmünün ortadan kaldırılması ve vergiden müstesna ödemelerin vergilendirilmesi gibi yasa yapıcının amacına aykırı sonuç doğuracağı, davacı ve eşine çalıştıkları kamu kurumları tarafından görevleri nedeniyle ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 'Mali Hükümler' başlıklı Beşinci Kısmı ile 'Sosyal Haklar ve Yardımlar' başlıklı Altıncı Kısmı ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak ödenen lojman tazminatı ve özel hizmet tazminatı adıyla ifade edilen vergiden ayrık tutulan ödemelerin de hayat standardı esası yönünden kazancın tespitinde beyandaki düşüklüğü izaha yeterli sayılması yolundaki ısrar kararında hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle temyiz istemini reddetmiştir. Vergi Dairesi Müdürlüğü, benzer bir düzenleme içeren 193 sayılı Yasa'nın Geçici 35. maddesinin 3. fıkrasını iptal eden Anayasa Mahkemesi kararında belirtilen gerekçenin sonradan yürürlüğe giren kuralın uygulanmasına engel oluşturmayacağını, tahakkukun yasaya uygun olduğunu ileri sürerek kararın düzeltilmesini istemiştir. Karar: 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesinde, Danıştay tarafından verilen yargısal kararlar hakkında, bu maddede yazılı sebeplerle kararın düzeltilmesinin istenebileceği belirtildiğinden ve dilekçe sahibinin ileri sürdüğü sebeplerin bunlardan hiçbirine uymadığı anlaşıldığından, yerinde olmayan istemin reddine, oyçokluğu ile karar verildi. Karşı Oy: Düzeltilmesi istenen kararın 'Karşı Oy' yazısında yer alan hukuksal nedenlerle istemin kabulü, kararın kaldırılması ve ısrar kararına karşı vergi dairesi müdürlüğü tarafından yapılan temyiz başvurusunun kabulü ile kararın bozulması gerektiği görüşünde olduğumdan karara katılmıyorum.