T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o KATMA DEĞER VERGİSİ İNDİRİMİ (Sahte Fatura Kullanılması - Olayın Gerçek Mahiyetinin Esas Alınması Gerektiği - Fatura Düzenleyenin Vergi Mükellefiyetini Yıllar Önce Kapatmış Olması - Katma Değer Vergisi İndiriminin Reddinin Yasaya Uygun Olduğu)

o GERÇEĞİ YANSITMAYAN FATURA VE DİĞER BELGELER (Katma Değer Vergisi İndirimin Reddi Gerektiği - Olayın Gerçek Mahiyetinin Tesbiti Gerektiği - İşini Terkeden Mükellefin Yıllar Sonra Belge Kullanmış Olması - Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanılması)

o FATURA MUHTEVİYATININ GERÇEK BİR İŞLEME DAYANMAMASI (Olayın Gerçek Mahiyetinin Tesbiti Gerektiği - Gerçek Bir İşleme Dayanmayan Faturanın Kullanılması - KDV İndirimlerinin Reddi Gerektiği)

Özet : Katma değer vergisi indiriminden yararlanabilmek için indirim konusu yapılan vergilerin gösterildiği alış belgesinin gerçeği yansıtması ve verginin ödenmiş olması gerekmektedir.

İstemin Özeti: Aktifinde kayıtlı gayrimenkulun satışına aracılık eden firmaya ödenen komisyon ücretine ilişkin faturanın gerçeği yansıtmadığından bahisle katma değer vergisi indirimi kabul edilmeyen yükümlü şirket adına Mart 1990 dönemi için salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisine karşı açılan davayı inceleyen İstanbul 4. Vergi Mahkemesi. 28.11.1995 gün ve E:1995/187, K: 1995/1823 sayılı kararıyla; şirket aktifinde kayıtlı toplam 1.500.034.699 lira maliyet bedelli iki adet gayrimenkulun 28.12.1989 tarihinde 19.000.000.000 liraya satıldığı, satış geliri olan 17.499.965.301 liradan satış komisyonu olarak ödenen 450.000.000 liranın düşülmesinden sonra kalan gayrimenkul satış karının sermayeye eklendiği, satışa aracılık eden ... adlı kişi ile ilişki kurulamadığı, bu kişinin gelir vergisi beyannamesi ile katma değer vergisi beyannamelerini "faaliyetsiz" açıklamasıyla ve posta aracılığı ile verdiği, komisyon ücreti için düzenlendiği ifade edilen faturanın, şeklen düzenlenmiş bir belge olduğu, maliyeti yükseltip, matrahı azaltmaya yönelik olduğu görüşüyle tarhiyat yapılmışsa da, gayrimenkul satışının aracı eliyle yapılmasının tabii olduğu, komisyon bedelinin ticari teamüllere aykırı olduğu yolunda bir iddia ve tespit bulunmadığı, faturanın Vergi Usul Kanunu hükümlerine uygun olduğu, faturada gösterilen komisyon bedeli ve katma değer vergisinin beyan edilmesi ödevinin yükümlü şirketle ilgisinin bulunmadığı, faturaya ait indirimlerin kabul edilmemesi suretiyle yapılan cezalı tarhiyatta isabet görülmediği gerekçesiyle tarhiyatı kaldırmıştır. Vergi dairesi müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Onbirinci Dairesi, 5.10.1997 gün ve E:1996/4804, K:1997/3556 sayılı kararıyla: yükümlü şirketin indirim konusu yaptığı vergiye ait faturayı düzenleyen ...'ın 1986-1989 yıllarına ilişkin verdiği gelir vergisi ve katma değer vergisi beyannamelerini boş olarak posta aracılığı ile gönderdiği, bilinen işyeri adresinde 26.12.1991 tarihinde yapılan yoklamada 4-5 yıl önce adresini terk ettiğinin tespit edildiği, buna göre 31.12.1989 tarihinden itibaren mükellefiyetinin vergi dairesince iptal edildiği, yükümlü şirkete düzenlenen uyuşmazlık konusu 10.1.1990 tarihli faturada yer alan hasılatın da bu kişi tarafından beyan edilmediğinin anlaşıldığı, bu hizmet faturası ile ilgili olarak kanunun öngördüğü anlamda bir katma değer vergisi ödemesinin söz konusu olmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle kararı bozmuştur.

Bozma kararına uymayan İstanbul 4. Vergi Mahkemesi, 6.10.1998 günlü, E:1998/999, K:1998/969 sayılı kararıyla, ilk kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca ısrar etmiştir.

Direnme kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiş, vergi inceleme raporuna dayanılarak yapılan tarhiyatın hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenmiştir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi Gülsen BİŞKİN'in Düşüncesi:

Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar ısrar kararının bozulmasını sağlayacak durumda görülmediğinden istemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Güngör GÖKSU'nun Düşüncesi:

Danıştay Onbirinci Daire kararında belirtilen düşüncem uyarınca vergi dairesi temyiz isteminin kabulü ile vergi mahkemesi ısrar kararının bozulmasına karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

Davacı şirketin aktifine kayıtlı iki adet gayrimenkulun satışına aracılık, eden ... adlı şahsa ödenen komisyon bedeline ilişkin faturanın gerçeği yansıtmadığından bahisle, katma değer vergisi indirimi kabul edilmeyerek adına Mart 1990 dönemi için salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisinin kaldırılması yolundaki vergi mahkemesi ısrar kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinde mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak, düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri belirtilmiş, 34 üncü maddesinin 1 inci bendinde ise yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği kurala bağlanmıştır. Öngörülen bu koşullarla, vergilendirmede belge düzeninin yerleştirilmesi amaçlanmıştır.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3 üncü maddesinin (B) bendinde, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu kuralına yer verilmiştir.

Yükümlülerin 3065 sayılı yasanın 29 uncu maddesinde öngörülen indirimi yapabilmeleri için, vergisi indirim konusu yapılabilecek işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtması ve kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla düzenlenen fatura ve benzeri belgeler üzerinde gösterilen katma değer vergisinin gerçekten ödenmiş olması gerekmektedir.

Davacının indirim konusu yaptığı vergiye ait faturayı düzenleyen ... hakkında yapılan incelemede, 1986-1989 yılları arasında gelir vergisi ve katma değer vergisi beyannamelerini faaliyetsiz açıklamasıyla posta aracılığı ile gönderdiği, bilinen işyeri adresinde 26.12.1991 tarihinde yapılan yoklamada 4-5 yıl önce adresini terk ettiğinin tespit edildiği ve 31.12.1989 tarihinden itibaren ilgili vergi dairesi müdürlüğünce mükellefiyetinin iptal edildiği, yükümlü şirkete düzenlenen 10.1.1990 tarihli faturadaki hasılatın beyan edilmediği, katma değer vergisinin de ödenmediği açık olduğundan tarhiyatın kaldırılması yolundaki kararda yasaya uygunluk bulunmamaktadır.

SONUÇ : Bu nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, istanbul 4. Vergi Mahkemesinin 6.10.1998 günlü, E :1998/999, K:1998/969 sayılı ısrar kararının bozulmasına, yeniden verilecek kararda karşılanacağından yargılama giderleri yönünden hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına, 22.10.1999 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY:

Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, bozulması istenen İstanbul 4. Vergi Mahkemesinin 6.10.1998 günlü, E:1998/999, K:1998/969 sayılı ısrar kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında yerinde ve istemin kabulünü gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

Bu nedenle, vergi dairesi müdürlüğü temyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.