T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o TAPU TAHSİS BELGELİ TAŞINMAZIN PAZARLIK USULÜYLE SATIŞI (Katma Değer Vergisi Ödemesinin Gerekmediği - Müzayede Mahallinde Yapılmayan Satış)

o KATMA DEĞER VERGİSİ ALINMAMASI (Tapu Tahsis Belgeli Taşınmazın Pazarlık Usulüyle Satışı - Müzayede Mahallinde Yapılmayan Satış)

o MÜZAYEDE MAHALLİNDE YAPILMAYAN SATIŞ (Tapu Tahsis Belgeli Taşınmazın Pazarlık Usulüyle Satışı - Katma Değer Vergisi Alınmaması)

2886

Özet : Belediyece tapu tahsis belgeli taşınmazın pazarlık usulüyle satışının müzayede mahallinde yapılan satış olmadığından katma değer vergisine tabi tutulamayacaktır.

İstemin Özeti : ... Büyükşehir Belediyesince, evvelce tapu tahsis belgesi verilmiş olan taşınmazın pazarlık usulüyle satılması sırasında davacıdan, satış bedeli üzerinden katma değer vergisi tahsil edilmiştir.

Katma değer vergisinin iadesi istemiyle açılan davayı inceleyen İstanbul 3. Vergi Mahkemesi, 11.7.1996 günlü, E:1995/1206, K:1996/1674 sayılı kararıyla: davacı adına tahsisli taşınmazın 2981 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 25 inci maddesine göre büyükşehir belediye encümenince belirlenen bedel karşılığı satılmasına ve satış bedelinin, mesken ve gecekondu işleri müdürlüğüne ait 4 nolu fon hesabına aktarılmasına ve ihalenin, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 31 inci maddesine göre ita amirinin onayına sunulmasına karar verildiği, bu işlem nedeniyle 600.000.000 lira katma değer vergisi tahsil edilerek vergi dairesi müdürlüğüne yatırıldığı, satışın 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre belirlenen usullerle yapıldığı, müzayede suretiyle yapılmış bir satış olmadığı halde 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1'inci maddesinin 3/d bendine aykırı olarak katma değer vergisi tahsil edildiği gerekçesiyle söz konusu verginin ret ve iadesine karar vermiştir.

Vergi dairesi başkanlığının temyiz başvurusunu inceleyen Danıştay On birinci Dairesi, 19.3.1998 günlü, E:1997/368, K:1998/1108 sayılı kararıyla; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1'inci maddesinin 3/d bendi ile 10 uncu maddesinin (a) bendi ve 15 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin I inci bölümündeki açıklamaların birlikte değerlendirilmesinden, bir malın en yüksek bedel teklif edene satılmak üzere satışa sunulması için yapılan açık artırma, pazarlık ve diğer şekillerdeki satışların katma değer vergisine tabi olduğu sonucuna ulaşıldığı, Devlet İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde pazarlık usulüyle gerçekleştirilen satışın müzayede suretiyle yapılan satıştan bir farkı bulunmaması karşısında pazarlık sonucu belirlenen satış bedeli üzerinden alınan katma değer vergisinde yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle kararı bozmuştur.

Bozma kararına uymayan İstanbul 1. Vergi Mahkemesi 8.6.1998 günlü, E:1998/564, K:1998/708 sayılı kararıyla: davacının ... Büyükşehir Belediyesinden 2981 sayılı Yasanın uygulanması kapsamında ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 31 inci maddesinde öngörülen şekil şartlarına uygun olarak taşınmaz satın aldığı, yapılan teslimin ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılmış bir teslim olmadığı, bu nedenle olayda 3065 sayılı Yasanın 1'inci maddesinin 3/g bendinin uygulanamayacağı, satış müzayede mahallinde yapılmadığı için 3065 sayılı Yasanın 1'inci maddesinin 3/d bendi kapsamında da değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, verginin konusuna girmeyen bir olayın tebliğlerdeki açıklamalara dayanılarak vergilendirilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle ilk kararında direnmiştir.

Direnme kararı vergi dairesi başkanlığınca temyiz edilmiş. Katma Değer Vergisi Kanununun 1'inci maddesinin 3/d bendi ile 1 ve 15 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğleri uyarınca tahsil edilen katma değer vergisinde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenmiştir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi Süreyya ÇAKIN'ın Düşüncesi :

Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar vergi mahkemesi kararının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Güngör GÖKSU'nun Düşüncesi:

Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49 uncu maddesinin 1'inci fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp vergi mahkemesince verilen ısrar kararının dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi ısrar kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

... Büyükşehir Belediyesince, tapu tahsis belgesi bulunan taşınmazın pazarlık usulüyle davacıya satışı sırasında tahsil edilen katma değer vergisinin iadesi istemiyle açılan davada söz konusu verginin davacıya ret ve iadesine karar veren vergi mahkemesi ısrar kararı temyiz edilmiştir.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun müzayede mahallerinde yapılan satışların katma değer vergisine tabi olduğunu kurala bağlayan 1'inci maddesinin üçüncü bendinin gerekçesinde; ticari, sınai, zirai veya serbest meslek faaliyeti kapsamında yapılmamış mal ve hizmet teslimleri, "diğer faaliyetler" adı altında ve tek tek sayılmak suretiyle sınırlı olarak vergi kapsamına alınarak esas itibarıyla katma değer vergisi mükellefi olmak veya olmamak gibi nedenlerle ortaya çıkan farklı vergi yüklerinin doğurduğu haksız rekabetin giderilmesinin amaçlandığı açıklanmıştır.

Vergilendirme; 15 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (I) işaretli bölümünde. Katma Değer Vergisi Kanununun 1/3-d maddesine göre cebri icra izale-i şüyu, ipoteğin paraya çevrilmesi, tasfiye gibi nedenlerle müzayede mahallerinde yapılan açık artırma, pazarlık ve diğer şekillerdeki satışların katma değer vergisine tabi olduğunu belirten düzenlemesine dayandırılmıştır. Bu düzenleme, cebri icra, izale-i şüyu, ipoteğin paraya çevrilmesi tasfiye amacıyla ve esasen İcra İflas Kanunu hükümlerine göre öncelikle açık artırma, belli koşullarla ise pazarlık veya diğer şekillerde müzayede mahallinde yapılması gereken satışları kapsamakta ve açık artırma yoluyla yapılması gerekip de pazarlık ve diğer şekillerde yapılan satışlarda katma değer vergisinden kaçınmayı önleyerek. Yasanın 1'inci maddesinin 3 üncü bendinin gerekçesinde öngörülen farklı vergi yüklerinin etkisini gidermeyi amaçlamaktadır.

Olayda, davacı adına tapu tahsis belgesi bulunan taşınmazın. ... Büyükşehir Belediye Encümeninin 22.6.1995 günlü kararıyla ve 2981 sayılı Yasanın Uygulama Yönetmeliğinin 25 inci maddesine göre yapılan pazarlık sonucu belirlenen katma değer vergisi dahil 4.600.000.000 lira satış bedeli üzerinden davacıya satışına karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu satış işlemi, 15 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen nitelikte bir satış olmadığı gibi belediye ile tapu tahsis belgesi bulunan davacı arasında gerçekleştirilen ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı işlemler Hakkında Kanun ve bu Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmelik ile belirlenen yöntem uyarınca pazarlıkla yapılmıştır.

Tapu tahsis belgesi bulunan taşınmazın ... Büyükşehir Belediyesince davacıya 2981 sayılı Yasa ve Uygulama Yönetmeliğinde belirlenen usulle satışı müzayede mahallinde yapılan satış olmadığından, tahsil edilen katma değer vergisinin davacıya ret ve iadesi yolundaki ısrar kararında hukuka aykırılık bulunmamıştır.

Bu nedenlerle temyiz isteminin reddine, 28.5.1999 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Temyiz isteminin kabulü ile vergi mahkemesi ısrar kararının Danıştay Onbirinci Dairesince verilen bozma kararı esasları doğrultusunda bozulması gerektiği görüşünde olduğumuzdan karara katılmıyoruz.