Danıştay Dördüncü Daire

Gelir Vergisi Kanunu’nun 94/6bi maddesi hükmüne göre indirimli gelir vergisi stopaj oranının uygulanabilmesi için, sözkonusu halka açık anonim şirketin halka arz edilen hisse senetlerinin nominal sermayelerine oranının en az % 15 olması şartı ile ilgili vergilendirme döneminin tamamı için aranmalıdır. İstemin Özeti: Nominal sermayesinin % 30’unu 17.06.1995 tarihi itibariyle halka arz eden ve ’Halka Açık Anonim Ortaklık’ niteliği kazanan davacı şirket, 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 94/6b bendi uyarınca halka açık şirketler için öngörülen % 10’luk vergi oranın uygulanması gerektiği ihtirazi kaydıyla muhtasar beyannamesi vermiş, ancak ihtirazi kayıt kabul edilmeyerek 1996 Nisan ayı için fazladan gelir (stopaj) vergisi tahakkuk ettirilmiştir. Vergi Mahkemesi kararıyla; 5422 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nu 2. maddesinde 3946 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle halka açık anonim şirketlerle ilgili düzenleme yapıldığı, halka açık şirketlerin Gelir Vergisi Kanunu’nun 946bi bendi gereğince aynı Kanun’un 75. maddesinin 4. bendinde yazılı menkul sermaye iratlarından % 20 yerine % 10 vergi tevkifatı yapacakları, davacı şirketin 17.06.195 tarihinde sermayesinin % 30’unu halka açtığı, sözkonusu vergi teşvikinin halka arzdan sonraki yıl uygulanacağına dair bir hükmün bulunmadığı, bu uygulama hakkında Maliye Bakanlığı’na bir düzenleme yetkisi verilmediği gerekçesiyle fazladan yapılan tahakkukun kaldırılmasına karar vermiştir. Davalı idare, hisse senetlerinin halka arzının yıl ortasında gerçekleştiğini, dolayısıyla 1995 yılı için vergi teşvikinden yararlanılamayacağını ileri sürmekte, kararın bozulmasını istemektedir. Karar: 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 25. maddesinde, 3946 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle kurumlar vergisi oranı 01.01.1994 tarihinden geçerli olmak üzere % 25 olarak belirlenmiştir, ikinci aşamada ise istisna ve indirimlerden önceki kurum kazancından hesaplanan kurumlar vergisi düşüldükten sonra kalan kısım Gelir Vergisi Kanunu’nun 75. maddesinin ikinci fıkrasının 4 numaralı bendi uyarınca menkul sermaye iradı sayıldığından bu kısım üzerinden Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinin 6 numaralı bendinin (b) altı bendi gereğince tevkifat yapılmaktadır. Bu tevkifat oranı Bakanlar Kurulu’nun 93/5148 sayılı Kararıyla halka açık anonim şirketlerde % 10, diğer kurumlar için ise % 20 olarak belirlenmiştir. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 2. maddesine 3946 sayılı Kanunla eklenen 3. fıkra ile halka açık anonim şirketler tanımlanmıştır. Buna göre, Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca Sermaye Piyasası Kurulunca halka açık anonim şirket olduğu kabul edilen şirketler, halka açık anonim şirket olarak değerlendirilmiştir. Ancak bu şirketlerin halka arz edilen hisse senetlerinin nominal sermayelerine oranım en az % 15 olması şartı aranmıştır. Bakanlar Kurulu bu oranı, 6 ay önce ilan etmek şartıyla % 40’a kadar yükseltilebilecektir. Davacı şirket, nominal sermayesinin % 30’u ile 17.06.1995 tarihinde halka açılmıştır. Yukarıda açıklanan hükümlerin birlikte irdelenmesinden vergi tevkifat oranının % 10 olarak uygulanabilmesinin halka arz edilen hisse senetlerinin nominal sermayelerine oranının % 15 elması koşulunun, vergilendirme döneminin tamamında bulunmasına bağlı olduğu anlaşılmaktadır. Çünkü tevkifata tabi tutulan kazanç faaliyet döneminin tamamında elde edilmesi gereken bir kazanç olup, bunun niteliği itibariyle muhtasar beyannameyle beyan edilmiş olması kazancın yıllık olduğu vasfını değiştirmez. Kaldı ki, bu hususun 47 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde de açıklamaya tabi tutulması idarece yeni bir yorum ve uygulama getirilmesi ’olmayıp, kanunla koyulmuş açık ve bağlayıcı kuralın uygulanmasında oluşabilecek tereddütlerin giderilmesi amacına yöneliktir. Bu nedenle, Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.