Danıştay Dördüncü Daire

Verilen borç için faiz tahsil edildiği tespit edilmedikçe, faiz geliri elde edildiği gerekçesiyle vergilendirme yoluna gidilemez. İstemin Özeti: Verdiği borç para karşılığında 1992 yılında elde ettiği faiz gelirini beyan etmediğinin inceleme raporuyla tespit edildiği belirtilerek davacı adına re'sen gelir vergisi salınmış, fon hesaplanmış, kaçakçılık cezası kesilmiştir. Vergi Mahkemesi kararıyla, Gelir Vergisi Kanununca, her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden elde edilen kazançların ticari kazanç olduğunun ticari kazancın tespitinin tahakkuk esasına bağlandığının açıklandığı, idari yargının süre gelin içtihatlarında, birden, fazla yılda, tek şahsa veya bir yılda aynı şahsa veya, muhtelif şah ıslara borç para verenlerin ikrazatçılık işini mutad meslek haline getirdiklerinin ve bu yolla elde edilen faiz giderinin ticari kazanç olarakvergiye tabi tutulacağının kabul edildiği, dosyanın incelenmesinden davacının bir yapı kooperatifinin müteahhidi olan şahsa 1992 Mayıs ayında 80.000. Alman Markı ve Aralık 1992'de 80.000.000 lira verdiği bu paraları teminata bağlamak amacıyla anılan kooperatiften 5.5.1993 tarihinde 1.500.000.000 lira tatarında çek aldığısın anlaşıldığı, imal ve hizmet karşılığı verilmediği açık olan ve günün şartlarında çok büyük utanan ifade eden paraların menfaatsiz verildiği düşünülemeyeceğinden faiz karşılığı verildiğinin kabulünün zorunlu olduğu, davacının sözkonusu paraları ticari ilişki çerçevesinde verdiği yolundaki iddiasın', kanıtlayacak herhangi bir belge ibraz edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Davacı olayın gayrimenkul alımına ilişkin olduğunu, kooperatifin faizle para almasının hayatın doğal akışına aykırı olduğunu, kooperatifin imza inkarında bulunması nedeniyle açılan davanın devam ettiğim, parayı halen tahsil edemediğin!, birden fazla yılda tek şahsa veya birden fazla kişiye bir yılda borç verilmediğim' ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir. Karar; Uyuşmazlık davacının, Ankara'da bulunan bir yapı kooperatifinin müteahhidine, Didim'de bulunan başka inşaatından gayrimenkul almak üzere 1992 yılında 80.000 DM verdiği ancak tapusunu alamadığı, bu borcu üstlenen kooperatife, müteahhide olan borcunu ödemek için verdiği 80.000.000 lira ve Alman Markı borç karşılığı olarak 5.5.1993 vadeli 1.500.000.000 liralık çek aldığı ve bu nedenle elde ettiği faiz gelirin! beyan etmediğinden söz edilerek düzenlenen inceleme raporuna göre yapılan tarhiyatın kaldırılması istemiyle açılan davayı reddeden mahkeme kararının temyiz edilmesine ilişkindir. Davacının borç verme işini ticari işletme genişliğinde ve ticari organizasyon içinde yaptığı saptanmadığından, borç paranın faiz karşılığı verildiği kabul edilse bile elde edilen faiz gelirini menkul sermaye iradı olarak düşünmek gerekir. Menkul sermaye iradinin vergilendirilmesi ise 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 75. maddesi uyarınca tahsil şartına bağlı bulunmaktadır. Olayda, davacının 1992 yılında döviz karşılığı olarak borç para verdiği kişi, bu parayı satışım taahhüt ettiği gayrimenkul karşılığı aldığım faiz karşılığı alınmış bir para bulunmadığım inceleme elemanına ifade etmiştir. Ayrıca kooperatifin düzenlediği çekin karşılıksız çıkması nedeniyle herhangi bîr para tahsil edilmediği gibi çeki imzalayan kişilerin kooperatifi temsile yetkili kişiler olmadığı yolundaki dava ile kooperatifin böyle bir borcunun olmadığının tespiti için açılan menfi tespit davasının 1998 yılı basında henüz sonuçlanmaması nedeniyle alacağın tahsil edilemediği açıkça anlaşılmaktadır. Bu durumda verilen borç için faiz tahsil edildiği ' tespit edilmedikçe davacının faiz geliri elde ettiği gerekçesiyle vergilendirilmesi sözkonusu olamayacağından davanın reddine ilişkin mahkeme kararında isabet görülmemiştir. Bu nedenle Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, oybirliğiyle karar verildi.