|
|
Dairesi
Defter ve belgelerin su basması sonucu zayi olması, mükellefe ait ispat ve ibraz yükümlülüğünü ortadan kaldırmaya dayanak sayılabilecek hukuki bir neden olarak düşünülemez. Zira ticari icaplara göre, emtia satın aldığı kişi veya kuruluşları tanımak ve bilmek durumundaki bir alıcının gerekli girişiml
|
|
|
Karar No
1998/4320
|
|
|
Esas No
1998/3174
|
|
|
Karar Tarihi
07-12-1998
|
|
|
Danıştay Onbirinci Daire
Defter ve belgelerin su basması sonucu zayi olması, mükellefe ait ispat ve ibraz yükümlülüğünü ortadan kaldırmaya dayanak sayılabilecek hukuki bir neden olarak düşünülemez. Zira ticari icaplara göre, emtia satın aldığı kişi veya kuruluşları tanımak ve bilmek durumundaki bir alıcının gerekli girişimleri yaparak emtia alımına ilişkin belgelerin varlığım ispat olanağına sahip bulunduğunu kabul etmek gerekir. Bunun doğal sonucu, maddi delillerin yitirilmesi sonucunu doğuran su basması dolayısıyla ispat külfeti kendisine düşen yükümlüler tarafından ibraz edilebilen fatura ve benzeri vesikalara ilişkin katma değer vergisinin indirim konuşu yapılması, aksi halde, indirimlerin kabul edilmemesidir. İstemin Özeti: Yükümlü şirketin 1994 yılma ait yasal defter ve belgelerim su baskını sonucu zayi olduğunu ileri sürerek incelemeye ibraz edememesi üzerine, 3065 sayılı Kanun’un 29. ve 34. maddelerinde öngörülen koşulların gerçekleşmediği, dolayısıyla katma değer vergisi indirimlerinin kabul edilemeyeceği gerekçesiyle Mart dönemi için tarh edilen katma değer vergisin onayan Vergi Mahkemesi kararının Danıştay Onbirinci Dairesi kararı ile bozulması üzerine, bozma kararı doğrultusunda yapılan araştırma sonucunda davayı kısmen kabul ederek tarhiyatı değişiklikle onayan vergi mahkemesi kararının bozulmasına yönelik yapılan temyiz başvurusunu reddeden Danıştay Onbirinci Dairesi kararının; yükümlü şirket tarafından, indirimlerin kabul edilemeyeceği kısınma ilişkin belgelerin sonradan temin edilerek ibraz edildiği dolayısıyla bu belgeler de dikkate alındığında tarhiyatın tamamen terkin edilmesi gerektiği ileri sürülerek düzeltilmesi istenilmektedir. Karar: Karar düzeltme dilekçesinde ileri sürülen hususlar 2577 sayılı Kanun’un 54. maddesinin (C) bendine uygun görüldüğünden Danıştay Onbirinci Dairesince verilen karar ortadan kaldırıldıktan sonra işin esası yeniden incelendi. 3065 sayılı Kanun’un 29. maddesinin 1/a bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri. aynı Kanun’un 34/1. maddesinde, yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği hüküm altına alınmıştır. Madde hükümlerinin birlikte incelenmesinden, katma değer vergisinin indirim konuşu yapılabilmesi için indirim konuşu yapılacak verginin, fatura veya benzeri belgeler ile gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmesi ve sözkonusu belgelerin kanuni defterlere kaydedilmiş elması gerektiği anlaşılmaktadır. Olayda, yükümlünün uyuşmazlık dönemi defter ve belgelerinin su basması sonucu zayi olduğu mahkeme kararı ile saptandığına göre, ibraz edilemeyecek olan defter ve belgeler nedeniyle vergi matrahının tamamen veya kısmen maddi delillere dayanılarak saptanması olanağı ortadan kalkmakta, dolayısıyla re’sen takdir nedeninin kabulü zorunlu hale gelmektedir. Öte yandan, defter ve belgelerin su basması sonucu zayi olması, mükellefe ait ispat ve ibraz yükümlülüğünü ortadan kaldırmaya dayanak sayılabilecek hukuki bir neden olarak düşünülemez. Zira ticari icaplara göre, emtia satın aldığı kişi veya kuruluşları tanımak ve bilmek durumundaki bir alıcının gerekli girişimleri yaparak emtia alımına ilişkin belgelerin varlığım ispat olanağına sahip bulunduğunu kabul etmek gerekir. Bunun doğal sonucu, maddi delillerin yitirilmesi sonucunu doğuran su basması dolayısıyla ispat külfeti kendisine düşen yükümlüler tarafından ibraz edilebilen fatura ve benzeri vesikalara ilişkin katma değer vergisinin indirim konuşu yapılması, aksi halde, indirimlerin kabul edilmemesidir. Dosyanın incelenmesinden, yükümlü şirketin uyuşmazlığın ait olduğu döneme ilişkin defter ve belgelerinin işyerini su basması sonucu zayi olduğu, bu hususun mahkeme kararı ile de saptandığı, defter ve belgelerin incelenmek üzere, istenildiği halde, zayi olduğu öne sürülerek incelemeye ibraz edilmemesi nedeniyle beyannamelerde gösterilen katma değer vergisi indirimleri kabul edilmeyerek yükümlü şirket adına katma değer vergisi tarh edildiği, tarhiyata karşı açılan davanın vergi mahkemesince reddedildiği, ancak temyiz dilekçesi ekinde uyuşmazlık dönemi olan 1994 yılında yapılan emtia alımlarına ait yükümlü şirksî tarafından temin edilen fatura fotokopilerinin karton kutu içinde ibraz edilmesi üzerine Dairemizce tarhiyatı onayan vergi mahkemesi kararının bozulduğu, bozma kararı doğrultusunda sözkonusu belgeleri inceleyerek indirilecek katma değer vergisi miktarlarına göre tarhiyatı değişiklikle onayan vergi mahkemesi kararının bozulmasına yönelik taraflarca yapılan temyiz başvurularının reddedilerek bozmaya uyulmuş olduğu gerekçesiyle Dairemizin kararı ile mahkeme kararının onandığı anlaşılmaktadır. Ancak karar düzeltme aşamasında da bu kez yükümlü şirket tarafından, belge ibraz edilmemesi nedeniyle mahkemece indirimi kabul edilmeyen kısma ilişkin belge fotokopileri de ibraz edildiğinden, katma değer vergisi indiriminin mükellefiyete bağlı bir hak olmasının yanısıra emtia alımına ait binlerce belgenin temininin zorluğu da gözönüne alındığında, son olarak ibraz edilen sözkonusu belgelerin mahkemece incelenerek, indirilecek katma değer vergisi miktarları saptanıp, ilgili dönem beyannameleri ile karşılaştırılmak suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının yukarıda belirtilen hususlar gözönüne alınmak suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere bozulmasına oybirliği ile karar verildi.
|
|