Danıştay Vergi Daireleri Genel Kurulu

Sevk irsaliyesine sevk edilen emtia miktarının noksan yazılmış olması sevk irsaliyesinin düzenlenmemiş sayılmasını gerektirmez. İstemin Özeti : Çeşitli tarihlerde yapılan denetimlerde belge düzenine uymadığı üç kez saptanan davacıya ait işyerinin, işlemin tebliğ tarihinden başlayarak üç gün kapatılacağı duyurulmuştur. Vergi mahkemesinde dava açan yükümlü işyeri kapatma cezasının kaldırılmasını istemiştir. Davayı inceleyen (...) Vergi Mahkemesi, kararıyla; 21.6.1996 günlü sevk irsaliyesinde emtia miktarının belirtilmediği ve 30.6.1996 günlü sevk irsaliyesinde emtianın miktar olarak eksik gösterildiğinin saptandığı, sevk irsaliyesine emtianın eksik yazılması veya hiç yazılmaması şekil şartının ihlali olarak yorumlanamayacağı gibi irsaliyenin tümden yok sayılması için de geçerli bir sebep teşkil etmeyeceği, bu nedenle, sevk irsaliyesine emtia miktarının eksik yazılması özel usulsüzlük cezası kesilmesini gerektiren ve işyeri kapatma işlemine dayanarak alınabilecek bir fiil olmadığı, işyeri kapatma cezası için gerekli tüm unsurların oluşmadığı gerekçesiyle cezayı kaldırmıştır. Vergi Dairesi Müdürlüğünün temyiz isteminin inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi, 2.6.1998 günlü ve E: 1997/1290, K: 1998/2041 sayılı kararıyla; belge düzenine uyulmadığının çeşitli tarihlerde düzenlenen tutanaklarla tespit edildiği, bu tespitler üzerine kesilen özel usulsüzlük cezalarını dava konusu edilmeyerek kesinleşmesi üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği, işleme dayanak alınan tespitlerin dava konusu edilmeyerek kesinleşmiş olması nedeniyle bu davada incelenme olanağı bulunmadığından mahkemece söz konusu tespitler incelenerek işlemin iptali yolunda karar verilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle mahkeme kararını bozmuştur. Bozma kararına uymayan Vergi Mahkemesi, kararıyla ilk kararında direnmiştir. Direnme kararı vergi dairesi müdürlüğünce temyiz edilmiş, işyeri kapatma cezasının kaldırılması yolundaki kararın yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenmiştir. Karar: 1995 yılında üç kez belge düzenine uymadığı yolunda düzenlenen tutanaklara dayanılarak davacının işyerinin kapatılmasına ilişkin işlemi hukuka aykırı görerek işyeri kapatme cezasını kaldıran vergi mahkemesi ısrar kararı temyiz edilmiştir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'na 3239 sayılı Kanun'un 27. maddesiyle eklenen mükerrer 354. maddenin 1. fıkrasında; yetkililerce, 353. maddenin 1. ve 2. bentlerinde yazılı belgelerin kullanılmadığının veya bulundurulmadığının bir takvim yılı içinde üç kez tespiti halinde mükelleflerin işyerlerinin, Maliye Bakanlığı kararı ile bir haftaya kadar kapatılabileceği kabul edilmiş, üçüncü fıkrasında ise işyeri kapatma cezasının uygulanabilmesi için birinci fıkrada belirtilen belgelerin kullanılmadığının veya bulundurulmadığının ikinci kez tespiti üzerine yükümlünün bir yazı ile uyarılması ve tekerrürü halinde işyeri kapatma cezası uygulanacağını duyurulmuş olması önkoşuluna yer verilmiştir. Belirtilen kural karşısında; yargı yerlerince aynı tespitlere göre kesilen özel usulsüzlük cezasının tespitin yetersizliği nedeniyle kaldırılmış olması hali dışında, belge kullanmama veya bulundurmama eyleminin üç kez tespit edilmesinin işyeri kapatma cezası uygulanmasına yeterli olduğu, bu tutanaklara dayanılarak sezilen özel usulsüzlük cezalarının dava konusu edilip edilmemesinin, işyeri kapatma cezasına herhangi bir etkisini bulunmadığı sonucuna varılmaktadır. Dolayısıyla aynı eylemler nedeniyle yükümlüler adına özel usulsüzlük cezaları kesilmiş olup da bu cezaların dava konusu edilmediği veya açılan davaların reddedildiği durumlarda, işyeri kapatma cezasına karşı açılan davaları, eylemlerin saptandığı tutanakların bu cezaya dayanak yapılabilecek nitelik taşıyıp taşımadıklarının incelenmesinden sonra sonuçlandırılması gerekmektedir. İşyeri kapatma cezasına dayanak yapılan tespitlerden 30.6.1996 'tarihli' tutanakla, sevk edilen emtianın irsaliyeye miktar itibarıyla noksan yazıldığı saptanmıştır. Sevke konu emtianın irsaliyeye miktar itibarıyla noksan yazılması, irsaliyenin düzenlenmemiş sayılmasını gerektirmeyeceği ve bu eylem işyeri kapatma cezasına dayanarak alınamayacağından işyeri kapatma cezasının kaldırılması yolundaki ısrar kararında hukuka aykırılık görülmemiştir. Bu nedenlerle, temyiz isteminin reddine oyçokluğu ile karar verildi.(*) (*) Karşı Oy: (X) Israr kararının, Danıştay Üçüncü Dairesinin K: 1998/2041 sayılı kararında yer alan esaslar doğrultusunda bozulması gerektiği görüşünde olduğumuzdan karara katılmıyoruz. (XX) 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 227. maddesinin 3. fıkrasında bu kanunla veya Maliye Bakanlığı'nın yetkili kılındığı konularda yaptığı düzenlemelerle kullanma zorunluluğu getirilen belgelerde zorunlu bilgilerin bulunmamasının belgenin hiç düzenlenmemiş sayılmasını gerektireceği; aynı Kanun'un 230. maddesinde de faturada düzenleme tarihini, düzenleyenin adının ve varsa ticaret unvanı ile iş adresini, bağlı bulunduğu vergi dairesinin ve hesap numarasının, malın nevi ve miktarının bulunmasının zorunlu olduğu; irsaliyelerde de bu bilgilerin bulunması gerektiği açıklanmıştır. Bu düzenlemelere göre; malın nevi ve miktarı hakkında bilgi içermeyen sevk irsaliyesini hiç düzenlenmemiş sayılmasında yasal zorunluluk vardır. Nitekim: Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 4108 sayılı Kanun'un 8. maddesiyle değişik 2. bendinde de, kanun koyucu, bu yasal zorunluluktan hareketle, gerçeğe aykırı olarak sevk irsaliyesi düzenlenmesini özel usulsüzlük cezası kesilmesini gerektiren eylem olarak kabul etmiştir. Olayda; yoklama sırasında alıcısına sevk edilen emtianın bir kısmının sevk irsaliyesinde yazılı olmadığı tespit edilmiştir. Bu şekilde düzenlenen sevk irsaliyesinin gerçeği ifade etmediğinde kuşku yoktur. Ayırca; sevk irsaliyesinde yazılı olmayan emtia miktarı için sevk irsaliyesi düzenleme yükümlülüğüne uyulmadığı da açıktır. Yani, bu emtia, sevk irsaliyesi düzenlemeden sevk edilen emita niteliğindedir. Dolayısıyla, olayda, sevk irsaliyesi düzenlememe eylemi, söz konusu tespit sebebiyle de gerçekleşmiş bulunmaktadır. Bu düzenlemeler karşısında; emtia miktarı noksan yazılan sevk irsaliyesinin düzenlememiş sayılması gerektiğinden ısrar kararının bozulması gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.