T.C.
DANIŞTAY
VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU
o TAPU HARCI BAĞIŞIKLIĞI (Tapu Harçları - Konut Olarak Yapı İzin Belgesi Verilen Yerin Bir Kısmının İşyeri Olarak Kullanılması)
o TAPU HARCI (Yapı Tahsis Belgesinde Belirtilen Yapı Cinsi - Tapu Harcı Bağışıklığı)
o YAPI TAHSİS İZİN BELGESİNDE BELİRTİLEN YAPI CİNSİ (Tapu Harcı Bağışıklığına Etkisi)
2982
Özet : 2982 sayılı Yasada öngörülen tapu harcı bağışıklığı için aranan koşul ihlal edildiğinden, tapu harcı bağışıklığından yararlanamayacaktır.
İstemin Özeti: İnşa halinde iken satın alınan ve yapı kullanma izin belgesinde "konut" olduğu belirtilen bağımsız bölümün tapuda tescili sırasında konut olarak kullanılacağı bildirildiği için 2982 sayılı Yasada öngörülen bağışıklıktan yararlandırılan davacıdan tapu harcı alınmamıştır. 9.4.1996 gününde yapılan yoklama sırasında düzenlenen tutanakla, söz konusu dairenin kısmen işyeri, kısmen konut olarak kullanıldığı saptanmış ve 2982 sayılı Yasanın 8 inci maddesinin (a)fıkrasına dayanılarak, evvelce alınmayan tapu harcı, ağır kusur cezalı olarak salınmıştır.
Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen Malatya Vergi Mahkemesi, 24.10. 1996 günlü ve E: 1996/211. K: 1996/357 sayılı kararıyla davayı reddetmiştir.
Bu karara karşı yükümlü tarafından yapılan temyiz başvurusunu inceleyeni Danıştay Dokuzuncu Dairesi, 27.5.1997 günlü ve E: 1996/6156, K: 1997/1755 sayılı kararıyla; yapı kullanma izin belgesinde söz konusu bağımsız bölümün "mesken" olarak nitelendiği, tapu kütüğünde de mesken olarak tescil gördüğü, 9.4.1996 gün ve 1/29 sayılı yoklama tutanağında, dairenin 2 odası ve salonunun avukatlık bürosu, diğer iki odasından birinin oturma, sonuncusunun yatak odası olarak kullanıldığının saptandığı, tapuda mesken olarak tescil gören ve mesken olarak yapı kullanma izni verilen yerin baroya bildirilmeksizin avukatlık bürosu olarak kullanıldığı, bu nedenle 2982 sayılı Yasanın 8 inci maddesinin (a)fıkrasının ihlal edildiğinin ileri sürülemeyeceği, tarhiyatın kaldırılması gerekirken, davanın reddinde yasaya uygunluk görülmediği gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan Malatya vergi Mahkemesi, 26.9.1997 gününde verdiği E: 1997/196, K: 1997/212 sayılı kararında; Vergi Usul Kanununun 156 ncı maddesinde, mesleki bir faaliyetin icrasına tahsis edilerek bu faaliyette kullanılan yerin, "işyeri" olarak tanımlandığı, davacının yapı kullanma izni istemiyle yaptığı başvuru dilekçesinde söz konusu daireyi mesken olarak kullanacağını beyan ettiği ve 2982 sayılı Yasadan yararlandırılmasını istediği, tapu tescili sırasında harcın bu nedenle alınmadığı, sonradan yapılan yoklama sırasında ise dairenin avukatlık bürosu olarak kullanıldığı ve 2982 sayılı Yasada öngörülen bağışıklık koşulunun ihlal edildiğinin saptandığı, bu nedenle, ihbarname kuralı uygulanarak tapu harcının ağır kusur cezalı olarak tarh ve tebliğinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle ilk kararında direnmiştir.
Direnme kararı yükümlü tarafından temyiz edilmiş, istemi inceleyen Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunun 8.1.1999 günlü, E: 1997/417, K: 1999/16 sayılı kararıyla; 2982 sayılı Yasada öngörülen harç bağışıklığından yararlanabilmenin ön koşulunun, bağımsız bölümlerin konut olarak kullanılması olduğu, tapu tescili sırasında konut olduğu belirtilen yerin, 9.4.1996 günlü yoklama ile bir kısmının büro olarak kullanıldığının tespit edildiği ve bu koşulun ihlal edildiği, davanın reddi yolunda verilen ısrar kararında hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle yükümlünün temyiz istemi reddedilmiştir.
Yükümlü, tapuda mesken olarak kayıtlı yerin bir kısmının avukatlık bürosu olarak kullanılmasının tapu harcından muafiyeti engellemeyeceğini ileri sürerek kararın düzeltilmesini istemiştir.
Savunmanın Özeti: Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Gülsen BİŞKİN'in Düşüncesi:
Dilekçede ileri sürülen nedenler, istemin kabulünü gerektirecek nitelikte bulunmamaktadır. Bu nedenle düzeltme isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Yuva ERTAN'ın Düşüncesi:
Uyuşmazlıkta, mesken olarak inşa edilip yapı kullanma izni alınan yerin, daha sonra avukatlık bürosu olarak kullanılması nedeni ile 2982 sayılı yasanın ihlal edildiği gerekçesiyle adına salınan ağır kusur cezalı tapu harcını onayan vergi mahkemesi ısrar kararına karşı yaptığı temyiz talebini reddeden V.D.D.G.K kararının yükümlüce düzeltilmesi istenilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, ihtilafa konu harcın, 492 sayılı Harçlar Kanununa ekli 4 sayılı tarifenin 13/a maddesi gereğince istenen tapu harcı olduğu anlaşılmış olup, olayda uyuşmazlığa konu daire, baroya bildirilmeksizin avukatlık bürosu olarak kullanılıyorsa da yapı kullanma izni belgesi ve tapu senedinde mesken olarak yer aldığından, 2982 sayılı yasa ile getirilen istisna hükmü nedeniyle yükümlüden tapu harcı istenmesi mümkün değildir.
Kaldı ki, dosyanın incelenmesinden söz konusu dairenin bir kısmının mesken olarak da kullanıldığı görülmektedir.
Açıklanan nedenlerle, düzeltme isteğinin kabulü ile VDDGK kararı kaldırılarak işin esasının yeniden incelenmesinde yükümlü temyiz isteğinin kabulü ile vergi mahkemesi ısrar kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54 üncü maddesinde, Danıştay tarafından verilen yargısal kararlar hakkında, bu maddede yazılı sebeplerle kararın düzeltilmesinin istenebileceği belirtildiğinden ve dilekçe sahibinin ileri sürdüğü sebeplerin bunlardan hiçbirine uymadığı anlaşıldığından, yerinde olmayan istemin reddine, 26.11.1999 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunun K: 1999/16 sayılı kararının kaldırılması ve ısrar kararının Danıştay Dokuzuncu Dairesince verilen bozma kararı esasları doğrultusunda bozulması gerektiği görüşünde olduğumuzdan karara katılmıyoruz.