|
|
|
|
|
Dairesi
Eşantiyon eşya teslimi nedeniyle yüklenilen katma değer vergisi indirim konusu yapılamaz.
|
|
|
Karar No
1999/3413
|
|
|
Esas No
1998/1583
|
|
|
Karar Tarihi
06-10-1999
|
|
|
Danıştay Onbirinci Daire
Eşantiyon eşya teslimi nedeniyle yüklenilen katma değer vergisi indirim konusu yapılamaz. İstemin Özeti: Yemek fabrikası işletmeciliği yapan yükümlü adi ortaklığın 1994 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucunda haksız yere katma değer vergisi indiriminden yararlandığının tespit edilmesi üzerine Eylül ve Aralık dönemleri için kaçakçılık cezalı katma değer vergisi salınmıştır. (...) Vergi Mahkemesi kararıyla; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 134. maddesinde, vergi incelemesinden maksadın ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğunun hükme bağlandığı, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 30. maddesinde faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi ile Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisinin indirilemeyeceği, 31/1. maddesinde de amortismana tabi iktisadi kıymetlerin katma değer vergisinin bunların aktife girdiği ve kullanılmaya başlandığı vergilendirme döneminden itibaren 3 yıl içinde ve 3 çeşit miktarda indirim konusu yapılacağı kuralına yer verildiği, öte yandan 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinde, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin, safi kazancın tespit edilmesinde indirimlerinin kabul edileceği hükmünün yer aldığı, bu durumda yükümlü adi ortaklığın 1994 yılında satın aldığı amortismana tabi iktisadi kıymete ait katma değer vergisinin Aralık döneminde bir defada indirim konusu yapılmış olması nedeniyle fazladan indirim konusu yapılan katma değer vergisi ile, 1994 yılında satın alınan binek otomobiline ait katma değer vergisinin indirimler arasından çıkarılması suretiyle yapılan tarhiyatta yasal isabetsizlik bulunmadığı, ancak olaya kusur cezası uygulanmasının yerinde olacağı, öte yandan yılbaşı eşantiyonu olarak müşterilere dağıtılan hediyelik eşyalara ilişkin katma değer vergisi indirimlerinin kabul edilmemesi yoluyla salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisinde yasal isabet görülmediği gerekçesiyle tarhiyatı kusur cezalı olarak değişiklikle onamıştır. Vergi dairesi tarafından, inceleme raporuna istinaden salınan kaçakçılık cezalı tarhiyatın yasal olduğu ve aynen onanması gerektiği ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir. Karar : Uyuşmazlık mahkeme kararının; yemek fabrikası işletmeciliği yapan yükümlü adi ortaklığın 1994 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucunda yılbaşı armağanı olarak dağıtılan eşantiyon eşyaya ilişkin katma değer vergisinin indirimler arasında çıkartılması suretiyle salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisini terkin eden hüküm fıkrasının bozulması istemine ilişkindir. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1/1. maddesinde ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin vergiye tabi olduğu hükme bağlandıktan sonra 2. ve 3. bendinde katma değer vergisinin konusunu teşkil eden işlemler sayılmış, aynı maddenin 2. fıkrasında ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyetinin devamlılığı kapsamı ve niteliğinin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre; Gelir Vergisi Kanunu’nda açıklık bulunmadığı hallerde Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edileceği hükmüne yer verilmiş, 2. maddesinde ise teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlere devredilmesi olarak tanımlanmıştır. Yine aynı yasa’nın 29/1. maddesinde, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirileceği hükmü yer almaktadır. Katma değer vergisinin yansıtmalı bir vergi olması ve vergi yükünün nihai tüketici üzerinde kalması gibi özellikleri göz önünde bulundurulduğunda katma değer vergisine tabi olan işlemlerin esas itibariyle satış mahiyetindeki mal teslimleri veya hizmet ifalarına ilişkin olması gerekmektedir. Bunun sonucu olarak katma değer vergisi indirimlerinden söz edebilmek için katma değer vergisi indirim konusu yapılacak emtianın ticari faaliyetin asıl unsurunu oluşturması gerektiğinden, ticari faaliyet niteliğinden bulunmayan teslimlere ilişkin olarak yüklenilen katma değer vergisinin indirim konusu yapılmayacağı sonucuna ulaşılmaktadır. Vergi mükellefleri tarafından belirli dönemlerde, satışların artırılması, veya satışı yapılan mallara olan talebi korumak ya da, reklam ve faaliyetlerin genişletilmesi amacıyla bir kısım emtianın dağıtılması, gelişen ve karmaşıklaşan üretim ve pazarlama sektörünün işleyiş tarzının ve ticari yaşamın bir gerekliliği halini almıştır. Ticari teamül olarak yerleşen ve eşantiyon adıyla dağıtımı yapılan ürünün alıcısı, diğer bir ifade ile nihai tüketicisi ise yukarıda belirtilen amaçlarla hareket eden ve tacir sıfatını haiz kişi ve kuruluşlardır. Buna göre eşantiyon eşyanın dağıtıldığı kişi ve kuruluşların yükümlü ortaklığın asıl faaliyet konusunu oluşturan ürünlerin alıcıları, yükümlü ortaklığın da eşantiyon eşyanın nihai tüketicisi olması ve vergi yükünün yükümlü ortaklık üzerinde kalması nedeniyle eşantiyon eşyaya ait katma değer vergisi indirimlerinin kabul edilmemesi nedeniyle yapılan cezalı tarhiyatta yasal isabetsizlik bulunmamaktadır. Bu durumda 3065 sayılı Yasa’nın 1. maddesinde belirtilen ve ticari faaliyet kapsamında bulunmayan, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun amaçladığı anlamda teslim işlemi niteliğinde olmayan eşantiyon eşya dağıtım işlemi nedeniyle yüklenilen katma değer vergisinin indirimler arasından çıkarılması suretiyle salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisini terkin eden vergi mahkemesi kararında isabet görülmemiştir. Öte yandan; olayın oluş biçimi ve matrah farkının yükümlü ortaklığın defter ve belgeleri üzerinden saptandığı göz önünde bulundurularak yeniden verilecek kararda tarhiyatın bu kısmına ait cezaya ilişkin olarak da hüküm tesis edilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile (...) Vergi Mahkemesi kararının, eşantiyon eşya nedeniyle yüklenilen katma değer vergisine ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına oybirliği ile karar verildi.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Üfe & Tüfe Oranlarını görmek için aşağıdaki excel ikonuna tıklayınız.
*Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileridir.
|
|
|
ÜFE & TÜFE
Endeks Arşivi
|
|
|
|
Excel Dokümanı
|
|
|
|
|
|
|
|