T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFİ MECBURİYETİ OLMAMA (Kooperatiflerin Üst Birliğe Üye Olmaması - Kurumlar Vergisi Mükellefi Olması Gerekmediği - Kurumlar Vergisi Mükellefiyeti Olmayan Kooperatifin Net Aktif Vergisi Mükellefi Olamayacağı)

o KOOPERATİFLERİN NET AKTİF VERGİ MÜKELLEFİYETİ (Kooperatiflerin Üst Kuruluşa Üye Olmamaları - Kurumlar Vergisi Mükellefi Olmalarının Gerekmediği - Net Aktif Vergisi İstenemeyeceği)

o NET AKTİF VERGİSİ (Kooperatiflerin Üst Kuruluşa Üye Olmamaları - Kurumlar Vergisi Mükellefi Olmalarının Gerekmediği - Net Aktif Vergisi İstenemeyeceği)

1163

Özet : Kurumlar vergisi mükellefi olmayan kooperatiflerin salt üst kuruluşa üye olmadıkları neden gösterilerek kurumlar vergisi mükellefi sayılmalarına olanak bulunmadığından net aktif vergisi mükellefi de olamayacaklardır.

İstemin Özeti: Net aktif vergisi beyannamesini ihtirazi kayıtla veren kooperatif adına 1994 yılı için net aktif vergisi tahakkuk ettirilmiştir.

Tahakkuka karşı kooperatif tarafından açılan davayı inceleyen Ankara 2. Vergi Mahkemesi, tahakkuku kaldırmıştır.

Vergi dairesi müdürlüğünün temyiz başvurusunu inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi, 5.11.1996 günlü, E: 1995/4037, K: 1996/4318 sayılı kararıyla; 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin 16 ncı bendinde kooperatiflerin muafiyet koşullarının belirtildiği, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 93 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında kooperatiflerin, 5422 sayılı Yasanın 7 nci maddesinin 16 ncı bendindeki esaslar dahilinde kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanacakları belirtildikten sonra izleyen dördüncü fıkrada kooperatiflerin, faaliyete geçen üst kuruluşlara girmemeleri halinde 93 üncü maddenin (1b) fıkrası ile 2 nci fıkrasından yararlanamayacaklarının kurala bağlandığı, aynı konuda faaliyet gösteren üst kuruluşa üye olmayan kooperatiflerin, Kurumlar Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin 16 ncı bendinde yazılı koşulları yerine getirseler de muafiyetten yararlanamayacakları, davacının üst birliğe üye olup olmadığı anlaşılamadığından mahkemece bu konuda araştırma yapılarak karar verilmesi gerekirken, tahakkukun kaldırılması yolundaki kararda isabet bulunmadığı gerekçesiyle kararı bozmuştur.

Bozma kararına uymayan Ankara 2. Vergi Mahkemesi, 30.4.1997 günlü ve E: 1997/94, K: 1997/531 sayılı kararıyla; davacı kooperatifin 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 93 üncü maddesi uyarınca üst birliğe üye olmadığının iddia ve savunmalardan anlaşıldığı, söz konusu üyeliğin muafiyet yönünden irdelenmesi gerektiği, 5422 sayılı Yasanın muafiyet hükümlerinden yararlanılması için üst birliğe üyelik şart olmakla birlikte, bu kuruluşlara girmeyen kooperatiflerin de 5422 sayılı Yasanın 7 nci maddesinde yazılı şartları ihlal etmemek koşuluyla muafiyetten yararlanmaları gerektiği, amacı ortaklarına en ekonomik bir biçimde konut, işyeri veya bunların yapımına uygun arsa sağlamak olan yapı kooperatiflerinin yapısı ve çalışma şekli ile kurumlar vergisi muafiyeti için öngörülen şartlara uydukları sürece beyan üzerine vergilendirilmesi gereken kurum kazancı elde etmelerine olanak bulunmadığı, beyan dışı kalmış gelir bulunmadığından vergilendirilmelerinin de mümkün olmadığı, Maliye Bakanlığınca yayımlanan (1) sayılı Net Aktif Vergisi Genel Tebliğinin (1/1) işaretli bölümünde kurumlar vergisinden muaf veya kurumlar vergisi beyannamesi vermek zorunda bulunmayan kooperatiflerin, net aktif vergisi ödemeyeceklerinin duyurulduğu gerekçesiyle tarhiyatın kaldırılması yolundaki ilk kararında ısrar etmiştir.

Israr kararına karşı vergi dairesi müdürlüğü tarafından yapılan temyiz başvurusunu inceleyen Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu, 11.12.1998 günlü ve E: 1997/425, K: 1998/438 sayılı kararıyla; Kurumlar Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin 16 ncı bendinde öngörülen koşulları ihlal etmeyen kooperatiflerin, salt faaliyete geçmiş üst kuruluşa üye olmadıkları neden gösterilerek ve vergiye tabi kazanç elde ettikleri de saptanmaksızın kurumlar vergisi mükellefi sayılmalarına olanak bulunmadığı, kurumlar vergisi mükellefi olmayan kooperatiflerin net aktif vergisinin mükellefi olmalarının da söz konusu edilemeyeceği, Maliye Bakanlığının da net aktif vergisine ilişkin (1) sayılı Genel Tebliğde, kurumlar vergisi beyannamesi vermek zorunda bulunmayan kooperatiflerin net aktif vergisi ödemeyeceklerini, (2) sayılı Genel Tebliğde ise ilgili yasalardaki muafiyet şartlarını taşımadıkları için kurumlar vergisi mükellefi olan kooperatiflerin net aktif vergisine tabi olacaklarını duyurduğu belirtilerek, temyiz isteminin reddine karar vermiştir.

Vergi dairesi müdürlüğü üst birliğe üye olmayan yükümlü kurumun, kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanması söz konusu olamayacağından adına tarhiyat yapılmasında yasaya aykırılık bulunmadığını ileri sürerek kararın düzeltilmesini istemiştir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi Ali ALPAN'ın Düşüncesi:

Kararın düzeltilmesi isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı O. Nuri KARABAĞ'ın Düşüncesi:

Karar düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54 üncü maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından istemin reddi gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54 üncü maddesinde, Danıştay tarafından verilen yargısal kararlar hakkında, bu maddede yazılı sebeplerle kararın düzeltilmesinin istenebileceği belirtildiğinden ve dilekçe sahibinin ileri sürdüğü sebeplerin bunlardan hiçbirine uymadığı anlaşıldığından,

SONUÇ : Yerinde olmayan istemin reddine, 22.10.1999 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY:

Düzeltilmesi istenen kararın "Karşı Oy" yazısında açıklanan hukuksal nedenlerle düzeltme isteminin kabulü ile ısrar kararına karşı vergi dairesi müdürlüğü tarafından yapılan temyiz başvurusunun kabulü ve ısrar kararının bozulması gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.