T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o DERNEĞİN ÜCRETLE İŞLETTİĞİ OTOPARK (İçtihadı Birleştirme Kararları - Kamuya Yararlı Dernek - İktisadi İşletme - Kurumlar Vergisi Tabi Tutulma)

o KAMUYA YARARLI DERNEK (Ücretle İşletilen Otopark - İktisadi İşletme - Kurumlar Vergisine Tabi Olma)

o KURUMLAR VERGİSİNE TABİ OLMA (Kamuya Yararlı Dernek - Ücretle İşletilen Otopark)

5442

Özet : 2575 sayılı Yasanın 40. maddesi uyarınca içtihadı birleştirme kararlarına uyulması zorunlu bulunduğundan davacı derneğin ücret karşılığı işlettiği otoparkın iktisadi işletme sayılması ve elde ettiği kazancın kurumlar vergisine tabi olması gerekmektedir.

İstemin Özeti: Davacı dernek adına muhtelif dönemlere ilişkin kurumlar vergisi, damga vergisi, vergi cezası ve gecikme faizlerinin tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emirleri dava konusu yapılmıştır.

Davayı inceleyen İzmir 3. Vergi Mahkemesi, 12.10.1995 günlü ve E: 1995/728, K: 1995/1396 sayılı kararıyla ödeme emirlerinin iptaline karar vermiştir.

Vergi idaresinin temyiz istemini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi, 9.10.1996 günlü ve E: 1996/215, K: 1996/3589 sayılı kararıyla; davacı derneğin Uluslararası İzmir Fuarı süresince okul bahçesinde ücret karşılığında makbuz vermek suretiyle otopark işletmeciliği yaptığı, bu işin derneğe bağlı iktisadi işletme olarak kabul edilmesi gerektiği, bu nedenle kurumlar vergisine tabi bulunan dernek adına beyanname vermemesi nedeniyle takdir komisyonunca belirlenen matrah üzerinden resen yapılan tarhiyatta kanuna aykırılık görülmediği gibi yapılan tarhiyatın da itirazsız kesinleştiği, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 58 inci maddesinde ödeme emrine itiraz nedenlerinin sayıldığı, kesinleşen ve vadesinde ödenmeyen kamu alacağının tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı açılan davada dernek tarafından kurumlar vergisinden muaf oldukları ileri sürülmekte ise de, otopark işletmesi nedeniyle kurumlar vergisi muafiyeti bulunmayan davacı derneğin bu iddiasının, borcun olmadığı kapsamında kabul edilemeyeceği gerekçesiyle mahkeme kararını bozmuştur.

Bozma kararına uymayan İzmir 3. Vergi Mahkemesi, 23.1.1997 günlü ve E: 1996/1117, K: 1997/65 sayılı kararıyla; derneğin ... Fuarı süresince doğan trafik yoğunluğunun getirdiği otopark sıkıntısını hafifletmek ve okula maddi yarar sağlamak amacıyla ücret karşılığında lise bahçesinin otopark olarak hizmete açılması üzerine verilen bu hizmetin fuar dönemi süresini kapsayıp devamlılık arz etmediği, otopark işletmesinin iktisadi bir işletme ve buradan sağlanan gelirin kurumlar vergisine tabi tutulmasında yasal isabet bulunmadığı gerekçesiyle ilk kararında direnmiştir.

Direnme kararının vergi idaresince temyizi üzerine kurulumuz 6.11.1998 günlü, E: 1997/176, K: 1998/320 sayılı kararıyla; 3.4.1995 günlü ve 22247 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 16.6.1994 günlü ve E: 1992/2, K: 1994/2 sayılı Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu kararıyla; kamuya yararlı dernek statüsünde bulunan ve ücret karşılığında verilen hizmetler nedeniyle üçüncü kişilerden öz kaynakları dışında gelir sağlayan derneklerin devamlı olan bu faaliyetlerinin iktisadi işletme sayılması ve elde ettikleri gelirlerin kurumlar vergisine tabi tutulması gerektiği sonucuna varıldığı, 2575 sayılı Danıştay Kanununun 40 ıncı maddesine göre içtihadı birleştirme kararlarına uyulması zorunlu bulunduğundan davacı derneğin, dernek kaşesi basılı makbuzla tahsil edilen ücret karşılığı işlettiği otoparkın, iktisadi işletme sayılması ve elde ettiği kazancın kurumlar vergisi kapsamında bulunduğunun kabulü suretiyle ödeme emrine karşı açılan davanın reddi gerekirken, bu husus gözardı edilerek verilen ısrar kararında hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle kararı bozmuştur.

Davacı dernek; 16.6.1994 tarihli Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararının, dava konusu vergi ve cezaların ait olduğu 1987, 1988, 1989 ve 1990 dönemlerine uygulanmasının hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek kararın düzeltilmesini istemiştir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi Süreyya ÇAKIN'ın Düşüncesi:

Dilekçede ileri sürülen nedenler istemin kabulünü gerektirecek nitelikte bulunmamaktadır.

Bu nedenle karar düzeltme isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Nurhan YÜCEL'in Düşüncesi:

... Atatürk Lisesi Koruma Derneği adına düzenlenen ödeme emirlerinin, derneğin bünyesinde KVK.nun 1.ve 5. maddelerinde açıklanan türde iktisadi işletme bulunmadığından kurumlar vergisinden muaf olduğu, dolayısıyla dava konusu ödeme emirleri ile istenilen kamu borçlarının gerçekte var olmadığı gerekçesiyle iptaline ilişkin kararında ısrar eden vergi mahkemesi kararını 3.4.1995 günlü ve 22247 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Danıştay İçtihadı Birleştirme kararıyla, kamuya yararlı dernek statüsünde bulunan ve ücret karşılığında verilen hizmetler nedeniyle üçüncü kişilerden öz kaynakları dışında gelir sağlayan derneklerin devamlı olan bu faaliyetlerinin iktisadi işletme sayılması ve elde ettikleri gelirlerin kurumlar vergisine tabi tutulması gerektiği sonucuna varıldığı,2575 sayılı Danıştay Kanununun 40. maddesine göre içtihadı birleştirme kararlarına uyulması zorunlu bulunduğundan davacı derneğin, dernek kaşesi basılı makbuzla tahsil edilen ücret karşılığı işlettiği otoparkın iktisadi işletme sayılması gerektiği gerekçesiyle bozan Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu kararının düzeltilmesi istenilmektedir.

Her idari uyuşmazlığın doğduğu tarihte yürürlükte bulunan hükümlerin uygulanması suretiyle çözümlenmesi hukuk genel ilkelerinden olup, bakılmakta olan davanın konusunu oluşturan idari işlem (ödeme emri)16.2.1995 tarihinde düzenlenip 20.7.1995 tarihinde davacıya tebliğ edilmiş,dava da 27.7.1995 tarihinde saçılmıştır. Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulu Kararı ise 3.4.1995 günlü ve 22247 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Buna göre, gerek işlemin tesis edildiği (davacıya tebliğ edildiği)gerekse davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan içtihadı birleştirme kararı göz önünde tutulmadan verilen vergi mahkemesi kararında, 2575 sayılı Yasanın 40. maddesine uyarlık bulunmadığından karar düzeltme isteminin reddi gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54 üncü maddesinde, Danıştay tarafından verilen yargısal kararlar hakkında, bu maddede yazılı sebeplerle kararın düzeltilmesinin istenebileceği belirtildiğinden ve dilekçe sahibinin ileri sürdüğü sebeplerin bunlardan hiçbirine uymadığı anlaşıldığından, yerinde olmayan istemin reddine, 8.10.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.