|
|
Dairesi
Vadeli mal alışları bedelinin vadesinden önce ödenmesi nedeniyle satıcı tarafından yapılan erken ödeme iskontosu katma değer vergisine tabi değildir.
|
|
|
Karar No
1998/3394
|
|
|
Esas No
1998/1006
|
|
|
Karar Tarihi
12-10-1998
|
|
|
Danıştay Onbirinci Daire
Vadeli mal alışları bedelinin vadesinden önce ödenmesi nedeniyle satıcı tarafından yapılan erken ödeme iskontosu katma değer vergisine tabi değildir. İstemin Özeti: Peşin ödeme iskontolarının katma değer vergisine tabi olduğu ileri sürülerek yükümlü şirket adına 1995 yılı Nisan, Mayıs, Temmuz dönemleri için katma değer vergisi salınmış, kusur cezası kesilmiştir. Vergi Mahkemesi kararıyla; olayda vadeli olarak yapılan satışlarda erken ödemeyi teşvik etmek amacıyla karşılıklı sözleşme ve protokol gereğince alıcıya uygulanan iskontonun malın teslimi ve hizmetin yapıldığı anda düzenlenen faturada gösterilmeyip daha sonra düzenlenen başka bir faturada fatura bedelinden düşüldüğünün anlaşıldığı, bu durum ek bir çabayı gerektiren hizmet niteliğinde olduğundan erken ödeme iskontosu adıyla yapılan ödemelerin 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 24/c maddesi kapsamında değerlendirilerek matraha dahil edilmesi gerektiği, bu itibarla tarh edilen katma değer vergisinde yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle salınan katma değer vergisi ve kesilen kusur cezası onanmıştır. Yükümlü şirket tarafından, erken ödemeden kaynaklanan iskontonun katma değer vergisi matrahına dahil olmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir. Karar: Uyuşmazlık, yükümlünün vadeli mal alışlarının bedellerim vadesinden önce ödemesi nedeniyle satıcı firma tarafından yapılan erken ödeme iskontosunun katma değer vergisine tabi olduğu öne sürülerek adına cezalı katma değer vergisi salınmasından doğmuştur. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1. maddesinde; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerle, her türlü mal ve hizmet ithalatı ile diğer faaliyetlerinden doğan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu hükme bağlanmış, 4. maddesinde hizmet; teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olarak tanımlanmış, bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak değerlendirmek, kiralamak ve bir şeyi yapmayı taahhüt etmek gibi şekillerle gerçekleşen işlemler olarak belirtilmiştir. Aynı Yasanın 24/c maddesinde vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler matraha dahil unsurlar arasında sayılmıştır. Buna karşılık yine aynı Yasanın 25. maddesinde teslim ve hizmet işlemlerinde fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun miktardaki Iskontoların katma değer vergisi matrahına dahil olmadığı açıklanmıştır. Dosyanın incelenmesinden, yükümlünün mal aldığı firma ile yaptığı protokol gereğince vadeli aldığı malların bedellerini vadesinden önce ödemesi sonucu erken ödeme iskontosu yapıldığı, lehine tahakkuk eden iskontoların müteakip alınan mallara ait faturada gösterilerek mal bedelinden düşülmesinin, finansman hizmeti olarak nitelendirilmesi suretiyle cezalı katma değer vergisinin tarh olunduğu anlaşılmaktadır. Yukarıda belirtilen Yasanın 4ı maddesinden anlaşılacağı üzere yapılan bir işin hizmet sayılabilmesi için doğrudan doğruya ve sadece muhatap için yapılmış olması gerekmektedir. Vadeli alınan bir malın bedelinin erken ödenmesi alıcının kendi yarama olup, sözkonusu fiilin doğrudan doğruya ve sadece satıcı firma için yapılan bir hizmet olarak nitelendirilmesi mümkün değildir. Bu durumda, erken ödeme nedeniyle uygulanan iskontonun ticari teamüllere uygun elması ve hizmet karşılığı yapıldığına dair bir tespitin bulunmaması karşısında, sözkonusu ödemenin matraha dahil unsurlar arasında değerlendirilmesi suretiyle yapılan cezalı tarhiyatın onanması yolunda verilen kararda isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesinin kararının bozulmasına oybirliği ile karar verildi.
|
|