Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu
Katma değer vergisi indiriminden yararlanabilmek için indirim konusu yapılan vergilerin gösterildiği alış belgesinin gerçeği yansıtması ve verginin ödenmiş olması gerekir. İstemin Özeti: Aktifinde kayıtlı gayrimenkulün satışına aracılık eden firmaya ödenen komisyon ücretine ilişkin faturanın gerçeği yansıtmadığından bahisle katma değer vergisi indirimi kabul edilmeyen yükümlü şirket adına Mart 1990 dönemi için salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisine karşı açılan davayı inceleyen (...) Vergi Mahkemesi, kararıyla; şirket aktifinde kayıtlı toplam 1.500.034.699 lira maliyet bedelli iki adet gayrimenkulün 28.12.1989 tarihinde 19.000.000.000 liraya satıldığı, satış geliri olan 17.499.965.301 liradan satış komisyonu olarak ödenen 450.000.000 liranın düşülmesinden sonra kalan gayrimenkul satış karının sermayeye eklendiği, satışa aracılık eden (...) adlı kişi ile ilişki kurulamadığı, bu kişinin gelir vergisi beyannamesi ile katma değer vergisi beyannamelerini 'faaliyetsiz' açıklamasıyla ve posta aracılığı ile verdiği, komisyon ücreti için düzenlendiği ifade edilen faturanın, şeklen düzenlenmiş bir belge olduğu, maliyeti yükseltip, matrahı azaltmaya yönelik olduğu görüşüyle tarhiyat yapılmışsa da, gayrimenkul satışının aracı eliyle yapılmasının tabii olduğu, komisyon bedelinin ticari teamüllere aykırı olduğu yolunda bir iddia ve tespit bulunmadığı, faturanın Vergi Usul Kanunu'nun hükümlerine uygun olduğu, faturada gösterilen komisyon bedeli ve katma değer vergisinin beyan edilmesi ödevini yükümlü şirketle ilgisinin bulunmadığı, faturaya ait indirimlerin kabul edilmemesi suretiyle yapılan cezalı tarhiyatta isabet görülmediği gerekçesiyle tarhiyatı kaldırmıştır. Vergi dairesi müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Onbirinci Dairesi, kararıyla; yükümlü şirketin indirim konusu yaptığı vergiye ait faturayı düzenleyen (...) 'ın 19861989 yıllarına ilişkin verdiği gelir vergisi ve katma değer vergisi beyannamelerini boş olarak posta aracılığı ile gönderdiği, bilinen işyeri adresinde 26.12.1991 tarihinde yapılan yoklamada 45 yıl önce adresini terk ettiğinin tespit edildiği, buna göre 31.12.1989 tarihinden itibaren mükellefiyetinin vergi dairesince iptal edildiği, yükümlü şirkete düzenlenen uyuşmazlık konusu 10.1.1990 tarihli faturada yer alan hasılatın da bu kişi tarafından beyan edilmediğinin anlaşıldığı, bu hizmet faturası ile ilgili olarak kanunun öngördüğü anlamda bir katma değer vergisi ödemesinin söz konusu olmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle kararı bozmuştur. Bozma kararına uymayan (...) Vergi Mahkemesi kararıyla, ilk kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca ısrar etmiştir. Direnme kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiş, vergi inceleme raporuna dayanılarak yapılan tarhiyatın hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenmiştir. Karar: Davacı şirketin aktifine kayıtlı iki adet gayrimenkulün satışına aracılık eden (...) adlı şahsa ödenen komisyon bedeline ilişkin faturanın gerçeği yansıtmadığından bahisle, katma değer vergisi indirimi kabul edilmeyerek adına Mart 1990 dönemi için salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisinin kaldırılması yolundaki vergi mahkemesi ısrar kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29. maddesinde mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak, düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri belirtilmiş, 34. maddesinin 1. bendinde ise yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği kurala bağlanmıştır. Öngörülen bu koşullarla, vergilendirmede belge düzeninn yerleştirilmesi amaçlanmıştır. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3. maddesinin (B) bendinde, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu kuralına yer verilmiştir. Yükümlülerin 3065 sayılı Yasa'nın 29. maddesinde öngörülen indirimi yapabilmeleri için, vergisi indirim konusu yapılabilecek işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtması ve kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla düzenlenen fatura ve benzeri belgeler üzerinde gösterilen katma değer vergisinin gerçekten ödenmiş olması gerekmektedir. Davacının indirim konusu yaptığı vergiye ait faturayı düzenleyen (...) hakkında yapılan incelemede, 19861989 yılları arasında gelir vergisi ve katma değer vergisi beyannamelerini faaliyetsiz açıklamasıyla posta aracılığı ile gönderdiği, bilinen işyeri adresinde 26.12.1991 tarihinde yapılan yoklamada 45 yıl önce adresini terk ettiğinin tespit edildiği ve 31.12.1989 tarihinden itibaren ilgili vergi dairesi müdürlüğünce mükellefiyetinin iptal edildiği, yükümlü şirkete düzenlenen 10.1.1990 tarihli faturadaki hasılatın beyan edilmediği, katma değer vergisinin de ödenmediği açık olduğundan tarhiyatın kaldırılması yolundaki kararda yasaya uygunluk bulunmamaktadır. Bu nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, (...) Vergi Mahkemesi ısrar kararının bozulmasına, yeniden verilecek kararda karşılanacağından yargılama giderleri yönünden hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına, oyçokluğu ile karar verildi. Bu nedenle vergi dairesi müdürlüğü temyiz isteminin reddi gerektiği görüşündeyiz. Karşı Oy: Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, bozulması istenen (...) Vergi Mahkemesinin ısrar kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında ve istemin kabulünü gerektirecek nitelikte görülmemiştir.