T.C.
DANIŞTAY
VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU
o PROMOSYON ÜRÜNÜ VERİLMESİ (Promosyon Olarak Verilen Ürün KDV Oranının Asıl Ürün KDVsinden Yüksek Olması - İndirilemeyen KDV'nin Gider Ya da Maliyet Kaydı)
o KATMA DEĞER VERGİSİ İNDİRİMİ (Promosyon Ürün KDV'sinin Asıl Ürün KDV'sinden Yüksek Olması - İndirim Yapılamayan KDV'nin Gider Ya da Maliyet Kaydı Gerektirdiği)
o GİDER KAYDI (Promosyon Ürün KDV'sinin Asıl Ürün KDV'sini Aşan Kısmının Gider Ya Da Maliyet Kaydını Gerektirdiği)
Özet : Gazete yanında promosyon olarak verilen ürünler nedeniyle yüklenilen katma değer vergisinin tamamı indirim konusu yapılamayacaktır.
Promosyon ürünü olarak verilen malın tabi olduğu katma değer vergisi oranının, satışı yapılan malın tabi olduğu katma değer vergisi oranından yüksek olması halinde, promosyon ürünü için yüklenilen katma değer vergisinden, satışı yapılan malın tabi olduğu orana isabet eden kısmın indirim konusu yapılacağı, kalan kısmın gelir ve kurumlar vergisi açısından gider veya maliyet olarak dikkate alınacağı belirtilmiştir.
İstemin Özeti : Yükümlü şirket tarafından promosyon olarak verilen ürünler nedeniyle yüklenilen katma değer vergilerinin tamamının indirim konusu yapılması gerektiği ileri sürülerek ihtirazi kayıtla verilen Mayıs 1997 dönemine ilişkin katma değer vergisi beyannamesi üzerinden istemin reddi suretiyle tahakkuk ettirilen verginin itirazlı kısmının kaldırılması ve fazla ödenen vergilerin ret ve iadesi istemiyle dava açılmıştır.
Davayı inceleyen İstanbul 8. Vergi Mahkemesi, 11.2.1998 günlü ve E:1997/800, K:1998/139 sayılı kararıyla; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin (1-a) bendinde, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceğinin hükme bağlandığı, aynı Yasanın 30 uncu maddesinde ise indirilemeyecek katma değer vergisinin dört bent halinde sayıldığı, bu bentler içinde promosyon olarak dağıtılan ürünler dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisinin, asıl maldan tahsil edilen katma değer vergisini aşan kısmının indirim konusu yapılamayacağı konusunda bir düzenleme bulunmadığı, promosyon ürünlerinin alımı sırasında ödenen, fatura ve benzeri belgelerde gösterilen ve defter kayıtlarında yer alan katma değer vergisinin tamamının değil 50 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde öngörülen kısmının indirilebileceği görüşüyle yapılan tahakkukta yasaya uygunluk görülmediği gerekçesiyle fazla tahsil edilen verginin ret ve iadesine karar vermiştir.
Vergi dairesi müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay On birinci Dairesi, 3.6.1998 günlü, E:1998/1858, K:1998/1980 sayılı kararıyla; 3065 sayılı Yasanın 29 uncu maddesinin 4 üncü fıkrasında Maliye Bakanlığının, vergi indirimi uygulamasında doğabilecek aksaklıkları, vergi mükerrerliğine ve vergi muafiyetine meydan vermeyecek şekilde, bu kanunun ana ilkelerine uygun olarak gidermeye ve indirimle ilgili usul ve esasları düzenlemeye yetkili olduğunun hükme bağlandığı, bu yetkiye dayanılarak yürürlüğe konulan 50 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A/1) bölümünde, promosyon ürünü olarak verilen malın tabi olduğu katma değer vergisi oranının, satışı yapılan malın tabi olduğu katma değer vergisi oranından yüksek olması halinde, promosyon ürünü için yüklenilen katma değer vergisinden, satışı yapılan malın tabi olduğu orana isabet eden kısmın indirim konusu yapılacağı, kalan kısmın ise gelir veya kurumlar vergisi açısından gider veya maliyet olarak dikkate alınacağının belirtildiği, davacı şirket tarafından promosyon olarak verilen ürünler nedeniyle yüklenilen katma değer vergisinin tamamının indirim konusu yapılması gerektiği ileri sürülerek ihtirazi kayıtla ve 50 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A/1) bölümü hükmü uyarınca verilen beyannamede indirim konusu yapılamayan kısımla ilgili tahakkukun terkini istemiyle dava açıldığı, söz konusu genel tebliğin iptali istemiyle açılan davalarda dairelerince ve Danıştay Dokuzuncu Dairesince, düzenlemenin yasaya aykırı olmadığına karar verildiği, idarece tesis edilen işlemde yasaya ve tebliğe aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan İstanbul 8. Vergi Mahkemesi 14.9.1998 günlü, E:1998/1110, K:1998/872 sayılı kararıyla ilk kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe ile ısrar etmiştir.
Direnme kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiş ve dava konusu tahakkukta yasal düzenlemeye aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenmiştir.
Savunmanın Özeti : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Gülsen BİŞKİN'in Düşüncesi:
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden, temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Necati KOCABAŞ'ın Düşüncesi:
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49 uncu maddesinin 1'inci fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp vergi mahkemesince verilen ısrar kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi ısrar kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Yükümlü şirket tarafından, gazetenin yanında promosyon olarak verilen ürünler nedeniyle yüklenilen katma değer vergilerinin tamamının indirim konusu yapılması gerektiği ileri sürülerek ihtirazı kayıtla verilen beyannamede indirim konusu yapılamayan katma değer vergisi ile ilgili tahakkukun silinmesi ve bu suretle ödenen vergilerin ret ve iadesi istemiyle açılan davayı kabul ederek tahakkuku değiştiren vergi mahkemesi ısrar kararı temyiz edilmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin 4 üncü fıkrasında. Maliye Bakanlığının, vergi indirimi uygulamasında doğabilecek aksaklıkları, vergi mükerrerliğine ve vergi muafiyetine meydan vermeyecek şekilde, bu kanunun ana ilkelerine uygun olarak gidermeye ve indirimle ilgili usul ve esasları düzenlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmış, bu yetkiye dayanılarak yürürlüğe konulan 50 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A/1) bölümünde ise promosyon ürünü olarak verilen malın tabi olduğu katma değer vergisi oranının, satışı yapılan malın tabi olduğu katma değer vergisi oranından yüksek olması halinde, promosyon ürünü için yüklenilen katma değer vergisinden, satışı yapılan malın tabi olduğu orana isabet eden kısmın indirim konusu yapılacağı, kalan kısmın gelir ve kurumlar vergisi açısından gider veya maliyet olarak dikkate alınacağı belirtilmiştir.
Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak yürürlüğe konulan ve kanuna aykırı olmayan genel tebliğ ile yapılan düzenlemeye mükelleflerce uyulması zorunludur. 50 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A/1) bölümündeki düzenleme çerçevesinde indirimlerin bir kısmının kabul edilmemesi suretiyle yapılan tahakkukta yasaya aykırılık bulunmadığından, davanın reddi gerekirken, mahkemece aksi yolda verilen kararda hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu nedenle vergi dairesi müdürlüğünün temyiz isteminin kabulü ile İstanbul 8.Vergi Mahkemesinin, 14.9.1998 günlü, E:1998/1110, K:1998/872 sayılı direnme kararının bozulmasına, yeniden verilecek kararda karşılanacağından yargılama giderleri yönünden hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına, 30.4.1999 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen sebepler, bozulması istenen mahkeme kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında yerinde ve ısrar kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte değildir.
Bu nedenle istemin reddi gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.