|
|
Dairesi
Yangında zayi olan defter ve belgelerini ibraz edemeyen yükümlüden alış faturalarını temin ederek sunması istenmeden süresinde verilmiş ve eleştiri konusu yapılmamış beyannamelerinde yer alan katma değer vergisi indirimlerinin kabul edilmemesi suretiyle yapılan tarhiyatın hukuka uygun olmadığı hk.
|
|
|
Karar No
1999/453
|
|
|
Esas No
1999/20
|
|
|
Karar Tarihi
22-10-1999
|
|
|
Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu
Yangında zayi olan defter ve belgelerini ibraz edemeyen yükümlüden alış faturalarını temin ederek sunması istenmeden süresinde verilmiş ve eleştiri konusu yapılmamış beyannamelerinde yer alan katma değer vergisi indirimlerinin kabul edilmemesi suretiyle yapılan tarhiyatın hukuka uygun olmadığı hk. İstemin Özeti: Turistik bakır eşya ticareti yapan yükümlünün 1990 yılı defter ve belgelerini işyerinde çıkan yangında yanmış olduklarından bahisle inceleme elemanına ibraz etmemesi nedeniyle indirimleri kabul edilmeyerek adına re’sen kaçakçılık cezalı katma değer vergisi salınmıştır. Vergi dairesinin temyiz başvurusunu inceleyen Danıştay Onbirinci Dairesi, kararıyla; yükümlünün ihtilaflı döneme ait defter ve belgelerinin işyerinde meydana gelen yangın nedeniyle zayi olduğu mahkeme kararı ile saptandığına göre ibraz edilemeyecek olan defter ve belgeler nedeniyle matrahının tamamen veya kısmen maddi delillere dayanılarak saptanması olanağının ortadan kalktığı, re’sen takdir nedeninin kabulünün zorunlu olduğu, defter ve belgelerin yanmış olmasının ispat ve ibraz yükümlülüğünü ortadan kaldırmaya dayanak sayılabilecek hukuki bir neden olarak düşünülemeyeceği, ticari icaplara göre emtia satın aldığı kişi ve kuruluşları bilmek durumundaki bir alıcının gerekli girişimleri yaparak emtia alımına ilişkin belgelerin varlığını ispat olanağına sahip bulunduğu, vergi mahkemesince davanın çözümüne esas teşkil etmek üzere verilecek olan ara kararıyla, yükümlüden gerekli girişimleri yaparak ihtilaflı döneme ait alış belgelerini temin etmesi ve sunması istenerek katma değer vergisi indirimlerinin tespiti ve ispat edemediği indirimlerin kabul edilmemesi gerekirken tarhiyatın tamamen terkini yolunda verilen kararda yasal isabet görülmediği gerekçesiyle kararı bozmuştur. Bozma kararına uymayan (...) Vergi Mahkemesi kararıyla; yükümlünün 1990 yılı defter ve belgelerinin 12.3.1995 günü işyerinde çıkan yangında yandığı (...) Asliye Hukuk Mahkemesi kararından anlaşıldığından, defter ve belgelerin mücbir sebep nedeniyle inceleme elemanına ibraz edilemediği sonucuna varıldığı, uyuşmazlık konusu vergiler 1990 yılına ait olduğu halde yangından sonra vergi idaresince büyük bir gecikme ile incelemenin zamanaşımı süresinin bitimine çok kısa bir süre kala gerçekleştirilmiş olması karşısında yasal sürede verilen katma değer vergisi beyannamesindeki indirimleri kabul edilmeyerek yapılan cezalı tarhiyatı hukuka uygun bulunmadığı gerekçesiyle ilk kararında direnmiştir. Direnme kararını temyiz eden vergi dairesi müdürlüğü, 3065 sayılı Yasa’nın 29 ve 34. maddeleri karşısında yasal defter ve belgelerine kayıtlı olduğu ispatlanmayan katma değer vergisi indirimlerinin kabul edilemeyeceğini, cezalı tarhiyatın hukuka uygun olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir. Karar: 1990 yılına ilişkin defter ve belgelerini yandığından bahisle ibraz edemeyen davacının katma değer vergisi indirimleri kabul edilmeyerek 1990 yılı için adına salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisini kaldıran vergi mahkemesi ısrar kararı temyiz edilmiştir. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesinde, yükümlülerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri öngörülmüş, 34. maddesinde ise indirim yapılabilmesi, indirime konu vergilerin söz konusu belgelerde gösterilmesi ve bu belgelerin yasal defterlere kaydedilmiş olması koşullarının birlikte bulunmamasına bağlanmıştır. Yükümlünün işyerinde 12.3.1995 gününde çıkan yangında 1990 yılına ilişkin defter ve belgelerinin de yanmış olduğu, (...) Asliye Hukuk Mahkemesi’nin kararıyla belgelenmiştir. Yangın nedeniyle defter ve belgelerin zayi olmaları yüzünden ibraz edilememesi, indirim koşullarından olan belgelerin defterlere kaydedilmiş olmasını belgeleme olanağını ortadan kaldıracaktır. Ancak inceleme elemanınca yangın raporundan ve (...) Asliye Hukuk Mahkemesinde tespit davasının derdest olduğundan söz edildiği halde yükümlüden alış yaptığı kurum ve kuruluşlardan temin edebileceği alış faturaları ve belgelerinin ibrazı istenerek, ibraz edilebilen belgeler üzerinde indirim konusu vergilerin ayrıca gösterilip gösterilmediği yönünden yeterli bir inceleme yapılmaksızın yangından geriye doğru gidilerek süresinde verilmiş beyannamelerde indirilen ve idare tarafından evvelce eleştiri konusu yapılmamış katma değer vergilerinin kabul edilmemesi suretiyle yapılan tarhiyatın kaldırılması yolundaki ısrar kararında hukuka aykırılık görülmemiştir. Bu nedenlerle temyiz isteminin reddine, oyçokluğu ile karar verildi. Karşı Oy: Israr kararının Danıştay Onbirinci Dairesinin kararında yer alan esaslar doğrultusunda bozulması gerektiği görüşünde olduğumuzdan karara katılmıyoruz.
|
|