Danıştay Dördüncü Daire

Davacı vakıfça mensuplarına ayrılma tazminatı adı altında yapılan ödemelerin, hizmet süresi ve aylık seviyesi aynı olan devlet memurlarına verilen miktardan fazla olması halinde, aradaki farkın ücret olarak vergilendirileceği hk. İstemin Özeti : Davacı vakıf mensuplarına yaptığı ayrılma tazminatı ödemelerinin vergiden müstesna olduğu iddiasıyla 1998/6. ayı muhtasar beyannamesini ihtirazi kayıtla vererek dava açmıştır. Vergi Mahkemesi kararıyla; Gelir Vergisi Kanunu’nun 25/9. maddesinde ’yardım sandıkları tarafından statüleri gereğince kendi üyelerine ölüm, sakatlık, hastalık, doğum, evlenme gibi sebeplerle yapılan yardımlar ile üyelerinin geri verilen mevduatı’ nın gelir vergisinden müstesna olduğunun belirtildiği, anılan vakıfça vakıf resmi senedi hükmü uyarınca aidatların düşülmesi suretiyle ’ayrılma tazminatı’ adı altında yapılan ödemenin, açıklanan hüküm kapsamında düşünülmesi zorunlu bir yardım olmadığı sonucuna varıldığından, yapılan tahakkukta kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Davacı, Gelir Vergisi Kanunu’nun 25/9. maddesi uyarınca, yapılan ödemenin gelir vergisinden müstesna tutulduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir. Karar : Uyuşmazlık, (...) Sigorta Anonim Şirketi Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı’ndan, mensubun ve (...) Sigorta Anonim Şirketinin ödediği primler sebebiyle hak kazanılan emeklilik nedeniyle verilen ayrılma tazminatının vergilendirilip vergilendirilmeyeceğine ilişkindir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 25/3. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan metninde ’Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz olan emekli sandıklarınca kendilerine zat aylığı bağlananlara aylıkları dışında, kanunları veya statüleri gereğince verilen emekli, dul, yetim ve evlenme ikramiyeleri ile iade olunun mevduatı ve sürelerini doldurmamış bulunanlarla dul ve yetimlerine toptan ödenen tazminatlar, (kamu idare ve müesseseleri ile Kanunla kurulan Sosyal güvenlik kurumları dışında kalan tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları tarafıdan ödenen tazminatlar ve yardımlar hizmet süresi ve aylık seviyesi aynı olan devlet memurlarına verilen miktardan fazla ise, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulur. Bu mukayesede gerek muhtelif emekli sandıklarından gerek aynı emekli sandığından muhtelif zamanlarda alınan ikramiye ve tazminatlar topluca dikkate alınır.)’ gelir vergisinden müstesnadır denilmiş olup, aynı Kanun’un 25/9. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan metninde ’yardım sandıkları, tarafından statüleri gereğince kendi üyelerine ölüm, sakatlık, hastalık, doğum, evlenme gibi sebeplerle yapılan yardımlar ile üyelerinin geri verilen mevduatı’nın gelir vergisinden müstesna olduğu belirtilmiştir. Davacı vakfın ’ayrılma tazminatı’ adı altında verdiği paranın, bir çeşit emekli ikramiyesi olduğu ve mensubun ödediği mevduatı ile aynı olmadığı hususları tartışmasızdır. Dolayısıyla alınan bu paranın ’geri verilen mevduat’ kapsamınad değerlendirilmesine olanak yoktur. Yine 25/9. maddede belirtilen ölüm, sakatlık, doğum, hastalık, evlenme gibi sebeplerle de verilmediği açıktır. (...)Sigorta Anonim Şirketi Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı, tüzel kişiliği haiz olan bir emekli ve yardım sandığıdır. Dolayısıyla, mensuplarına yaptığı ’ayrılma tazminatı’ adı altındaki ödemelerin, Kanun’un 25/3. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu durumda, vakıfça davacıya yapılan ödemenin, hizmet süresi ve aylık seviyesi aynı olan Devlet memurlarına verilen emekli ikramiyesi ile karşılaştırılarak, ortaya bir fazlalık çıkması halinde ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekmektedir. Bu nedenle, anılan maddeye göre bir inceleme yapılmadan, Kanun’un 25/9. maddesinden bahisle davanın reddi yönünde verilen mahkeme kararında isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle; Vergi Mahkemesinin kararının, belirtilen hususlar araştırılarak yeniden bir karar verilmek üzere bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.